انواع شاخص در بورس

آشنایی با شاخص های بورس
تحقیق آشنایی با شاخص های بورس در حجم 60 صفحه و در قالب word و قابل ویرایش و با قسمتی از متن زیر:شيوه محاسبه شاخص ها در بازارهاي سرمايه دنياطراحي و محاسبه شاخص هاي قيمت سهام در بازارهاي سرمايه دنيا به روش هاي مختلفي انجام مي شود، كه هر يك ضعفها و قوتهاي خاص خود را دارا مي باشند. يكي از مهمترين دليل هاي اين گستردگي آن است كه شاخص هاي بازار بورس، از تجميع حركت قيمتي سهام صدها شركت حاضر در بازار به دست مي آيند. شاخص هاي قيمت سهام، معمولاً بر پايه دو ويژگي زير دسته بندي مي شوند :1- شيوه وزن دهي2- روش ميانگين گيرياز ديدگاه شيوه وزن دهي، شاخص ها را مي توان در سه دسته زير جاي داد :1- شاخصهاي قيمتي بي وزن2- شاخص هاي قيمتي با وزن برابر3- شاخص هاي قيمتي با وزني برابر با ارزش بازاري سهام«شاخص قيمتي بي وزن» از ميانگين قيمت هاي سهام، بدون كاربرد هيچگونه وزني، به دست مي آيد. «شاخص هاي قيمتي داراي وزنهاي برابر»، با توجه به تغييرات قيمت هر سهم نسبت به مقدار پايه آن (به كمك نسبت هاي قيمتي) به دست مي آيند. در نهايت «شاخص هاي قيمتي با وزنهاي برابر ارزش بازاري سهام»، از حاصلضرب تعداد سهام در قيمت جاري سهام منتشره شركتها حاصل مي شود. همچنين ميانگين گيري قيمتهاي سهام شركتها، به دو روش 1) ميانگين حسابي و 2) ميانگين هندسي، انجام مي پذيرد. با توجه به مطالب فوق، در كل شش حالت ممكن، براي طراحي و محاسبه شاخص هاي مذكور وجود دارد. خلاصه شيوه محاسبه هر روش در جدول آورده شده است.روشهاي محاسبه انواع شاخص هاي بازار سهامشيوه وزن دهيروش ميانگين گيري شاخص قيمتي بي وزن شاخص قيمتي با وزن برابر ارزش بازاري سهام شاخص قيمتي با وزن برابرميانگين حسابي ميانگين هندسي كه در آن :Pi : قيمت سهام i امt : زمان محاسبهn : تعداد شركت هاb : زمان پايهWi : نسبت ارزش بازاري سهام شركت i ام به ارزش كل بازاري شركتهاي عضو شاخص و و : نماد عملگر ضرب، مي باشد.در جدول برخي از مهمترين شاخص هاي قيمت سهام دنيا، همراه با شيوه وزن دهي، تعداد سهام انتخابي، و منبع سهام انتخابي آورده شده است. همچنان كه ملاحظه مي شود در عمل، محاسبه شاخص ها فقط بر پايه 4 حالت از 6 ممكن انجام مي شود و روش ميانگين گيري حسابي به شيوه وزن دهي بر پايه ارزش جاري سهام، بيشترين كاربرد را دارد. در ادامه با ارائه يك مثال ساده، به چگونگي محاسبه شاخص، در هر يك از روشهاي فوق مي پردازيم.به منظور بيان چگونگي محاسبه شاخص هاي رايج، مثال ساده اي را در نظر بگيريد كه در آن، شاخص بازار براساس دو سهام A و B محاسبه مي شود. در پايان روز صفر، آخرين قيمت هاي آنها به ترتيب 10 و 20 دلار براي هر سهم خواهد بود. علاوه بر اين، تعداد سهام منتشره از سهام A و B به ترتيب 1500 و 2000 ورقه است.شاخص قيمتي بي وزنهمچنان كه بيان شد اغلب، سه روش وزن دهي در محاسبه شاخص بازار، به كار مي رود. در روش اول، «شاخص قيمتي بي وزن»، با تقسيم مجموع قيمت هاي سهامي كه در شاخص گنجانيده شده اند بر يك عدد ثابت كه تعديلگر يا ضريب تعديل ناميده مي شود، عدد شاخص محاسبه مي شود. براي مثال، چنانچه شاخصي، تنها در برگيرنده دو سهام A و B در روز صفر باشد و تعديلگر برابر با تعداد سهام (يعني 2) باشد؛ در اين صورت، در روز صفر متوسط قيمت برابر 15[=2/(20+10)] خواهد بود و عدد حاصله بيانگر عدد شاخص است.در ادامه فرض كنيد كه در روز 1، هر سهم B، به دو سهم تجزيه شود و قيمت هر سهم برابر با 11 دلار باشد، همچنين قيمت سهم A به 13 دلار برسد. در اين حالت بديهي است كه بازار رشد داشته است، زيرا كه هر دو سهم، قيمت بالاتري را نسبت به روز صفر (البته بعد از تعديل سهم B به خاطر تجزيه) داشته اند. چنانچه عمل تعديل در محاسبه منظور نشود، شاخص در روز 1 برابر 12 [=2/(11+13)] خواهد بود و يا به عبارت ديگر 20 [=15/(15-12)] درصد نسبت به روز صفر، كاهش خواهد داشت. بدين معني كه بازار در روز 1، كاهشي بوده است.اما واقعيت امر اين است كه شاخص به اندازه 5/17[=2/(2×11)+13] واحد بالا رفته است و در واقع 67/16[=15/(15-5/17)] درصد، نسبت به روز صفر افزايش داشته است. در شاخص قيمتي بي وزن، عمل تجزيه سهام با تعديل تعديلگر، در نظر گرفته مي شود. در اين مثال، تعديلگر در روز 1 (روز تجزيه)، تعديل مي شود. به طور دقيق تر، معادله زير بايستي بر حسب عامل مجهول (تعديلگر) حل شود. شاخص37/1= dارزش d برابر 37/1 خواهد بود و براي محاسبات بعد از روز 1 ، تعديلگر جديد (يعني 37/1) استفاده خواهد شد. چنانچه هدف، تعيين اندازه پايه شاخص، در يك عدد مشخص (مثلاً 100 در روز صفر) باشد؛ در اين صورت عمل به روز رساني ساده تر خواهد بود. بدين منظور، ابتدا تغيير درصدي متوسط قيمت محاسبه مي شود. در مثال، عددمورد نظر 67/16% خواهد بود. در مرحله دوم اين درصد در عدد شاخص روز قبل ضرب مي شود تا تغيير در شاخص، مشخص شود. در مثال، عدد شاخ در روز صفر 100 است، بنابراين تغيير از روز صفر به 1 برابر 67/16(=100×67/16%) خواهد بود. و شاخص در روز 1 برابر با 67/116 مي شود. اين عمل، با تقسيم متوسط قيمت در روز 1 (يعني 5/17)، بر متوسط قيمت در روز پايه (يعني صفر) و سپس ضرب در عدد شاخص در روز پايه (100) حاصل مي شود. به زبان رياضي يعني :كه در آن :APt : متوسط قيمت در روز tAP0 : متوسط در روز صفر وIt : عدد شاخص در روز t مي باشد.
