مدیریت ریسک در فارکس چیست؟

آموزش مدیریت سرمایه

برای ورود به بازار سرمایه فقط داشتن پول و دانش تکنیکال کافی نیست، همونطور که می‌دونید باید بتونید از پولتون پول بسازید و اگر دانش کافی در این زمینه نداشته باشید به طور حتم همه سرمایه خودتون رو از دست میدین. برای این که بتونید در بازار سود خوبی برداشت کنید ۳ مورد زیر رو باید بتونید درک کنید و بکار بگیرید:

هر کدوم از این ۳ مورد رو رعایت نکنیم مطمئنا ضررهای زیادی رو به سرمایمون وارد می‌کنیم. پس واقعا دونستن هر کدوم از این موارد رو برای شمایی که می‌خواین وارد این حرفه بشین ضروری می‌دونم.

آنچه در این مقاله میخوانید :

طراحی سیستم مدیریت سرمایه

شاید خیلیا فکر کنن دانش تحلیل تکنیکال برای کسب سود از این بازار کافی باشه اما اگر نتونین سرمایتون رو مدیریت کنین و ندونین چقدر از سرمایتون رو وارد معامله کنین بازم اشتباه بزرگی کردین و همینطور روانشناسی بازار که البته و خوشبختانه برای این مورد می‌تونید از اندیکاتورها و سایت‌های زیادی کمک بگیرید.

اصلی‌ترین هدف مدیریت سرمایه کم کردن ضرر و افزایش سود هست. یعنی بتونیم در معاملات اشتباه ضرر کمتر و در معاملات درست سود زیادی داشته باشیم. با داشتن مدیریت درست روی سرمایه خودمون نه تنها سرمایمون رو حفظ می‌کنیم بلکه سودهای خوبی می‌تونیم بدست بیاریم. ولی اینو یادتون باشه که اولویت حفظ سرمایست.

برای داشتن مدیریت درست سرمایه، یک سری قوانین رو باید رعایت کنیم:

• ضرر هامون رو محدود کنیم.
• حجم معاملات رو معقول و استاندارد انتخاب کنیم.
• نسبت سود به ضرر رو حتما رعایت کنیم.
• به حجم معامله موقعی که تو ضرر هست اضافه نکنیم.
• حد ضرر رو قبل از باز کردن معامله مشخص کنیم.
• حد ضرر روزانه، هفتگی و ماهانه رو برای خودمون مشخص کنیم.

حالا با توجه به نکات بالا باید یک سیستم مدیریتی خوب برای سرمایمون طراحی کنیم. و فقط بهش به جنبه تئوری نگاه نکنیم چون داشتن یک سیستم مدیریت سرمایه برای یک تریدر موفق واجب و ضروری هست.

اندرو بیلی، رئیس بانک مرکزی انگلیس اظهار داشت: «فقط در صورتی رمزارز خریداری کنید که آماده از دست دادن تمام پول خود باشید.»

برای طراحی این سیستم موارد زیر رو باید لحاظ کنیم:

1. استراتژی ورود به معامله
2. استراتژی تعیین حد ضرر اولیه
3. مشخص کردن حجم معامله
4. مشخص کردن معامله‌های دو یا چند قسمتی
5. استراتژی خروج از معامله
6. رعایت نسبت سود به ضرر
7. استراتژی جابجایی حد ضرر
8. استراتژی سیستم هرمی

در ادامه هر کدام از موارد را بررسی خواهیم کرد:

استراتژی ورود به معامله

قبل از این که معامله رو باز کنیم حتما باید بدونیم چرا و با چه قیمتی می‌خوایم وارد معامله بشیم. یعنی باید استراتژی داشته باشیم.

استراتژی حد ضرر اولیه

بازم قبل از باز کردن معامله باید بدونیم که اگر بازار بر خلاف نظر ما حرکت کنه و ما بخوایم ضرر کنیم تا چه حد به خودمون اجازه ضرر می‌دیم و اون نقطه رو مشخص کنیم چون بعد از ورود به معامله اگر بخوایم بهش فک کنیم مثه این میمونه ک سوار یه ماشین بدون ترمز شده باشیم.

استاپ لاس یا حد ضرر از مهمترین اصول تریدینگ است.

مشخص کردن حجم معامله

بازار سرمایه مثل یک اقیانوس می‌مونه که با وارد شدن به اون هر نوع خطری می‌تونه ما رو تهدید کنه. اگر سرمایمون رو به عنوان جونمون در نظر بگیریم و تو این اقیانوس قایقمون دچار مشکل بشه با حمله کوسه ممکنه ناگهان کل سرمایمون رو از دست بدیم یا این که گیر ماهی‌ های ریز گوشت خوار بیفتیم و کم کم سرمایمون نابود بشه. حالا برای این که جلوی این نابودی رو بگیریم باید بدونیم چجوری وارد این اقیانوس بشیم. یعنی ریسک مجاز برای هر معامله و کل سرمایه رو مشخص کنیم.

حداکثر ریسک مجاز برای هر معامله

بعضی از معامله‌گرا میگن حداکثر ریسک برای هر معامله نباید بیشتر از ۲% کل سرمایه باشه. که تو این روش کارمزد معامله هم باید جزء این ۲% حساب بشه. با این روش اگر ۱۰ معامله هم اشتباه پیش بره بازم ۸۰% سرمایمون حفظ شده. اگر یک تریدر مبتدی هستین پیشنهاد می‌کنم از این روش استفاده کنین.

جناب پروفسور بالسارا هم روش خیلی خوبی ارائه داده. ایشون فرمولی برای معامله‌گران حرفه‌ای ارائه دادن که بر اساس آمار تریدهای قبلی استفاده می‌شه.

F: درصد ریسک مجاز برای هر معامله.