تحقیق آشنایی با شاخص های بورس در حجم 60 صفحه و در قالب word و قابل ویرایش
تحقیق آشنایی با شاخص های بورس در حجم 60 صفحه و در قالب word و قابل ویرایش
پاورپوینت سنگ های دگرگونی دانلود پاورپوینت سنگ های دگرگونی دسته بندي : زمین شناسی جزئیات و دریافت گزارش فایل یخشی از متن پاورپوینت : برخی از سنگ های رسوبی و آذرین به عنوان واکنش در مقابل تغییرات شدید محیط خود…
پاورپوینت سیاست های کلی نظام در حوزه محیط زیست ابلاغی رهبر معظم انقلاب اسلامی برچسب ها: سیاست های کلی محیط زیست در جمهوری اسلامی ایرانسیاست های کلی نظام (ابلاغی از سوی مقام معظم رهبری)فهرستی از سیاست های کلی نظام در…
آسیب شناسی فرهنگی تجدد در هنرهای تجسمی معاصر ایران,آسیب شناسی مدرنیسم در هنر معاصر ایران (نقاشی),دانلود تحقیق آسیب شناسی مدرنیسم در هنر معاصر ایران (نقاشی),هنر نوگرا و معاصر ایران دانلود فایل اصلی تحقیق آسیب شناسی مدرنیسم در هنر معاصر ایران…
پرسشنامه,سبک هویت دانلود فایل اصلی ادبیات پایان نامه هویت از سایت دانلود فایل ادبیات پایان نامه هویت• ماهیت و مفهوم هویتکلمه ی هویت ازنظر لغوی به معنی هستی، وجود، ماهیت و سرشت است و ریشه ی لغوی آن از واژهی…
مبانی نظری روش يادگيري در حد تسلط دانلود مبانی نظری روش يادگيري در حد تسلط دسته بندي : روانشناسی و علوم تربیتی جزئیات و دریافت گزارش فایل روش يادگيري در حد تسلط : مفهوم تسلط : مراحل روش يادگيري در…
دانلود پاورپوینت با موضوع شکست نور برچسب ها: شکست نور در منشورشکست نور در ابعلت شکست نور چیستتحقیق در مورد شکست نورشکست نور و قوانین آنشکست نور در شیشهنام دیگر شکست نورشکست نور در عدسی رفتن به سایت اصلی دانلود…
دانلود پاورپوینت با موضوع مدیریت استرس برچسب ها: تعریف مدیریت استرسمدیریت استرس در روانشناسیمدیریت استرس pdfمدیریت استرس در سازمانکتاب مدیریت استرسمدیریت استرس مقالهمدیریت استرس pptمدیریت استرس در مذاکره رفتن به سایت اصلی دانلود پاورپوینت با موضوع مدیریت استرس دسته بندي…
پیشینه ومبانی نظری آشنایی با پدیده دختران فراری دانلود پیشینه ومبانی نظری آشنایی با پدیده دختران فراری دسته بندي : روانشناسی و علوم تربیتی جزئیات و دریافت گزارش فایل دختران فراری آشنایی با پدیده دختران فراری دختران فراری به دخترانی…
آموزش فعال سازی 4.5G در گوشی های هواوی با CAT6 برچسب ها: بالا بردن سرعت اینترنتاینترنت 4آموزش اینترنت پر سرعت گوشینرم افزار بالا بردن سرعت اینترنت گوشی رفتن به سایت اصلی آموزش فعال سازی 4.5G در گوشی های هواوی با…
پاورپوینت آنالیز پوش آور برچسب ها: دانلود پاورپوینت آنالیز پوش آورآنالیز پوش آورپوش آورPushover Analysisپاورپوینت آنالیز پوش آورمفاصل پلاستیکبادبندپاورپوینت تحلیل پوش آورسازه فولادیسازه بتنی رفتن به سایت اصلی پاورپوینت آنالیز پوش آور دسته بندي : عمران جزئیات و دریافت گزارش…
تعارض زناشویی چیست,دانلود مباني نظري تعارضات زناشویی,دانلود مباني نظري تعریف تعارض زناشویی,فصل دوم پايان نامه ارشد حل تعارضات زناشوی,مباني نظري تعارض زناشویی,مباني نظري و پيشينه پژوهش نظریه های تعارضات زناشویی و خانوادگی,نظریه های تعارض زناشویی دانلود فایل اصلی ادبیات نظری…
پزشکی,فیزیوتراپی,لیزر دانلود فایل اصلی كاربردهاي ليزر در پزشكي و خصوصاً در فيزيوتراپي از سایت دانلود فایل تحقیق كاربردهاي ليزر در پزشكي و خصوصاً در فيزيوتراپي در حجم 225 صفحه و در قالب word و قابل ویرایش و با قسمتی از…
مبانی نظری و پیشینه تحقیق جنبش های اجتماعی ،نقش اینترنت و تاثیر اجتماعی (فصل دوم) دانلود مبانی نظری و پیشینه تحقیق جنبش های اجتماعی ،نقش اینترنت و تاثیر اجتماعی (فصل دوم) دسته بندي : روانشناسی و علوم تربیتی جزئیات و…
فایل پاورپوینت مقبره پیر عطا(مرمت مقبره پیر عطا) برچسب ها: دانلود پاورپوینت مقبره پیر عطاپاورپوینت مرمت بنای مقبره پیرعطامقبره پیر عطاپروژه مرمت ابنیه تاریخیمرمت بنای تاریخی پیرعطاپاورپوینت بررسی و مرمت مقبره پیرعطاپاورپوینت مقبره پیر عطاپروژه مرمت مقبره پیرعطا تهرانپروژه مرمت…
پيشينه پژوهش نقش اعتماد سازماني,پيشينه تحقيق اهمیت اعتماد سازی در سازمان,پيشينه نظري تعریف اعتماد سازمانی,چارچوب نظري اعتماد و اثرات اعتماد سازی در سازمان,دانلود مبانی نظری و پیشینه تحقیق اعتماد مشتری و وفاداری مشتریان(فصل دوم),مباني نظري اﺑﻌﺎد ﻣﺨﺘﻠﻒ اﻋﺘﻤﺎد ﺳﺎزﻣﺎﻧﯽ دانلود…
بررسی تاثیر آموزش به شیوه قصه گویی بر میزان هوش کلامی و گنجینه لغات کودکان پیش دبستانی برچسب ها: تحقیق قصه گوییتحقیق در مورد هوشپروژه هوش کلامیتحقیق گنجینه لغاتبررسی تاثیر آموزش به شیوه قصه گویی بر میزان هوش کلامی و…
فصل دوم پایان نامه آموزش زندگی خانوادگی (FLE ),مبانی,مبانی نظری آموزش زندگی خانوادگی (FLE ),مبانی نظری پایان نامه آموزش زندگی خانوادگی (FLE ),مبانی نظری و پیشینه تحقیق آموزش زندگی خانوادگی (FLE ),مبانی و پیشینه نظری آموزش زندگی خانوادگی (FLE )…
پیشینه و مبانی نظری افسردگی افراد فقیر و غنی دانلود پیشینه و مبانی نظری افسردگی افراد فقیر و غنی دسته بندي : روانشناسی و علوم تربیتی جزئیات و دریافت گزارش فایل مبانی نظری وپیشینه تحقیق افسردگی افراد فقیر وغنی چكيده…
بررسی رابطه بین مدیریت سود وتغییرات آن وپیش بینی سودهای آتی درشرکت های پذیرفته شده دربورس برچسب ها: بررسی رابطه بین مدیریت سود وتغییرات آن وپیش بینی سودهای آتی درشرکت های پذیرفته شده دربورستحقیق مدیریت سودپروژه مدیریت سود و تغییرات…
پیشینه و مبانی نظری اضطراب دانلود پیشینه و مبانی نظری اضطراب دسته بندي : روانشناسی و علوم تربیتی جزئیات و دریافت گزارش فایل مبانی نظری اضطراب اضطراب اضطراب به منزله ی بخشی از زندگی انسان ، در همه ی افراد…
مبانی نظری و پیشینه خود کنترلی دانلود مبانی نظری و پیشینه خود کنترلی دسته بندي : روانشناسی و علوم تربیتی جزئیات و دریافت گزارش فایل 2-1-2- مبانی نظری خودکنترلی 2-1-2-1- تاریخچه خودکنترلی 2-1-2-2- تعاریف خودکنترلی 2-1-2-3- نظریه های خودکنترلی…
پاورپوینت مراقبتهاي ادغام يافته سلامت مادران برچسب ها: مراقبت های ادغام یافته سلامت مادران 96بوکلت مادران 97برنامه کشوری مادری ایمن تجدید نظر هفتمدانلود بوکلت مادران 96بوکلت مادران ویژه غیر پزشکدانلود بوکلت مادران 97نمونه سوالات بوکلت مادرانبوکلت های وزارت بهداشت رفتن…