A: نسبت برگشت سرمایه. که از مبلغ معامله‌های برنده تقسیم بر معامله‌های بازنده بدست میاد.

P: درصد معاملات سود ده. یعنی تعداد معامله‌های برنده تقسیم بر تعداد کل معامله‌ها.

این فرمول به نام فرمول Kelly هم شناخته می‌شه چون در اصل آقای جان ال کلی در سال ۱۹۴۰ اون رو کشف کرد.

حداکثر ریسک مجاز برای کل سرمایه

برای این مورد هم به گفته بعضی از معامله‌گران حجم کل معامله‌های باز نباید بیشتر از ۱۰% کل سرمایه بشه. که به عنوان یک تریدر مبتدی بهتره به حرفشون گوش بدیم.

اگر یک معامله‌گر تایم فریم روزانه یا بالاتر باشین باید اول هر هفته حجم سرمایه و ریسک رو برای خودتون مشخص کنین و تا آخر هفته بر اساس اون معامله باز کنین و تغییرش ندین.

شاید گاهی احساس کنیم که می‌تونیم روند بازار رو بخوبی تشخیص بدیم و چندتا معامله باز کنیم، ولی نباید تعداد معامله‌های بازمون از ۵ یا ۶ تا بیشتر بشه مخصوصا اگر معامله‌گر مبتدی باشیم.

تعیین حداکثر ضرر در دوره زمانی

باید برای مقدار ضرر مشخص دوره زمانی هم مشخص کنیم. یعنی اگر تو بازه زمانی مشخصی حداکثر ضرر مجازمون رو داشتیم دیگه وارد معامله نشیم و یه استراحت به خودمون بدیم تا حال و هوامون عوض بشه و بتونیم کنترل احساساتمون رو تو دست داشته باشیم.

شما می‌تونین بر اساس روحیه ریسک پذیری خودتون ضررهای زمانی رو به تایم فریم معاملاتی‌تون اضافه کنین.

معاملات دو یا چند قسمتی

برای اینکه بتونیم سود خودمون رو در بازار خیلی خوب بالا ببریم استراتژی معامله چند قسمتی رو باید بکار ببریم، که یکمی اولش پیچیده بنظر می‌رسه! برای این کار یک قسمت از حجم معامله رو با سود نسبتا کم می‌بندیم و بقیه حجم رو می‌زاریم برای هدف بالاتر و یا بلندمدت باز بمونه. اول بهتره با معاملات دو قسمتی شروع کنیم که مثلا حجم معامله رو به دو قسمت مساوی تقسیم کنیم. وقتی تو این مورد یکم خوب پیش بریم می‌تونیم معاملات چند قسمتی باز کنیم.

استراتژی خروج و تعیین حد سود

دقیقا مثل حد ضرر، حد سود هم باید قبل از باز کردن معامله مشخص باشه مثل اینه که وقتی می‌خوای از خونه بری بیرون باید بدونی کجا میری اگر نه تو خیابون سرگردون می‌شی. حتی اگر معامله چند قسمتی قراره باز کنیم دقیقا باید بدونیم هدف‌های قیمتی چقدر هستن.

نسبت سود به ضرر

برای بدست آوردن این نسبت حد سود رو تقسیم بر حد ضرر می‌کنیم.

(R/R) Ratio = Profit / Loss

هرچی عدد بدست اومده از ۱ بزرگتر باشه معامله بهتری و سود ده‌تری هست و نسبت زیر ۱ یعنی ریسک معامله بالا میره.

استراتژی جابجایی حد ضرر

هرچقدر هم تلاش کنیم که یک استراتژی ورود درست بچینیم، ولی تا وقتی که اون معامله درست بسته نشه و سودش رو بدست نیاریم نمی‌تونیم بگیم این استراتژی موفق هست. وقتی معامله‌ای تو سود هست باید برای جابجایی حد ضرر هم یک استراتژی داشته باشیم و بهتره اون رو بنویسیم، تا سود ما تبدیل به ضرر نشه.

استراتژی مدیریت هرمی

مدیریت هرمی برای وقتیه که معامله تو سود هست و می‌تونیم به حجم اون اضافه کنیم. حتما توجه داشته باشین که به حجم معامله تو ضرر هیچ‌وقت اضافه نمی‌کنیم !

وقتی می‌بینیم شرایط بازار بر اساس پیش‌بینی ما درست داره پیش میره، با توجه به حداکثر ریسک مجازمون می‌تونیم افزایش حجم داشته باشیم. اینجا باید حد ضرر رو هم جابجا کنیم تا نسبت سود به ضرر هم رعایت بشه و ریسک معامله بالا نره.

با استفاده از استراتژی هرمی می توانید این حد ضرر متغیر را تعیین کنید.

برای تعیین مقدار حجمی که می‌تونیم به معامله اضافه کنیم و در واقع مدیریت هرمی روش‌های زیادی وجود داره:

این روش به ما می‌گه هر افزایش حجمی اندازش نصف حجم قبلی باشه. یعنی اگر برای یک معامله حجم اولیمون ۲% کل سرمایه هست، حجم دوم ۱% سرمایه باشه و اگر باز هم خواستیم اضافه کنیم ۰.۵% کل سرمایه در دفعه سوم رو بگیریم.

این روش مشخصه چی میگه دیگه! هر دفعه اندازه همون اولی حجم می‌تونیم اضافه کنیم.

با این روش قبل از باز کردن معامله، حجم کلی رو مشخص می‌کنیم. اول با حجم پایین وارد می‌شم و حجم‌های بعدی بیشتر از حجم اولی هست.

تو این روش سود معامله قبلی به معامله هرمی جدید اضافه میشه.

سیستم مدیریت سرمایه خودت را بساز!

حالا وقتش رسیده یک سیستم مدیریت سرمایه برای خودمون طراحی کنیم. هر کسی باید با توجه به روحیات خودش اون رو طراحی کنه و حتما مکتوب بنویسه. با نوشتن سیستم طراحی شده راه رو بهتر می‌بینیم و در شرایط مختلف بازار و شرایط روحی خودمون کنترل بهتری روی معاملاتمون داریم. به شرطی که خودمون رو متعهد کنیم بهش پایبند باشیم.

امیدوارم این مقاله براتون مفید باشه. لطفا نظرات خود را در قسمت کامنت ها با ما در میان گذارید.

ارزهای دیجیتال یا فارکس کدام بهتر است؟

​تجارت ارزهای دیجیتال اغلب در همان دسته معاملات فارکس ذکر می‌شود. این به این دلیل است که فارکس، مانند رمز ارز، شامل معاملات ارزها است. با این حال، تفاوت‌هایی اساسی بین این دو نوع بازار وجود دارد. تجارت در فارکس یک محصول شناخته شده با سابقه طولانی است، در حالی که معاملات کریپتو نسبتاً جدید است، حجم بازار معاملات ارز یا همان فارکس روزانه حدود ۶.۶ تریلیون دلار آمریکا است.

اقتصاد آنلاین – حسین قطبی؛ در بازار ارزهای دیجیتال به طور متوسط ​​حجم معاملات روزانه ۰.۱ الی ۰.۲ تریلیون دلار آمریکا است. از این رو، بازار فارکس نقدینگی بیشتری دارد. وقتی به کل سرمایه بازار نگاه می‌کنیم، می‌بینیم که ارزش تمام ارزهای فارکس (شامل ۱۷۰ ارز فیات مختلف) در حدود ۲ تا ۳ کادریلیون دلار آمریکا است و ارزش بازار همه ارزهای دیجیتال بین ۱ به ۲ تریلیون دلار آمریکا است. بنابراین، ارزش تمام ارزهای فارکس ۲۰۰۰ تا ۳۰۰۰ برابر بیشتر از همه ارزهای دیجیتال است. فارکس یک بازار سنتی است که اغلب واسطه‌ها، کارگزاران و موسسات دیگری را درگیر می‌کند که در هر مرحله از فرآیند معاملاتی کارمزد دریافت می‌کنند. برعکس، حذف عمدی یک واسطه یکی از بزرگترین جذابیت‌های معاملات ارزهای دیجیتال است.

ثبات، تنظیم و نوسانات

فارکس فاقد نوسانات مشابه کریپتو است و کسب سود قابل توجه بدون اهرم را پیچیده می‌کند. با این حال، این مزیت نقدینگی موجود است. به عبارت دیگر، مبادله یک ارز خاص فیات با ارز دیگر، مانند دلار آمریکا با پوند بریتانیا، آسان است. چنین دستوراتی معمولاً در میکرو ثانیه اجرا می‌شوند. نقدینگی فارکس همچنین تضمین می‌کند که حتی معاملات بزرگ نیز بر قیمت بازار تأثیر نمی‌گذارد. در معاملات کریپتو، به خصوص در مواردی غیر از دو ارز دیجیتال بزرگ بیت کوین و اتریوم، معاملات بزرگ اغلب تأثیر زیادی بر قیمت دارند. از آنجایی که معاملات بسیار کمتری (حجم کمتر) برای ارزهای دیجیتال وجود دارد، تراکنش های منفرد به راحتی کل صحنه را جابجا می‌کنند. این همچنین به این معنی است که میانگین نوسان در معاملات کریپتو بسیار بیشتر از معاملات فارکس است. از این رو کسب سود با یک سرمایه کوچک را آسان تر می‌کند، اما ریسک بیشتری نیز دارد.

از آنجایی که تجارت فارکس برقرار است، همچنین یک بازار تنظیم شده و بالغ است. برخلاف دنیای کریپتو، دنیای فارکس تحت سلطه واسطه ها است، این بدان معناست که معاملات فارکس می‌تواند گران شود و مقایسه کارگزاران و بروکر‌ها به شدت توصیه می‌شود. قرار گرفتن در معرض نهادی یکی دیگر از جنبه های مهم تجارت فارکس است. برخلاف کریپتو، معاملات فارکس عمدتاً توسط بانک‌های معروف و تحت نظارت، واسطه‌ها و شرکت‌های تخصصی انجام می‌شود. این بدان معناست که نگاهی به تقویم اقتصادی بین‌المللی، ایده‌ای از تأثیر رویدادهای جهانی بر ارزهای سنتی فیات می‌دهد. ارزهای دیجیتال نیز ممکن است تحت تأثیر قرار گیرند، اما به روشی متفاوت این اتفاق می‌افتد.

چه چیزی را انتخاب کنیم؟

اینکه تجارت فارکس یا کریپتو گزینه بهتری است یک انتخاب شخصی است. هر دو بازار مزایا و معایب خود را دارند. به عنوان مثال، در حالی که تجارت کریپتو می‌تواند بازده بالقوه بیشتری را به همراه داشته باشد و هزینه‌های کمتری را متحمل شود، معاملات فارکس ثبات بیشتر و نوسان کمتری را ارائه می‌دهند. به طور کلی، معامله گران با تجربه به سرمایه گذاران بی تجربه توصیه می‌کنند که سرمایه گذاری‌های خود را متنوع کنند تا ریسک‌ها را به حداقل برسانند و سود را افزایش دهند. بنابراین، ممکن است مجبور نباشید بین تجارت ارز دیجیتال یا فارکس یکی را انتخاب کنید. ممکن است نیاز باشد که شما هر دوی آنها را امتحان کنید و تصمیم بگیرید که کدام یک با نیازها و سبک معاملاتی شما مطابقت دارد.