احداث درمانگاه شبانه روزی,تاسیس درمانگاه,تاسیس درمانگاه شبانه روزی,دانلود پروژه کارآفرینی تاسیس درمانگاه,دانلود طرح توجیهی احداث درمانگاه,راه اندازی درمانگاه,راه اندازی درمانگاه شبانه روزی,طرح ایجاد درمانگاه شبان,طرح ایجاد درمانگاه شبانه روزی دانلود فایل اصلی طرح توجیهی و کارآفرینی احداث درمانگاه شبانه روزی…
پاورپوینت فرایند دگرگونی و سنگهای دگرگون شده برچسب ها: انواع سنگ دگرگونیعکس سنگ های دگرگونینام چند سنگ دگرگونیکاربرد سنگ های دگرگونیویژگی سنگ های دگرگونیسنگ های دگرگونی چگونه تشکیل می شونداستحکام سنگ های رسوبی بیشتر است یا دگرگونیمیزان استحکام سنگ های…
pdf,اضطراب امتحان,اضطراب امتحان مقاله,پيشينه نظري اضطراب امتحان چ,چارچوب نظري انواع درمان اضطراب امتحان,دانلود مباني نظري اضطراب امتحان,فصل دوم پايان نامه ارشد انگیزه پیشرفت,مباني نظري اضطراب و پیشرفت,مباني نظري و پيشينه پژوهش (فصل دو) اضطراب دانلود فایل اصلی ادبیات و پیشینه…
پاورپوینت نقشه استراتژی بازاریابی جدید برای بازاریابی مستقیم دانلود پاورپوینت نقشه استراتژی بازاریابی جدید برای بازاریابی مستقیم دسته بندي : مدیریت جزئیات و دریافت گزارش فایل توضیحات: فایل پاورپوینت نقشه استراتژی بازاریابی جدید برای بازاریابی مستقیم ، در حجم 18…
پاورپوینت اختلال شخصیت دانلود پاورپوینت اختلال شخصیت دسته بندي : روانشناسی و علوم تربیتی جزئیات و دریافت گزارش فایل اختلال شخصیت عبارت است از: «یک الگوی با دوام و پایدار از رفتار و تجربه درونی که به طور قابل ملاحظهای…
پيشينه پژوهش,پيشينه تحقيق,پيشينه نظري نقاشی درمانی,چارچوب نظري نقاشی درمانی,دانلود مباني نظري نظریه های نقاشی درمانی,فصل دوم پايان نامه ارشد نقاشی درمانی چیست,مباني نظري نقاشی درمانی,مباني نظري و پيشينه پژوهش (فصل دو) نقاشی درمانی دانلود فایل اصلی مباني نظري پژوهش و…
دانلود گزارش کاراموزي آماده رشته مکانیک،بررسی اجزاء،ساختمان و مراحل نصب آسانسور برچسب ها: گزارش کاراموزي بررسي آسانسورکاراموزي بررسي آسانسورکارورزي بررسي آسانسوردانلود گزارش کارآموزي بررسي آسانسوربررسي آسانسورآسانسور رفتن به سایت اصلی دانلود گزارش کاراموزي آماده رشته مکانیک،بررسی اجزاء،ساختمان و مراحل نصب…
دانلود پاورپوینت با موضوع اصول کار گاوآهن های برگرداندار برچسب ها: اجزای گاوآهن برگردان دارگاوآهن بشقابیگاو آهن برگردان دار دو طرفهتنظیم گاوآهنانواع گاو اهنفروش گاوآهن کورلندگاواهن دوطرفهقیمت گاوآهن رفتن به سایت اصلی دانلود پاورپوینت با موضوع اصول کار گاوآهن های…
پيشينه نظري پيدايش فرار,دانلود مباني نظري اجتناب از مالیات,فصل دوم پايان نامه ارشد گزارشگري مالي,مباني نظري مفهوم اجتناب مالياتي,مباني نظري و پيشينه پژوهش (فصل دو) فرار مالیاتی,نظریه تمايز فرار مالياتي و اجتناب مالياتي,نظریه های فرار از مالیات دانلود فایل اصلی…
ادبیات نظری تحقیق تعاریف ونظریه های سازگاری شغلی و شایستگی سازمانی دانلود ادبیات نظری تحقیق تعاریف ونظریه های سازگاری شغلی و شایستگی سازمانی دسته بندي : روانشناسی و علوم تربیتی جزئیات و دریافت گزارش فایل سازگاری شغلی اشتغال برای ادامه…
مبانی نظری تصمیم گیری دانلود مبانی نظری تصمیم گیری دسته بندي : روانشناسی و علوم تربیتی جزئیات و دریافت گزارش فایل توضیحات : دانلود مبانی نظری تصمیم گیری در 67 صفحه در قالب Word قابل ویرایش. بخشی از متن…
پيشينه پژوهش پايان نامه کمالگرایی دانلود پيشينه پژوهش پايان نامه کمالگرایی دسته بندي : روانشناسی و علوم تربیتی جزئیات و دریافت گزارش فایل کمال گرایی تاریخچه کمال گرایی انگیزه کمال و تأثیر آن در طول تاریخ مورد بررسی همه جانبه…
پاورپوینت سینوزیت برچسب ها: عوارض سینوزیتدرمان سینوزیت چرکیدرمان سینوزیت کهنهسینوزیت و سرگیجهسینوزیت و سردردچه کپسولی برای سینوزیتدرمان سینوزیت با بخورسینوزیت چیست رفتن به سایت اصلی پاورپوینت سینوزیت دسته بندي : پزشکی جزئیات و دریافت گزارش فایل دانلود پاورپوینت با موضوع…
انواع شاخص در بورس
You are using an outdated browser. Please upgrade your browser to improve your experience.
دوشنبه 2 مهر 1397 | 1506 بازدید | آموزش
شاخص بورس
شاخص در "بورس" یعنی چه؟ حتما شما هم تاکنون، بارها و بارها، شنیدهاید که مثلا شاخص بورس امروز با 150 انواع شاخص در بورس واحد رشد، به عدد 70 هزار واحد رسید. همچنین گاهی اوقات رسانهها از کاهش شاخص بورس خبر میدهند. اما تا به حال به این موضوع فکر کردهاید که شاخص بورس، بیانگر چیست و چرا افزایش یا کاهش آن، اهمیت دارد؟ اساس نوسانات شاخص چه مفهومی دارد؟ در این مطلب از بورسینس قصد داریم درباره شاخصهای بورس و انواع شاخص صحبت کنیم. درفرهنگ لغات فارسی واژه شاخص اینطور معنی شده است: برآمده ، مرتفع . 2 - برجسته ، ممتاز. 3 - (اِ.) نمودار. 4 - نمونه ، الگو، سرمشق . 5 - عددی که میانگین ارزش مجموعه ای از اقلام مرتبط با یکدیگر را برحسب درصدی از همان میانگین در فاصله زمانی دو تاریخ بیان کند. شاخص یک معیار آماری است که تغییرات در یک اقتصاد یا بازار بورس را نشان میدهد. در مورد بازارهای مالی، شاخص یک سبد فرضی از کلیه سهامی است که در آن بازار خریدوفروش میشود و میانگین تغییرات قیمت همه سهام را نشان میدهد. روش اندازهگیری هر شاخص، منحصر به همان شاخص است و نمیتوان رقم فعلی یک شاخص را با شاخصی دیگر مقایسه کرد؛ بنابراین برای مقایسه دو شاخص مختلف بهتر است درصد تغییرات شاخصها را نسبت بهروز یا ماه قبل باهم مقایسه کرد، نه عدد فعلی آنها را. از شاخص کل و سایر شاخصهای بورس اوراق بهادار تهران میتوان برای سنجش عملکرد سهام و صندوقهای سرمایهگذاری استفاده کرد. مفهوم شاخص در بورس بسیار متفاوت است، کلمه شاخص (INDEX) در کل به معنای نمودار یا نشاندهنده یا نماینده میباشد. شاخص کمیتی است که نماینده چند متغیر همگن میباشد و وسیلهای برای اندازهگیری و مقایسه پدیدههایی است که دارای ماهیت و خاصیت مشخصی هستند که بر مبنای آن میتوان تغییرات ایجاد شده در متغیرهای معینی را در طول یک دوره بررسی نمود. شاخص بازار سهام چیست ؟ روشی برای اندازهگیری بخشی از بازار سهام است. این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. طبق فرمول طراحی شده تغییر قیمت شرکتهای بزرگتر که در عین حال سرمایه بیشتری نیز دارند بر نوسان شاخص تاثیر بیشتری میگذارد. در هر بازار بورس اوراق بهاداری میتوان بنا بر احتیاج و کارایی شاخصهای زیادی را تعریف و محاسبه نمود. تاریخچه شاخص بورس روش محاسبه شاخص کل بورس تهران برای درک نحوه محاسبه شاخص کل ابتدا لازم است توضیح دهیم که بازدهی سرمایه گذاران که (در بورس) سرمایه گذاری کرده اند در بورس اوراق بهادار به دو روش محاسبه می شود. ابتدا بازدهی حاصل از دریافت سود نقدی در پایان هر سال است و دوم تغییر قیمت سهم در طول دوره سرمایه گذاری سهامدار. یعنی فرض کنید که شخصی سهامی را به ارزش هر سهم 100 تومان در ابتدای یک سال خریداری کرده است، قیمت هر سهم این شرکت در پایان سال 120 تومان شده و شرکتی که سهام آن خریداری شده است نیز در پایان سال 10 تومان به ازای هر سهم سود تقسیم کرده است. بنابراین این سرمایه گذار روی سهام توانسته تا پایان این سال در مجموع 30 تومان به ازای هر سهم سود کند و در واقع بازدهی این سرمایه گذار در پایان سال 30 درصد بوده است، زیرا سرمایه وی از 100 تومان به 130 تومان افزایش یافته است. حال روش و فرمول محاسبه شاخص کل بورس نیز بر همین اساس می باشد. بدین معنی که شاخص کل افزایش قیمت کلیه سهام های منتشر شده در بورس و همچنین تقسیم سود نقدی این شرکت های سهامی را در نظر گرفته و بر این اساس بازدهی کلیه سهام ها و در واقع بازدهی کل بورس را محاسبه می کند که به آن شاخص کل بورس یا بازدهی نقدی بورس می گویند. مفهوم واحد در شاخص چیست؟ شاخص براساس یک واحد تعریف می شود بدین صورت اگر شاخص کل بورس در ابتدای سال برای مثال 10 هزار واحد باشد و در پایان سال به 15 هزار واحد افزایش یابد یعنی 5 هزار واحد افزایش داشته که این به معنای بازده 50% درصدی در شاخص کل بورس است. شاخص بورس تهران شاخص کل قیمت در بورس تهران برای سه گروه محاسبه میشود که عبارتند از: 1 - شاخص قیمت کل بازار: که در محاسبه آن قیمت سهام تمام شرکتهای معامله شده تاثیر داده میشود. 2 - شاخص قیمت تالار اصلی: که در محاسبه آن فقط قیمت سهام شرکتهای معامله شده در تابلو اصلی تاثیر داده میشود. 3 - شاخص قیمت تالار فرعی: که در محاسبه آن فقط قیمت سهام شرکتهای معامله شده در تابلوی فرعی تاثیر داده میشود. در زیر به برخی دیگر از شاخصهای بورس اشاره شده است: 4 - شاخص صنعت: این شاخص عملکرد شرکتهای صنعتی بورس را نشان میدهد. مفاهیم این بازار کمک میکند. با یکی از این کلیدها آشنا شوید: 5 - شاخص واسطهگریهای مالی: این شاخص عملکرد شرکتهای واسطهگری مالی شامل هلدینگها، سرمایهگذاریها و لیزینگها را نشان میدهد. 6 - شاخص قیمت و بازده نقدی: این شاخص را در سالهای اخیر روزنامه همشهری با نام شاخص بازده بازار سهام به سهامداران شناسانده است. شاخص قیمت و بازده نقدی را میتوان یکی از دقیقترین شاخصهای محاسبه در بورس تهران به حساب آورد زیرا هر دو مولفه تقسیم سود در شرکتها و بازده سهام بر اثر افزایش قیمت سهام شرکتها در آن مدنظر قرار گرفته است. 7 - شاخص عملکرد تالار اصلی: این شاخص فقط روند حرکت قیمت سهام شرکتهای درج شده در تابلوی اصلی بورس تهران را طبق ضوابط محاسبه شاخص کل نشان میدهد. 8 - شاخص کل قیمت سهام: این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. طبق فرمول طراحی شده تغییر قیمت شرکتهای بزرگتر که در عین حال سرمایه بیشتری نیز دارند بر نوسان شاخص تاثیر بیشتری میگذارد. 9 - شاخص عملکرد تالار فرعی: این شاخص فقط روند حرکت قیمت سهام شرکتهای درج شده در تابلوی فرعی بورس تهران را طبق ضوابط محاسبه شاخص کل نشان میدهد محاسبه شاخص های مختلف بر اساس فرمولهای قراردادی انجام میگیرد و هر شاخصی بنا بر داده ها و فرمول مورد استفاده میتواند گویای تغییرات خاصی باشد. لذا به غیر از شاخص کل قیمت که نشاندهنده تغییرات قیمت کلیه شرکتها میباشد مابقی شاخصها بنا بر نوع محاسبه و شرکتهایی که در آن مورد محاسبه قرار میگیرند باید تفسیر شوند. حال که تا انواع شاخص در بورس حدودی با نحوه محاسبه شاخصهای مختلف آشنا شدیم لازم است با توجه به اینکه سهام چه شرکتهایی در شاخص مورد نظر تاثیر گذار بوده اند تفسیر لازم را از شاخص مورد نظر داشته باشیم . سرمایه گذاران باید به دو نکته توجه نمایند: نکته ۱ - افزایش شاخص کل کلا بمعنی سودآوری کلیه سهام موجود در بورس نیست. برعکس این مسئله کاهش شاخص کل هم بمعنی ضرر در کل سهام موجود در بورس نیست. نکته ۲ - یکی از مهمترین مسائل در سرمایهگذاری در بورس تشکیل سبد سهام است. سرمایه گذاران باید از هر صنعتی یک نوع از سهام آن صنعت را در سبد خود داشته باشند. شاخص هم وزن بورس چیست؟ در محاسبه شاخص هموزن، بزرگی و کوچکی شرکتها در محاسبه دخالت داده نمیشوند و همه شرکتها به یک میزان در شاخص اثر میگذارند. به طور مثال شرکت بزرگی مانند هلدینگ خلیج فارس با شرکت کوچکی مانند دامداری تلیسه نمونه هموزن است. بنابراین نوسانات قیمتی آنها تاثیر مشابهی روی شاخص هموزن میگذارد. بنابراین این عامل باعث میشود در برخی روزهایی که به طور مثال شاخص کل مثبت است ولی اکثر سهام بازار منفی هستند، شاخص هموزن منفی شود زیرا وضعیت اکثریت سهام بازار است که در شاخص هموزن منعکس میشود. مبنای شاخص هم وزن بورس مبنای شاخص هموزن 10000 واحد بوده و از اول فروردین 1393 معرفی شده است. به نظر میرسد که این شاخص با کیفیت بهتری نشاندهنده کلیت وضعیت بورس تهران است.
آشنایی با شاخص بورس و انواع آن
اگر شخصی بخواهد پول خود را در بازار طلا و سکه انواع شاخص در بورس سرمایهگذاری کند، ابتدا به بررسی وضعیت این بازار میپردازد. در مورد بازار مسکن و ارز هم شرایط مشابه تست و قبل از سرمایهگذاری، شخص باید عوامل موثر روی ارزش بازار را در نظر بگیرد. در این بازارها شما گزینههای زیادی برای خرید و فروش ندارید. مثالا در بازار ارز شما میتوانید روی دلار یا یورو سرمایهگذاری کنید، یا در بازار طلا میتوانید طلای آب شده یا سکه بخرید. ارزش این بازارها نسبت به ارزش ریال تعیین میشود، پس با توجه به ارزش روزافزون این بازارها در قیاس با ریال، میتوانید از یک سودآوری حداقلی مطمئن باشید. اما در بازار بورس شرایط متفاوت است (برای درک بهتر این تفاوت، مطالعه مقاله چرا بازار بورس بهترین روش سرمایه گذاری است؟ توصیه میشود). اینجاست که اهمیت شاخص بورس مطرح میشود که در این مقاله قصد داریم با آن آشنا شویم.