سلب مسئولیت: سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال و سایر عرضه‌ اولیه‌های آن‌ها (ICO) بسیار پرخطر و گمانه زنی است و این مقاله توصیه‌ای از طرف اقتصاد آنلاین یا نویسنده برای سرمایه‌گذاری در ارزهای دیجیتال یا سایرICOها نیست. از آنجایی که موقعیت هر فردی منحصر به فرد است، همیشه باید قبل از تصمیم گیری مالی با یک متخصص واجد شرایط مشورت شود.

چگونه یک استراتژی معاملاتی مناسب برای خود انتخاب کنیم؟

تنها راه برای موفقیت در بازارهای مالی داشتن یک استراتژی معاملاتی مناسب است. شما در هر بازار معاملاتی که قصد فعالیت داشته باشید، بدون آمادگی قبلی و دانش کافی نمی‌توانید موفقیت زیادی کسب کنید. شاید در ابتدای راه هم یک سری سود کوچک باعث شود که شما تصور کنید که بازار را به خوبی شناخته‌اید و می‌دانید قدم‌های بعدی را چگونه انتخاب کنید؛ اما در واقعیت این‌گونه نیست و همین مسئله باعث می‌شود افراد مبتدی که تازه وارد بورس یا دیگر بازارهای مالی شده‌اند، روز به روز به تعداد ضررهایشان اضافه شود و در نهایت سرمایه خود را از دست بدهند. تنها راه چاره این است که بتوانید یک استراتژی مختص خود انتخاب کنید؛ اما پیش از هر چیز بهتر است ابتدا با این مفهوم آشنا شوید.

استراتژی چیست؟

استراتژی به معنای رهبری و فرماندهی است و داشتن استراتژی معاملاتی یعنی شناخت بازار. اگر بازار را نقطه مقابل خود و به عنوان یک دشمن فرض کنید، با داشتن برنامه‌ای درست، شناخت رفتارهای طرف مقابل و تشخیص حرکت بعدی دشمن، شما پیروز میدان خواهید بود. پس اولین قدم برای موفقیت در معاملات، شناخت حرکت‌های بازار و پیش‌بینی رفتار بعدی آن است. معامله گران با شناخت بازار و داشتن یک استراتژی معاملاتی درست و منطقی بازار را با دید بهتری می‌بینند و به نحو احسن می‌توانند نقاط بهینه بازار برای شروع معامله و یا خروج از بازار را تشخیص دهند.

به گفته بسیاری از کارشناسان بازارهای مالی هر معامله‌گر حداقل باید یک استراتژی معاملاتی داشته باشد. زمانی که شما یک استراتژی را به خوبی یاد گرفتید و آن را مورد آزمون و خطا قرار دادید، می‌توانید به سراغ استراتژی‌های دیگر بروید. یک استراتژی زمانی موفق است که حداقل تا شش ماه تست شده باشد و در بیشتر موارد درست عمل کرده باشد.

برای انتخاب استراتژی معاملاتی به چه فاکتورهایی نیاز دارید؟

برای انتخاب یک استراتژی معاملاتی مناسب، چند فاکتور مهم را باید در نظر بگیرید. فاکتورهایی نظیر انتخاب بازار معاملاتی، بازه زمانی، روش تحلیل بازار، مدیریت سرمایه، سبک معاملاتی و روانشناسی بازار به شما در انتخاب بهترین استراتژی کمک می‌کنند.

انتخاب بازار معاملاتی

قبل از هر چیز باید بازار معاملاتی که قرار است در آن فعالیت داشته باشید را تعیین کنید. این کار باعث می‌شود تمرکز خود را روی یک بازار بگذارید. برای شناخت آن وقت بگذارید و اخبار و تحلیل‌های پیرامون آن را مورد بررسی قرار دهید. به هنگام انتخاب بازار تمامی جوانب را باید در نظر بگیرید و در نهایت طبق علاقه‌مندی خود و شناخت کافی، بازار معاملاتی خود را انتخاب کنید.

انتخاب روش تحلیل بازار

برای انتخاب استراتژی معاملاتی باید یکی از روش‌های تحلیل فاندامنتال، تحلیل تکنیکال و یا ترکیبی از این دو را انتخاب کنید. این روش‌های تحلیلی کمک می‌کنند تا وضعیت بازار را بهتر شناسایی کنید.

انتخاب سبک معاملاتی

روش‌های مختلف معاملاتی مانند Swing Trading (نوسان گیری)، Scalping(معامله‌گری سریع)، Day Trading (معامله‌گری روزانه)، Position Trading (معامله‌گری به روش پوزیشن) وجود دارند که هر یک از آن‌ها را می‌توانید متناسب با موقعیت پیش آمده انتخاب کنید.

ترید اسکالپینگ:

در میان سبک‌های معاملاتی، کوتاه‌مدت‌ترین آن‌ها است. معامله‌گر به سرعت وارد معامله شده و تنها پس از چند دقیقه از معامله خارج می‌شود.

ترید روزانه:

معامله به مدت یک ساعت الی چند روز در معامله باقی می‌ماند. ریسک کمتری دارد و معامله‌گر در طول این چند روز وقت کافی برای تحلیل بازار دارد.

ترید نوسان گیری:

مدت زمان معامله بین چند روز تا چند هفته طول می‌کشد. مناسب برای افرادی است که‌ترید کردن را به عنوان شغل دوم خود انتخاب کرده‌اند.

ترید پوزیشن:

این روش معامله، بلندمدت است و ممکن است هفته‌ها و یا سال‌ها به طول بی انجامد.