وقتی قصد سرمایهگذاری روی سهام بورس را دارید، با صدها گزینه در دسترس برای سرمایهگذاری مواجه هستید. حتی در ماههای اخیر که بازار بورس تهران رونق فزایندهای را پشت سر گذاشته، میزان سودآوری سهام مختلف یکسان نبوده و حتی بعضی از سهام بورس رشدی کمتر از تورم را داشتهاند که معادل با زیان است. بر خلاف بازارهای موازی که ارزش آنها از طریق مقایسه با ریال تعیین میشود، ارزش سهام بورس به شرایط شرکتها و صنایع نیز وابسته هستند. تفاوتهای زیاد میان وضعیت شرکتهای مختلف، تحلیل بورس را دشوار میکند. پس به همین دلیل اقتصاد دانان با تعریف پارامتری به نام شاخص بورس تلاش کردهاند تا ابزاری برای تحلیل بورس ایجاد کنند. در این مقاله به تعریف شاخص بورس پرداخته و انواع مختلف آن را مورد بررسی قرار خواهیم داد.
شاخص بورس چیست؟
شاخص بورس مقداری عددی است که ارائه دهنده شرایط کل یا بخشی از بازار است و به کمک آن میتوان تغییرات ارزش سهام بورس در گذر زمان را بررسی کرد. زمانی که صدها سهم مختلف در حال خرید و فروش هستند، روند تغییرات قیمت برای همه آنها یکسان نیست. در این شرایط شاخص بورس کمک میکند تا تصویری کلی از روند صعود یا نزول ارزش بازار در اختیار سهامدارن قرار گرفته و ابزاری برای تحلیل بورس باشد.
در بازار سرمایه شاخصهای متعددی تعریف میشوند که هر کدام بیانگر اطلاعات متفاوتی بوده و روش محاسبه متفاوتی نیز دارند. به همین دلیل است که شاخصهای مختلف برای کاربردهای متفاوتی نیز به کار میروند و نباید به جای یکدیگر مورد استفاده قرار بگیرند. در تصویر زیر تعدادی از شاخصهایی که در سایت tsetmc.com برای تحلیل بازار بورس تهران استفاده میشوند، نشان داده شده است. البته تعداد شاخصهای کاربردی برای تحلیل بورس بیشتر از تعداد نمایش داده شده در تصویر زیر است. در ادامه به معرفی شاخصهای کلیدی و پر کاربرد پرداخته خواهد شد.
1- شاخص کل
اگر پیگیر اخبار باشید، حتما عبارت شاخص بورس و تغییرات آن را شنیدهاید. آن چیزی که هر روز تغییرات آن در اخبار کشور اعلام میشود همین شاخص کل است که مهمترین شاخص بورسی به حساب میآید. به شاخص کل، شاخص میانگین، شاخص قیمت و بازده نقدی یا شاخص TEDPIX نیز گفته میشود که کوتاه شده عبارت Tehran Exchange Divided and Price Index است. برای محاسبه شاخص کل، ارزش فعلی بازار نسبت به ارزش آن در یک زمان مشخص (زمان مبدا)، سنجیده میشود. ارزش فعلی بازار هم برابر مجموعه ارزش روز هر شرکت حاضر در بورس است. بدین ترتیب در محاسبه شاخص کل تعداد سهمهای هر شرکت بورسی، قیمت روز هر سهم، مقدار سود تقسیمی سهم و تغییرات تعداد و قیمت سهام بورس در گذر زمان، در نظر گرفته میشود.
نکته مهم آن است که تعداد و قیمت هر سهم با دیگر سهام بورس متفاوت است، پس میتوان گفت که تاثیرگذاری هر سهم در محاسبه شاخص کل، متناسب با تعداد و قیمت سهام هر شرکت است. هر چه شرکت بزرگتر و دارای سرمایه بیشتری باشد، ارزش بالاتری داشته و وزن بیشتری برای آن در محاسبه شاخص کل در نظر گرفته میشود. بدین ترتیب اگر یک سهم بزرگ و با وزن بالا صعودی باشد، میتواند نزولی بودن چندین سهم کوچکتر و با وزن کمتر را جبران کند.
دیگر نکته مهم آن است که عدد شاخص کل که هر روز در اخبار اعلام میشود مربوط به بازار بورس است. یعنی فقط ارزش شرکتهای حاضر در بازار بورس در محاسبه شاخص کل لحاظ میشود. برای شرکتهای فرابورسی نیز شاخص کل فرابورس به همین روشی که گفته شد محاسبه میشود. با توجه به اینکه تعداد سهام و ارزش شرکتهای بازار فرابورس به مراتب کمتر از بازار بورس است، میتوان گفت که شاخص بورس تقریبا معیار صحیحی برای شاخص کل بازار است.
2- شاخص هم وزن
دیگر شاخص مورد استفاده، شاخص هم وزن است. همان طور که از نام آن مشخص است، شاخص هم وزن برای تمام شرکتهای بورسی تاثیر یکسان در محاسبه شاخص، در نظر میگیرد. بدین معنی که اگر برای محاسبه شاخص، تمام نمادهای بورسی دارای ضریب یکسان در نظر گرفته شوند، به عدد محاسبه شده شاخص هم وزن گفته میشود. بزرگی و کوچکی شرکتها، ارزش بالا یا پایین نمادهای مختلف و تعداد کم یا زیاد سهام آنها در محاسبه شاخص هم وزن تاثیر ندارند. به طور خلاصه ارزش همه شرکتهای بورسی یکسان در نظر گرفته میشود. اما لزوم تعریف شاخص هم وزن چه بوده است؟
همان طور که گفته شد در محاسبه شاخص کل (TEDPIX) تاثیر شرکتهای بزرگ بیشتر است. برای همین اگر در یک روز معاملاتی چند شرکت بزرگ با افزایش قیمت سهام روبرو باشند، میتوانند شاخص کل را مثبت کنند، حتی اگر تعداد زیادی از شرکتهای متوسط و کوچک دچار افت قیمت سهام شده باشند. انجام معاملات بلوکی در سهمهای بزرگ بسیار متداول است، بدین ترتیب که حجم زیادی از معاملات روی یک سهم و توسط سهامداران شرکتی و عمده انجام میشود. معاملات بلوکی انجام شده روی سهام بزرگ، میتوانند به راحتی شاخص کل را تعیین کنند، صرف نظر از این که قیمت سهام شرکتهای کوچکتر چه روندی را طی کرده باشند.
البته حالت معکوس هم ممکن است. در شرایطی که تعداد زیادی از شرکتهای کوچک افزایش قیمت را تجربه کرده باشند، افت قیمت چند شرکت بزرگ میتواند شاخص کل را منفی کند. بدین ترتیب شاخص کل به تنهایی نمیتواند نمایانگر شرایط کلی بازار باشد، به همین دلیل استفاده از شاخص هم وزن در کنار شاخص کل، میتواند دقت تحلیل بورس را بالا ببرد.
3- شاخص قیمت
این شاخص که به شاخص TEPIX یا Tehran Exchange Price Index نیز مشهور است، مشابه شاخص کل محاسبه میشود. بدین معنی که شرکتهای بزرگتر و با ارزشتر، سهم بیشتری در محاسبه شاخص قیمتی دارند. اما تفاوت شاخص قیمت با شاخص کل آن است که در محاسبه شاخص قیمت، تنها تغییرات قیمت سهام شرکتها در طول زمان در نظر گرفته شده و مقدار سود تقسیمی سهام در محاسبات آورده نمیشود. نکته دیگر این است که میتوان شاخص قیمت را هم به صورت هم وزن محاسبه کرد. بدین معنی که ارزش شرکتها و بزرگ یا کوچک بودن آنها نیز در محاسبه شاخص بورس لحاظ نشود، شاخص به دست آمده در این حالت شاخص قیمت هم وزن گفته میشود.
4- شاخص آزاد شناور
دیگر شاخص بورس که مورد استفاده تحلیلگران قرار میگیرد، شاخص سهام آزاد شناور یا TEFIX (Tehran Exchange Free Float Index) است. بخشی از هر سهام بورس به صورت شناور مورد معامله قرار میگیرد، بدین معنی که صاحبان این بخش از انواع شاخص در بورس سهام قصدی برای نگهداری دراز مدت سهم خود و مشارکت در اداره شرکت ندارند. در حقیقت سهام شناور هر شرکت، بخشی از سهام است که در آستانه عرضه بوده و برای ورود به چرخه خرید و فروش آماده است. باقیمانده سهام در اختیار سهامدار عمده بوده و بلوکه است، این بخش از سهام همانی است که به صورت معاملات بلوکی میان سرمایهداران عمده جابجا میشود و خارج از چرخه عرضه و تقاضای سرمایهگذاران خرد است.