بازه زمانی

انتخاب زمان معامله از اهمیت بالایی برخوردار است و نقش بسزایی در انتخاب استراتژی معاملاتی ایفا می‌کند. به عنوان مثال اگر قصد دارید بیشتر زمان خود را پشت مانیتور بنشنید و روزانه چندین معامله مختلف انجام دهید، روش معامله‌گری اسکالپینگ برای شما مناسب‌تر است. اگر نمی‌خواهید تمام وقت خود را در طول روز به معامله بپردازید، روش‌های معامله‌گری روزانه و نوسان گیری بهترین انتخاب برای شما است. در نهایت اگر نمی‌خواهید خود را درگیر معاملات روزانه و کوتاه‌مدت کنید و اهداف بلندمدت در سر دارید، بهتر است روش معامله‌گری پوزیشن را انتخاب کنید. پس می‌بینید که برای انتخاب سبک معاملاتی، دقت به زمان معامله بسیار مدیریت ریسک در فارکس چیست؟ مهم است.

روانشناسی بازار

شناخت رفتارهای بازار یکی از مهم‌ترین فاکتورهای انتخاب استراتژی معاملاتی است. این عواطف و احساسات معامله گران است که به بازار جهت می‌دهد. به همین خاطر شناخت بازار و برخوردی که معامله گران در هر بازه زمانی با یکی سهم انجام می‌دهند، به شدت می‌تواند در انتخاب استراتژی شما تأثیرگذار باشد. همچنین باید تیپ شخصیتی خود را به خوبی شناسایی کنید تا بتوانید بهترین استراتژی را متناسب با روحیات خود انتخاب کنید.

کلام آخر

به ازای هر تریدر در بازار یک استراتژی معاملاتی مناسب با شرایط معامله‌گر وجود دارد. برای انتخاب استراتژی بیش از هر زمان دیگر باید انعطاف‌پذیر باشید. گاهی پیش می‌آید که انتخاب یک استراتژی، برای معاملات شما درست عمل نمی‌کند. گاهی باید صبر کنید تا شرایط به ثبات برسد یا اینکه یک استراتژی مناسب دیگر برای خود انتخاب کنید. بزرگ‌ترین اشتباه تریدرهای تازه‌کار این است که زمانی که از یک استراتژی جواب نمی‌گیرند، سریعاً آن را ترک کرده و به سراغ استراتژی بعدی می‌روند. شناخت و انتخاب درست استراتژی از اهمیت بالایی برخوردار است و زمانی که یک استراتژی را به خوبی فرا گرفتید، بهتر است صبر داشته باشید و به آن وفادار باشید تا بتوانید بهترین نتیجه را بگیرید. قطعاً با یادگیری و تسلط بر یک استراتژی می‌توانید در بلندمدت به پاداش دلخواه خود برسید.

واقعیت ماجرای پول دادن به آلنا دوهان چه بود؟

محمدحسین لطف‌اللهی در گزارشی برای روزنامه‌ی اعتماد نوشت:

هفته گذشته آلنا دوهان گزارشگر ويژه سازمان ملل متحد در مورد تاثير منفي اقدام‌هاي يكجانبه قهرآميز بر بهره‌مندي از حقوق بشر، تأثير تحريم‌ها عليه جمهوري اسلامي ايران را «ويرانگر» توصيف كرد، اين تحريم‌ها را «غيرقانوني» خواند و خواستار برچيده شدن تحريم‌ها عليه ايران شد. او تأكيد كرد پس از سفر 12 روزه خود به ايران مي‌تواند آثار ويرانگر تحريم بر مسائل انساني را تأييد كند اما به نظر مي‌رسد فراتر از مسائل انساني، موضوعاتي وجود دارد كه باعث مي‌شود برخي افراد و گروه‌ها چندان تمايلي به پذيرفته شدن محتواي اين گزارش نداشته باشند.

در گزارش خانم دوهان آمده است كه مجموعه پيچيده تحريم‌هاي يك‌جانبه عليه ايران، همراه با تحريم‌هاي ثانويه عليه افراد و نهادهاي ثالث، رعايت افراطي تحريم‌ها و اتخاذ سياست‌هاي به صفر رساندن ريسك توسط برخي شركت‌ها و موسسات مالي، چالش‌هاي انساني و اقتصادي موجود را تشديد كرده و بر زندگي مردم، به ويژه آسيب‌پذيرترين اقشار جامعه، تأثير منفي گذاشته است. به گفته او، كمترين اثر تحريم‌هاي يكجانبه موجود به عنوان اقدامي تنبيهي، نقض تعهدات ناشي از اسناد بين‌المللي و منطقه‌اي حقوق بشر بوده است كه بسياري از آنها از جمله تضمين‌هاي رويه‌اي و فرض برائت، ماهيتي تعلل ناپذير دارند.