برای مثال در شکل زیر که تابلوی نماد فولاد را نشان میدهد، میزان سهام شناور این شرکت برابر 26 درصد بیان شده است. بدین معنی که از 209 میلیارد برگه سهم شرکت فولاد مبارکه اصفهان، 26 درصد آن معادل 54 میلیارد برگه سهم به صورت شناور در چرخه عرضه و تقاضا سهامداران خرد وجود دارد.
روش محاسبه شاخص سهام شناور آزاد، مشابه شاخص کل بوده و تاثیر شرکتهای بزرگ و با ارزش در محاسبه شاخص بیشتر است. تفاوت شاخص آزاد شناور با شاخص کل این است که عدد شاخص محاسبه شده تنها بر اساس معاملات و تغییرات قیمت سهام شناور شرکتهای بورسی است و سهام بلوکه در محاسبه این شاخص لحاظ نمیشوند.
5- شاخص صنعت
دیگر شاخص متداول، شاخص صنعت است. همان طور که احتمالا میدانید شرکتهای فعال در بازار سرمایه در گروههای مختلف تقسیم بندی و پذیرش میشوند. برای مثال پالایشگاهها و کارخانههای پتروشیمی در گروه پالایشی و پتروشیمی و شرکتهای خودروسازی و ساخت قطعات مرتبط، در گروه خودرویی دستهبندی شدهاند. برای بررسی وضعیت هر کدام از صنایع در بازار سرمایه، میتوان شاخص آن صنعت را بررسی کرد که به آن شاخص صنعت میگویند. برای مثال اگر برای محاسبه شاخص فقط اطلاعات مربوط به نمادهای خودرویی لحاظ شود، شاخص صنعت خودرو به دست میآید. برای هر کدام از صنایع فعال در بازار سرمایه میتوان به همین روش شاخص صنعت را محاسبه کرد. گفتنی است که روش متداول محاسبه شاخص صنعت مشابه با شاخص کل است، البته میتوان شاخص صنعت را به صورت هم وزن نیز محاسبه کرد.
6- سایر شاخصها
همان طور که گفته شد، روشهای متعددی برای محاسبه شاخص بورس وجود دارد و هر کدام از این شاخصها در جایگاه خود برای تحلیل بورس به کار میروند. به جز شاخصهایی که تا کنون به معرفی آنها پرداخته شد که پر استفاده ترین در ایران هستند، شاخصهای جانبی دیگری نیز وجود دارند.
برای مثال شاخص 50 شرکت برتر، شاخص غیر هم وزن را برای شرکتهای با بالاترین سهولت خرید و فروش و بیشترین نقد شوندگی نشان میدهد. شاخص 30 شرکت بزرگ نیز شاخص را به صورت غیر هم وزن برای شرکتهای دارای بیشترین ارزش، محاسبه انواع شاخص در بورس میکند. همچنین میتوان شاخص را به صورت هم وزن یا غیر هم وزن برای شرکتهای حاضر در بازار اول یا دوم بورس یا فرابورس نیز محاسبه کرد که به آنها شاخص بازار اول یا شاخص بازار دوم میگویند.
در این مطلب، به معرفی شاخص بورس و نحوه محاسبه آن پرداخته شد و همچنین شاخصهای مختلف بازار سرمایه به همراه کاربردشان و تفاوتهای آنها با یکدیگر مورد بررسی قرار گرفتند. به طور کلی شاخص بورس اصلیترین معیار برای تحلیل بازار سرمایه است و گام اول برای آغاز هر تحلیل به شمار میآید. برای افرادی که آموزش بورس را به تازگی شروع کردهاند، آشنایی با انواع شاخص بورس میتواند مفید باشد. چرا که حین بررسی انواع شاخصها و نحوه محاسبه و کاربرد آنها، میتوان نکات جانبی زیادی را در رابطه با بازار سرمایه آموخت.
شاخص بورس چیست (Stock Market Index) و تغییرات آن چه معنایی دارد؟
ما در اینجا به معرفی و تعریف مفهوم شاخص بورس پرداختیم. نشانگری که تغییرات ایجاد شده در آن می تواند بیانگر وضعیت عمومی بازار بورس باشد. انواع مختلف شاخص از جمله، شاخص کل، شاخص قیمت، شاخص هم وزن، شاخص 50 شرکت برتر و شاخص 30 شرکت بزرگ را بررسی کردیم. تغییرات شاخص بورس و تأثیراتی که بر بازار می گذارد را نیز مورد مطالعه قرار دادیم.
شاخص بورس چیست (Stock Market Index) و تغییرات آن چه معنایی دارد؟
شاخص بورس چیست؟
اگر تا به حال وارد دنیای بورس شده اید و مفاهیم مختلف آن را فرا گرفته اید، حتماً کلمه ی شاخص بورس را بارها شنیده اید. مفهومی که هر وقت صحبت از بازار بورس و سرمایه گذاری در آن می شود حتماً از آن استفاده شده و به بالا و یا پایین رفتن آن اشاره می شود. به طور قطع می دانید که بورس بازار و یا بستری برای معامله بین دو فرد خریدار و فروشنده هست.
بازاری که در آن سهام شرکت های مختلف خرید و فروش می شود. با ورود به این بازار جملاتی مانند شاخص بورس برای مثال با ۱۰۹۴۴ واحد رشد به ۵۵۵، ۱۸۱.۵۸ واحد رسید را خواهید شنید؛ و اما این شاخص چیست؟ رشد و یا کاهش آن چه چیز را نشان می دهد؟ بالا بودن آن برای خرید سهم بهتر است یا پایین بودنش؟
این ها سؤالاتی هستند که حتماً بعد از ورود به بورس یا حتی قبل از آن ممکن است ذهن شما را درگیر کرده باشد. ما در این جا شما را با مفهوم شاخص و تغییرات آن آشنا می کنیم. به شما می گوییم که نوسانات شاخص چه معنایی می دهد و چه زمانی برای خرید سهم و سرمایه گذاری مناسب تر است. پس در ادامه با ما باشید.
شاخص بورس چیست؟
کلمه ی شاخص که معادل انگلیسی آن index می باشد در واقع یک نشانگر است که می توان از طریق آن تغییرات یک یا چند متغیر را در یک بازه ی زمانی خاص بررسی کرد. پس می توان گفت شاخص یک معیار برای بررسی وضعیت متغیرهاست. حال به بررسی این کلمه در بازار بورس می پردازیم.
در این بستر شاخص ها نشان دهنده ی روند رشد و یا افت بازار هستند. گفتیم شاخص ها، بله زیرا برای بررسی اوضاع بازار بورس از چند شاخص استفاده شده که هر کدام از جنبه ای خاص رشد و یا افت بازار را بررسی می کنند. برای به دست آوردن هر کدام از این شاخص ها باید فرمول هایی خاص را به کاربرد و تحلیلی ویژه برای هر کدام وجود دارد.
در واقع با کمک همین شاخص هاست که می توان وضعیت بازار بورس را از گذشته تا کنون بررسی و تحلیل کرد. حال که به طور کلی با مفهوم شاخص بورس آشنا شده اید و از این امر که باید کارکرد هر شاخص را بدانید تا بتوانید آن را تحلیل کرده و از وضعیت بازار بورس با خبر شوید، آگاه شده اید، وقت آن رسیده است که به بررسی انواع شاخص بورس و توضیحی در مورد هر کدام بپردازیم. ما در اینجا تعدادی از پر اهمیت ترین شاخص ها را برای شما آوردهایم.(1) و (2)
انواع شاخص بورس
- شاخص کل
- شاخص قیمت
- شاخص هم وزن
- شاخص 50 شرکت فعال
- شاخص 30 شرکت بزرگتر
شاخص کل
حتماً تا به حال عبارت شاخص بورس تهران را شنیده اید. شاخص کل درواقع همین شاخص می باشد. این شاخص پرکاربرد که یکی از رایج ترین اصطلاحاتی است که سرمایه گذاران در بورس به کار می برند بیانگر سطح عمومی قیمت و سود سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس است. میانگین سود و بازدهی سرمایه گذاران در بورس از تغییرات شاخص کل به دست می آید.
این شاخص هم تغییرات قیمت سهام و هم سودهای سالیانه ای که شرکت ها به شما پرداخت می کنند را محاسبه می کند. با ذکر یک مثال شاید بهتر با مفهوم آن آشنا شوید. تصور کنید که شما از هر کدام از شرکت های بورسی یک سهم را خریده اید. اگر برای مثال در ابتدای سال شاخص کل 1000 واحد باشد و در انتهای سال 1250 واحد بشود این بدین معناست که شما 25 درصد سود کرده اید؛ که البته سود همه ی سهم ها برابر نیست اما میانگین وزن دار رشد آن ها ۲۵ درصد انواع شاخص در بورس می باشد . شاخص کل یک رفتار کلی و عمومی از بازار بورس را نشان می دهد.
وقتی تعداد تقاضا و خریدار بیش تر از فروشنده است، این نشانگر به سمت بالا می رود اما در حالت برعکس شاخص را به سمت پایین می کشد. پس به طور کلی با تغییر قیمت هر سهم و یا مقدار سود شرکت ها این شاخص تغییر می کند. نکته قابل توجه دیگر اشاره به این فرمول می باشد که هر چه شرکت ها بزرگتر باشند و سرمایه بیش تری داشته باشند، تأثیر بیش تری روی شاخص کل خواهند داشت؛ و اما نکته ی آخر در مورد شاخص کل این است که در هنگام بررسی این شاخص باید به این موضوع توجه کنید که این تغییرات شاخص است که برای ما اهمیت دارد نه خود عدد آن. (1) و (3)
شاخص قیمت در بازار بورس
با استفاده از این شاخص که یک از شاخص های مهم در بازار بورس می باشد، می توان تغییرات قیمت را دنبال کرد. به همین دلیل است که اسم این نشانگر، شاخص قیمت هاست. به بیان دیگر شاخص قیمت بیانگر روند عمومی قیمت سهام تمام شرکت هایی که در بورس می باشند، است. برای مثال هر مقدار که شاخص قیمت رشد کند، سطح عمومی قیمت ها در بورس همان مقدار رشد کرده است.
پیش تر گفتیم که علاوه بر قیمت، سودی که شرکت ها به صورت سالیانه به شما پرداخت می کنند نیز در محاسبه شاخص کل مؤثر است. این دقیقاً همان قسمتی است که نشان دهنده ی تفاوت شاخص قیمت با شاخص کل است. در شاخص قیمت فقط قیمت سهام شرکت های بورسی در فرمول شاخص محاسبه می شود.
در این شاخص هم همانند شاخص کل هر چه شرکت ها بزرگتر و دارای سرمایه بیش تر باشند، تأثیر آن ها بر شاخص قیمت بیش تر خواهد بود.(4)
شاخص هم وزن
همانطور که قبل تر اشاره کردیم سهم شرکت های بزرگ در شاخص کل نسبت به شرکت های کوچک بیش تر است که خب این بدان معنی است که تغییراتی که در شرکت های بزرگ انواع شاخص در بورس به وجود بیاید شاخص کل را تحت تأثیر قرار می دهد. برای مثال اگر شرکت های بزرگ سقوط کنند شاخص کل هم افت می کند ولی خب شرکت های کوچک اوضاع خوبی دارند و این جا افت شاخص کل شاید نتواند نشان از اوضاع بد بازار باشد.
به همین دلیل شاخص دیگری به نام شاخص هم وزن وجود دارد که در آن تمامی شرکت ها وزن مساوی دارند. این شاخص بر خلاف شاخص کل با حمایت از چند سهم دچار تغییر نمی شود و در نتیجه تعدادی از تحلیلگران شاخص هم وزن را ملاکی بهتر و دقیق تر برای بررسی اوضاع عمومی بازار می دانند.(3)
شاخص 50 شرکت فعال تر
بازار بورس هر سه ماه یکبار فهرست شرکت هایی را که در آن ها خرید و فروش آسان تر انجام می شود که به آن میزان نقد شوندگی می گویند، اعلام می کند.
این شاخص تغییرات سطح عمومی قیمت سهام شرکت هایی که نقد شوندگی بالاتری دارند را نشان می دهد. در حقیقت این شاخص از 50 شرکت با بیشترین حجم معاملات تشکیل می شود.
شاخص 30 شرکت بزرگ
در این شاخص سطح عمومی سهام 30 شرکت بزرگ نشان داده می شود. ارزش بازار در این 30 شرکت در مقایسه با سایر شرکت ها بیش تر است. ناگفته نماند که ارزش بازار از حاصل ضرب قیمت روز سهام در شرکت در تعداد سهام آن شرکت به دست می آید. برای مثال از کاربرد این شاخص می توان فرض کرد که شاخص کل مثبت بوده اما شاخص هم وزن منفی است. دلیل این اختلاف با بررسی شاخص ۳۰ شرکت بزرگ تر می تواند توجیه شود. (4) و (1)
پنج شاخص بورس
که در بالا از آن ها سخن گفتیم پر کاربرد ترین شاخص ها در بازار سرمایه هستند. قابل به عرض است که این ها تنها شاخص های بازار بورس نیستند و شاخص های دیگری هم وجود دارد اما آن ها در بین سرمایه گذاران عام بورس خیلی کاربرد ندارند پس ما هم از معرفی آن ها خودداری کرده زیرا که از حوصله این بحث خارج است. البته حال که از انواع شاخص بورس سخن به میان آمده است بد نیست از دو شاخص صنعت و شاخص واسطه گری های مالی نیز صحبتی بکنیم.
شاخص صنعت بیانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت های فعال در بخش صنعت است. شرکت هایی که در صنایع مختلف مانند فلز سازی، پتروشیمی، خودرو سازی و. فعال هستند. شاخص واسطه گری مالی نیز عملکرد شرکت هایی که در حوزه مالی فعال هستند، مانند هلدینگ ها، لیزینگ ها و. را نشان می دهد.
قابل توجه است که در شاخص صنعت بانک ها، بیمه ها و شرکت های خدماتی نقشی ندارند. شاخص صنعت شاخصی است که برای سیاست گذارها حائز اهمیت می باشد. در نهایت همانطور که قبل تر هم ذکر کردیم یادتان باشد شاخص وضعیت کلی بورس را به ما نشان می دهد. مثبت یا منفی بودن آن صرفاً به معنای مثبت یا منفی بودن کل بورس نمی باشد و به همین دلیل هم شاخص های مختلفی وجود دارد که در واقع برای یک تحلیل کامل و عالی از بازار بورس بهتر است که تمامی شاخص ها یا حداقل پرکاربردترین آن ها که در اینجا نام بردیم، مورد بررسی قرار بگیرند. (4)
سرمایه گذاری بر اساس شاخص
قبل از شروع این بحث ابتدا به تعریف بازار خرسی می پردازیم. بازاری که در آن تمام شاخص ها پایین می آیند و اوضاع بورس رو به وخامت می رود. به این بازار، بازار خرسی می گویند. شاخص مثبت هیچ گاه به این معنا نیست که شما تماماً سود خواهید کرد؛ یعنی با وجود یک شاخص مثبت شما باز هم می توانید ضرر کنید و یا حتی در یک بازار خرسی می توانید سود کنید.
پس شاخص بورس معیاری برای بررسی هر مورد سرمایه گذاری به طور مجزا نیست. از میان سرمایه گذاری های مختلف، دو نوع به طور مستقیم با شاخص کل در ارتباط هستند. اولین مورد سرمایه گذاری بر اساس شاخص و دومین مورد سرمایه گذاری خرسی یا معکوس است. در مورد اول که آن را index investing می گویند، تمام تلاش فرد سرمایه گذار بر این است که تغییرات شاخص را به سبد خود وارد کند. پس با این حساب سبد او با بالا رفتن شاخص بالا رفته و با پایین آمدن آن نزول می کند.
این نوع سرمایه گذاری با تعداد زیادی سهم فقط می تواند امکان پذیر باشد. پرتفوی شخص برای این نوع از سرمایه گذاری باید از تمام سهم های شاخص ساز تشکیل شده باشد. خب با این تفاسیر این نوع معامله ها و سرمایه گذاری ها شاید برای یک شخص حقیقی خیلی ممکن و مقدور نباشد. پس با این حساب صندوق های سرمایه گذاری مشترک بهترین ابزار برای این نوع می باشند؛ و اما نوع دوم که آن را سرمایه گذاری معکوس می نامیم، دقیقاً برعکس نوع اول است.