در حالي كه انتظار مي‌رود در ماه سپتامبر گزارش كامل آلنا دوهان گزارشگر ويژه سازمان ملل متحد در مورد تاثير منفي اقدام‌هاي يكجانبه قهرآميز بر بهره‌مندي از حقوق بشر درباره ايران به شوراي حقوق بشر ارايه شود، از چند هفته قبل مشخص بود كه چنين گزارشي از سوي بانيان و حاميان تحريم‌هايي كه ضرباتي جبران‌ناپذير بر پيكره اقتصاد ايران و به تبع آن ايرانيان وارد آورده، تحمل نخواهد شد. درست در آستانه سفر خانم دوهان به ايران، مجموعه‌اي از اتهامات اساسي عليه اين كارشناس مستقل سازمان ملل متحد طرح شد كه از جمله آنها مي‌توان به ادعاهايي نظير «دريافت پول از چين از سوي آلنا دوهان» و «همكاري با دولت بلاروس» اشاره كرد.
هيلل نوير، مدير اجرايي ديدبان سازمان ملل – يك موسسه غيردولتي در ژنو كه ماموريت خود را نظارت بر سازمان ملل متحد تعريف كرده – 16 مه درباره آلنا دوهان در توييتر نوشت: «اين كارشناس به اصطلاح مستقل سازمان ملل متحد به ترتيب 25 هزار دلار از قطر، 150 هزار دلار از روسيه و 200 هزار دلار از چين پول گرفته است.» دو روز بعد، مدیریت ریسک در فارکس چیست؟ وب‌سايت اين موسسه در گزارشي مدعي شد كه آلنا دوهان در ازاي دريافت 200 هزار دلار از چين به پكن در «سفيدشويي پاكسازي نژادي ايغورها» كمك مي‌كند. در اين گزارش با اشاره به حضور اين گزارشگر ويژه سازمان ملل متحد در نشست «سينك يانگ يك سرزمين فوق‌العاده است» ادعا شده كه او «بهانه‌هاي ديكتاتورها را مشروع جلوه مي‌دهد.» هيلل نوير، مدير اجرايي ديدبان سازمان ملل در اين گزارش گفته است كه «پول گرفتن گزارشگر سازمان ملل متحد از چين درست مانند اين است كه پليس شيكاگو از آل كاپون براي تحقيقات خود كمكي مالي بگيرد.» آنها همچنين خواستار باز پس دادن پول به چين شده‌اند.

استريت نيوز نيز در 19 مه 2022 در گزارشي به نقل از خبرگزاري فرانسه مي‌نويسد: «پروفسور آلنا دوهان، در سال 2021 مبلغ 200 هزار دلار از چين پول گرفته است.»

در اين گزارش‌ها كه دستمايه زير سوال بردن، گزارش خانم دوهان در خصوص تأثيرات ويرانگر انساني تحريم‌ها بر مردم ايران قرار گرفته، تلاش شده است كه با طرح ادعاي «دريافت پول» از سوي خانم دوهان، چنين وانمود شود كه انتقاد او از تحريم‌ها عليه ايران و نقض حقوق بشر كه در سايه اين تحريم‌ها اتفاق مي‌افتد، بر مبناي واقعيت نيست. بررسي‌هاي «اعتماد» اما نشان مي‌دهد كه نه اين ادعاها كاملا درست هستند و نه مي‌توانند مبنايي براي رد گزارش آلنا دوهان درباره ايران باشند.

آيا گزارشگران از دولت‌ها پول مي‌گيرند؟

تمام كساني كه ادعاي دريافت پول از سوي آلنا دوهان، گزارشگر ويژه سازمان ملل متحد در مورد تاثير منفي اقدام‌هاي يكجانبه قهرآميز بر بهره‌مندي از حقوق بشر را مطرح مي‌كنند، استنادشان به سندي 83 صفحه‌اي است كه مستقيما از سوي سازمان ملل متحد منتشر شده است. آنها اما دو واقعيت را در خصوص اين سند ناديده مي‌گيرند:

1. در سند مذكور تصريح شده است كه ارتباط مالي مستقيم ميان گزارشگران و اين اهداكنندگان مالي وجود ندارد و مبالغ مذكور در اختيار كميسارياي عالي حقوق بشر سازمان ملل متحد قرار مي‌گيرد.
2. بيشتر گزارشگراني كه پيرامون يك موضوع به خصوص تحقيق مي‌كنند، از كمك دولت‌ها، سازمان‌ها و موسسات علمي كه در اختيار كميسيارياي عالي حقوق بشر سازمان ملل متحد قرار مي‌گيرد، بهره مي‌برند و اين موضوع محدود به خانم دوهان نيست.
   اين مساله (دريافت پول و كمك‌هاي مالي) مشمول گزارشگراني كه درباره يك كشور خاص تحقيق مي‌كنند نمي‌شود و اين گزارشگران از كشور يا موسسه‌اي كمك مالي دريافت نمي‌كنند.

آيا خانم دوهان از چيني‌ها پول گرفته است؟

در صفحه 50 سند موسوم به A/HRC/49/82 كه از سوي سازمان ملل متحد منتشر شده، آمده است كه خانم النا دوهان از دانشگاه دولتي به مدت يك فصل براي يك تحقيق كمك مالي دريافت كرده است. همچنين براي كمك به پيشبرد تحقيقات گزارشگر ويژه سازمان ملل متحد در مورد تاثير منفي اقدام‌هاي يكجانبه قهرآميز بر بهره‌مندي از حقوق بشر، مبلغ 200 هزار دلار از سوي دولت چين، 150 هزار دلار از سوي دولت روسيه و 25 هزار دلار از سوي دولت قطر در اختيار كميسارياي عالي حقوق بشر سازمان ملل متحد قرار گرفته است. خانم دوهان تاكنون گزارشي درباره موضوع چين يا روسيه منتشر نكرده و كشورهاي قطر، زيمبابوه، ونززوئلا و ايران مقصد سفرهاي رسمي او بوده‌اند. با توجه به اينكه تحريم‌ها عليه قطر كه از سوي عربستان و متحدان عربي اين كشور اعمال مي‌شد، در حال حاضر رفع شده عملا موضوع تعارض منافع نيز در گزارش‌هاي خانم دوهان وجود ندارد و شخص او نيز در نشست خبري كه در تهران داشت به اين موضوع اشاره كرد. از سوي ديگر با توجه به اينكه هر سه اين كشورها به نوعي قرباني تحريم‌هاي يكجانبه بوده‌اند، حساسيت و توجه آنها روي اين مساله موضوعي طبيعي به نظر مي‌رسد.

يك سخنگوي سازمان ملل متحد روز پنجشنبه در پاسخ به خبرگزاري فرانسه اظهار كرد كه كارشناسان و گزارشگران موضوعي پاداش مالي دريافت نمي‌كنند و «متعهد مي‌شوند كه با استقلال، كارآمدي، شايستگي، رعايت بي‌طرفي، صداقت و حسن نيست گزارش دهند.» به گفته او منابع مالي لازم براي ماموريت‌هاي آنان از طريق بودجه سازمان ملل تأمين مي‌شود اما با توجه به اينكه منابع سازمان ملل براي اين امر كافي نيست، كمك‌هاي داوطلبانه براي ماموريت‌هاي خاص وجود دارد كه نحوه دريافت و هزينه كرد آنها شفاف و روشن است.

كمك‌هاي اهدايي به پروژه او نيز چندان بيشتر از ساير گزارشگران نيست. چرا كه در يك نمونه گزارشگراني كه روي موضوع Right and transnational corporations and other business enterprises كار مي‌كنند، علاوه بر دريافت كمك‌هايي از شامل 24 هزار دلار از سوييس و نروژ، مبلغ 303 هزار دلار از سوي دولت آلمان و مبلغ 50 هزار دلار از سوي دولت روسيه به پروژه آنها اختصاص يافته است. در نمونه‌اي ديگر، فيونوئولا ني آئولين گزارشگر ويژه حمايت از حقوق بشر و آزادي‌هاي اساسي در زمان مبارزه با تروريسم، علاوه بر دريافت 212 هزار دلار از دانشگاه مينه‌سوتا، مبلغ 150 هزار دلار از روسيه و مبلغ 50 هزار دلار از سوييس دريافت كرده است.

نگاهي به وضعيت كمك‌هاي مالي دريافتي از سوي ديگر گزارشگران موضوعي نيز وضعيتي مشابه را نشان مي‌دهد. بر اساس اطلاعات منتشر شده در صفحه 48 سند مورد اشاره، احمد شهيد، گزارشگري كه پيشتر گزارشگر ويژه حقوق بشر سازمان ملل متحد در امور ايران بود و اكنون به عنوان گزارشگر ويژه سازمان ملل متحد در مورد آزادي‌هاي مذهبي و اعتقادي فعاليت مي‌كند در سال 2021 از سه منبع كمك مالي دريافت كرده است. دانشگاه اسكس مبلغي را براي استفاده عمومي در اختيار گزارشگر ويژه قرار داده، انستيتو رالف بانچ، انستيتو گراجوئيت و دانشگاه نيويورك نيز به‌طور منظم كمك‌هايي را براي امور تحقيقاتي براي استفاده احمد شهيد مهيا مي‌كنند. دولت نروژ نيز مبلغ 114 هزار و 368 دلار را براي استفاده احمد شهيد در اختيار كميسارياي عالي حقوق بشر گذاشته است.
در يك نمونه ديگر، فرناند دي وارنس، گزارشگر ويژه در امور اقليت‌ها، علاوه بر كمك‌هاي دريافتي از دانشگاه‌ها و نهادهاي خصوصي، مبلغ 71 هزار دلار از دولت اتريش، 18 هزار دلار از دولت مجارستان و مبلغ 50 هزار دلار از سوي دولت روسيه براي كمك به او در اختيار كميسارياي عالي حقوق بشر قرار گرفته كه كمك‌ اهدايي مجارستان با توجه گزارش‌هايي كه پيرامون نقض حقوق مهاجران و به ويژه مهاجراني كه به اقليت‌هاي ديني در اين كشور از جمله اسلام تعلق دارند، مي‌تواند محل پرسش باشد.

چرا به خانم دوهان حمله مي‌شود؟

به نظر مي‌رسد كساني كه به آلنا دوهان حمله مي‌كنند، بيش از آنكه با دريافت كمك‌هاي مالي از سوي كميسارياي عالي حقوق بشر براي تأمين مالي ماموريت او مشكل داشته باشند، با آنچه طي گزارش‌هاي او زير سوال مي‌رود، مشكل دارند: «مشروعيت تحريم‌ها.» با توجه به اينكه تحريم يكي از اصلي‌ترين ابزارهاي قدرت‌هاي جهاني براي رسيدن به اهداف و وادار كردن ديگر كشورها به تغيير سياست‌هايشان محسوب مي‌شود، زير سوال رفتن مشروعيت اين ابزار از نگاه آنان خطرناك است. اما با توجه به تأثير ويرانگري كه تحريم‌ روي شهروندان عادي دارد و اين مساله بارها از سوي نهادهاي بين‌المللي تأييد شده، ضروري است كه يك بازنگري اساسي بر روي استفاده از اين ابزار صورت گيرد. چنانچه در جنگ آسيب رساندن به غير نظاميان امري مذموم است، در استفاده از ديگر ابزارهاي تحميل اراده نظير تحريم هم اين مساله بايد در نظر گرفته شود.

رویکرد حمایت از فعالیت های دانش بنیان در بانک توسعه تعاون تقویت می شود

معاون برنامه ریزی و فناوری اطلاعات بانک توسعه تعاون از اتخاذ رویکردی ویژه برای حمایت از فعالیت های دانش بنیان خبر داد.