به این معنا که تغییراتی بر عکس تغییرات شاخص در سبد وارد می شود. در واقع در این نوع، شخص سرمایه گذار سهمی که ندارد را می فروشد تا در آینده پول آن را پرداخت کند. پس به این ترتیب اگر قیمت سهم کم بشود او سود می کند. بازار های خرسی که در ابتدا به تعریف آن پرداختیم از این نوع سرمایه گذاری استفاده می کنند.(3)
جمع بندی
ما در اینجا به معرفی و تعریف مفهوم شاخص بورس پرداختیم. نشانگری که تغییرات ایجاد شده در آن می تواند بیانگر وضعیت عمومی بازار بورس باشد. انواع مختلف شاخص از جمله، شاخص کل، شاخص قیمت، شاخص هم وزن، شاخص 50 شرکت برتر و شاخص 30 شرکت بزرگ را بررسی کردیم. تغییرات شاخص بورس و تأثیراتی که بر بازار می گذارد را نیز مورد مطالعه قرار دادیم. حال که با این مفهوم آشنایی کامل دارید، می توانید در بازار بورس با تجربه تر عمل کنید. امیدواریم که این اطلاعات برای شما مفید بوده باشد.
معرفی انواع شاخص های بورس و نحوه ی محاسبه ی آنها
شاخص بورس چیست ؟ سرمایه گذاری موفق در حیطه ی بازار سهام یا همان بورس مستلزم افزایش آگاهی در رابطه با برخی تعاریف بورسی و تحلیل معیار های موجود در این معقوله است. افرادی که به تازگی وارد بازار سهام می شوند بار ها و بار ها کلمه ی شاخص را می شنوند و در صورت نداشتن اطلاعات کافی در مورد شاخص های موجود در بورس اکثرا دچار رفتار های هیجانی و خرید و فروش های بی موقع می گردند که در برخی موارد صدمات جبران ناپذیری به سرمایه آن ها وارد می شود.
در ادامه ی این مقاله از تحلیل نوین سعی بر این شده است تا تعریف کامل و جامعی در مورد شاخص بورس چیست ارائه گردد تا سرمایه گذاران عزیز از این پس با شناخت کافی از شاخص ها و تحلیل درست آنها بتوانند نتیجه ی مطلوبی از انجام معاملات بورسی خود حاصل نمایند.
شاخص بورس چیست ؟
انواع شاخص های بورس
انواع شاخص های موجود در بورس عبارت اند از:
شاخص کل بورس
کلمه ی شاخص کل بورس را نه تنها سرمایه گذاران این حوزه بلکه افرادی که در بازار سهام ورود نکرده اند هم کم و بیش از رسانه ها شنیده اند. درواقع خود کلمه شاخص به معنی نشانه گریست که می توان با استفاده از آن تغیرات را در تاریخ مورد نظر نسبت به یک تاریخ مبدا مورد برسی قرار داد. در بورس نیز شاخص کل به معنی معیاری برای سنجش میانگین بازدهی سرمایه گذاران می باشد به بیانی دیگر شاخص کل میزان سود سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس و سطح عمومی قیمت را بیان میکند.
شاخص کل در بورس تهران با نام TEDPIXنمایش داده می شود و محاسبه ی این شاخص نیز با تقسیم ارزش جاری بازار سهام در زمان محاسبه بر ارزش جاری بازار سهام در تاریخ مبدا صورت میگیرد که در نهایت در عدد ۱۰۰ ضرب شده و شاخص کل بورس را می سازد. در این شاخص ضریب ارزش تمام شرکت ها یکسان نبوده و به شرکت های بزرگ ضریب بیشتر و به شرکت های کوچک ضریب کمتری میدهد.
شاخص قیمت (وزنی – ارزشی)
شاخص قیمت که با نام TEPIX شناخته می شود، سطح عمومی بازدهی کل قیمت سهام شرکت های حاضر در بازار سرمایه را نشان می دهد به این صورت که با رشد و یا کاهش درصد شاخص قیمت بورس در تاریخ محاسبه نسبت به تاریخ مبدا، قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بورس نیز به طور میانگین به همان اندازه افزایش و یا کاهش داشته است. شاخص قیمت از نظر چگونگی محاسبه و وزن دهی کاملا مشابه شاخص کل بوده اما در نحوه ی تعدیل با آن متفاوت است. در شاخص کل علاوه بر تغییر قیمت سهام شرکت ها سود نقدی حاصل از آنها نیز در فرمول محاسبه تاثیر گذار است. اما در شاخص قیمت تنها تغیرات قیمت سهام شرکت ها لحاظ میگردد.
سهام داران عرصه انواع شاخص در بورس ی بورس باید یه این نکته در مورد شاخص قیمت (وزنی – ارزشی) توجه داشته باشند که این شاخص یک شاخص میانگین است و افزایش و یا کاهش آن به معنی افزایش و یا کاهش دسته جمعی نیست و ملاک ارزش شرکت هاست. به همین علت ممکن است در برخی مواقع قیمت سهام شرکت های خرد روندی صعودی به خود بگیرند اما به دلیل کاهش قیمت سهام شرکت های بزرگ که نقش بیشتری را در مسیر روند شاخص ایفا میکنند؛ شاخص منفی باشد.
شاخص هم وزن
همان طور گفته شد در شاخص کل ضریب شرکتها کوچک و بزرگ یکسان نیست اما در شاخص هم وزن به تمام سهام ها ضریب ۱ اختصاص داده می شود که در نهایت با محاسبه ی میانگن آنها شاخص هم وزن بازار سرمایه تشکیل میگردد. به بیانی دیگر در شاخص هم وزن تمام شرکت های پذیرفته شده در بازار سرمایه با وزنی برابر در انجام محاسبات ایفای نقش می کنند به این معنی که نوسانات مثبت و منفی شرکت های کوچک به همان اندازه ی نوسانات مثبت و منفی شرکت های بزرگ در این شاخص تاثیر گذارند.
سرمایه گذاران گرامی برای داشتن دید بهتر نسبت به بازار می توانند از شاخص هم وزن استفاده نمایند زیرا که این شاخص به عنوان مکمل شاخص کل، حاوی اطلاعات ارزشمندی از بازار بورس است به عنوان مثال ممکن است در یک روز، شاخص کل بورس منفی شده باشد اما در همان تاریخ شاخص هم وزن روند مثبتی داشته باشد نتیجه حاصل از این فرایند بیانگر آن است که شرکت های کوچک انواع شاخص در بورس انواع شاخص در بورس حاضر در بورس وضعیت معاملاتی بهتری نسبت به شرکت های بزرگ در آن روز داشته اند.
شاخص آزاد شناور
سهام شناور آزاد در واقع به سهام هایی از یک شرکت گفته می شود که قابل معامله است و سهام داران آماده ی خرید فروش آن ها می باشند. شاخص آزاد شناور نیز دقیقا از همین سهام تاثیر می پذیرد که نمایش دهنده ی میزان تغیرات آن قسمت از بازار است که از لحاظ نقد شوندگی قدرت بیشتری دارد. محاسبه ی این شاخص دقیقا به مانند شاخص کل است اما با این تفاوت که در وزن دهی شرکت ها در شاخص آزاد شناور از تمام سهام منتشر شده ی شرکت ها استفاده نمی شود و در این شاخص فقط سهام آزاد شناور شرکت ها تاثیر گذارند.
شاخص های بورس بازار اول و بازار دوم
بورس اوراق بهادار تهران از دو بازار تشکیل شده است که به آن ها بازار اول و بازار دوم گفته می شود. شرکت های حاضر در بازار اول بورس شرکت هایی هستند که از نظر میزان سرمایه، وضعیت سود آوری و همچنین میزان سهام آزاد شناور در موقعیت خوبی قرار دارند اما بازار دوم سرمایه تشکیل شده از شرکت هایی که به نسبت شرکت های بازر اول از لحاظ موارد ذکر شده در جایگاه های پایین تری قرار دارند. بنا بر این شاخص بازار اول نمایانگر سطح عمومی قیمت سهام شرکت هاییست که در بازار اول بورس اوراق بهادار حضور دارند و شاخص بازار دوم نیز بیان کننده ی سطح عمومی قیمت سهام شرکت های پذیرفته شده در بازار دوم است.