به گزارش گروه بازار خبرگزاری آنا ایرج شیخ زاده معاون برنامه ریزی و فناوری اطلاعات بانک توسعه تعاون، ضرورت فرهنگ سازی و تقویت رویکرد دانش بنیان در بانک توسعه تعاون را استراتژیک برشمرد و گفت بر اساس بیانات مقام معظم رهبری در سال 1404 ما باید بتوانیم حداقل 20 درصد از درآمد کشور را از صنایع دانش بنیان و فعالیت های تجاری دانش بنیان تامین کنیم؛ بنابراین، با توجه به نقش بانک توسعه تعاون در زمینه توسعه بخش تعاون و کمک به تحقق سهم 25 درصدی از اقتصاد کشور، رویکرد دانش بنیان در اهداف و ماموریت های بانک می بایست برجسته تر دنبال شود.
معاون برنامه ریزی و فناوری اطلاعات بانک توسعه تعاون، با اشاره به شعار سال با مضمون تولید؛ دانش بنیان و اشتغال آفرین تصریح نمود هر سه مفهوم کلیدی مطرح در شعار سال، یعنی تولید، دانش بنیان و اشتغال جزو ماموریت های بخش تعاون کشور و بانک توسعه تعاون محسوب می شود.
وی افزود اهمیت شرکت های دانش بنیان در تحقق اقتصاد مقاومتی به حدی است که رهبر حکیم و فرزانه انقلاب فرموده اند: اگر شرکت های دانش بنیان جدی گرفته شوند و از توسعه کمی و کیفی آنها حمایت شود، به واسطه ثروت آفرینی از طریق علم، اقتصاد کشور به شکوفایی حقیقی خواهد رسید. از این رو، در سال جاری ذیل هر یک از مفاهیم مذکور می بایست ماموریت ها و برنامه های جدی تری در بانک ترسیم و دنبال شود.
شیخ زاده در ترسیم نقش بانکها در حمایت از شرکتهای دانش بنیان اشاره نمود بدون تردید یکی از مهمترین عوامل اثرگذار بر کارآفرینی و نیل به اقتصاد دانش بنیان، توسعه نظام تامین مالی کارآفرینی است که از مسیر بانکداری مسیر است.
وی ظرفیت و استعدادهای نهفته در سرمایه انسانی بانک توسعه تعاون را شایسته توجه خواند و گفت: از مسیر توسعه دانش، حرفه ای گرایی و آموزش های مهارت محور، زمینه بروز و ظهور ظرفیت های مذکور در مسیر تحقق اهداف بانک توسعه تعاون و اقتصاد دانش بنیان در بخش تعاون و کشور فراهم خواهد شد.
شیخ زاده ، آموزش تخصصی و حرفه ای را مسیر استراتژیک برای تسهیل کاربست رویکرد دانش بنیان در بانک ذکر کرد و گفت با توجه به قابلیت های موجود در سرمایه انسانی بانک، رویکرد مذکور از ابعاد مختلف زمینه تحقق در بانک را دارد که مسیر ساختاری آن در بانک توسعه تعاون مرکز آموزش و پژوهش می باشد.
معاون برنامه ریزی و فناوری اطلاعات بانک توسعه تعاون شکل گیری تیم ها، ساختارها و پروژه های علمی و تخصصی در حوزه های مدیریت دانش و هیات های اندیشه ورز با محوریت مرکز آموزش و پژوهش بانک را از زیرساخت های اهتمام به پیاده سازی رویکرد دانش بنیان در بانک توسعه تعاون ذکر کرد و گفت در حوزه های مذکور از ظرفیت های نخبگان، صاحبنظران بانکی دانشگاهی و شرکای حرفه ای به منظور تبادل دانش، تجربیات و انتقال فناوری در حمایت از استقرار رویکرد دانش بنیان در بانک توسعه تعاون بهره گرفته می شود.
کریم میرزاخانی مدیر مرکز آموزش و پژوهش بانک توسعه تعاون زیست مدیریت ریسک در فارکس چیست؟ بوم بخش تعاون را متکی بر تولید و اشتغال استوار ذکر کرد و گفت کاربست رویکرد دانش بنیان در زیست بوم مذکور ظرفیت جهش و تحول اقتصادی و اجتماعی را در بخش تعاون کشور به دنبال خواهد داشت.
وی افزود با تجهیز و تحرک دو بال آموزش و پژوهش در مرکز آموزش و پژوهش بانک زمینه استقرار رویکرد دانش بنیان فراهم تر شده و فعالیت های دانش بنیان با ثقل صاحبان دانش و تجربه و تعریف پژوهش های کاربردی و مساله محور بطور حرفه ای دنبال می شود.
مدیر مرکز آموزش و پژوهش همچنین توانمندسازی سرمایه انسانی با رویکرد حرفه ای و با بهره گیری از ظرفیت های شرکای آموزشی و پژوهشی را راهبرد مهم مرکز آموزش و پژوهش بانک ذکر کرد و گفت زمینه های شکوفایی رویکرد دانش بنیان با حمایت از صاحبان دانش درون و برون سازمانی در مرکز آموزش و پژوهش فراهم می باشد.
میرزاخانی با اشاره به راه اندازی هیات های اندیشه ورز، دبیرخانه مدیریت دانش و شکل گیری نشست های نخبگانی اندیشه ورزی در چندماه گذشته، گفت زیست بوم حاکم در بانک در حال حرکت به سوی دانش محوری و حمایت از رویکرد دانش بنیان خواهد بود.
مدیر مرکز آموزش و پژوهش از تعریف و معرفی محصول خاص و ویژه بخش تعاون کشور در قالب دانش بنیان با هم افزایی موسسات، سازمان ها و دستگاه های تابعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی در آینده نزدیک خبر داد و افزود هم گرایی و وحدت بی نظیری در زمینه ارایه خدمت متناسب با نیازهای متنوع و کثیر بخش تعاون با طراحی و معرفی محصول مذکور در بخش تعاون رخ خواهد داد.
وی همچنین افزود در پروژه دیگری در قالب طرح پژوهشی به دنبال تبیین نقش بانک های توسعه ای به ویژه بانک توسعه تعاون در توسعه کارآفرینی و اشتغال دانش بنیان هستیم که مجموع رویکردها و برنامه های مذکور در آینده بستر تحول گرایی مبتنی بر اقتصاد دانش بنیان را در بانک فراهم و از ریسک های عملیاتی مرتبط اجتناب خواهد نمود.