استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

سطوح بازگشتی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

سطوح بازگشتی فیبوناچی (Fibonacci Retracement levels) خط‌های افقی هستند که نشان‌دهندهٔ مناطقِ احتمالی حمایت و مقاومت می‌باشند. ​

این سطوح براساس اعداد فیبوناچی ایجاد شده‌اند. هر سطر با یک درصد، مشخص شده است. این درصد نیز از میزان بازگشت قیمتی نسبت به‌حرکت اصلی قبلی حاصل می‌شود.

سطوح فیبوناچی برگشتی شامل 23.6، 38.2، 61.8 و 78.6 درصد می‌باشند. با وجود این که سطح 50 درصد جزو سطوح رسمی ‌فیبوناچی به‌شمار نمی‌آید، اما بسیاری از ‌معامله‌گران از این سطح نیز در معاملات خود استفاده می‌کنند.

این اندیکاتور، اندیکاتور کاربردی می‌باشد زیرا می‌تواند بین دو نقطه قیمتی مهم (که معمولاً بالاترین و پایین‌ترین نقاط هستند) رسم شوند. سپس اندیکاتور فیبوناچی بازگشتی سطوح یاد شده را در بین این دو نقطه ایجاد می‌کند.

در نظر بگیرید که قیمت سهام 10 دلار رشد می‌کند و سپس به‌میزان 2.36 دلار افت می‌کند. در این حالت، قیمت این سهم حدود 23.6 درصد برگشت داشته است، که این برابر با یک سطح فیبوناچی می‌باشد.

اعداد فیبوناچی در طبیعت نیز یافت می‌شوند. بنابراین، بسیاری از ‌معامله‌گران باور دارند که می‌توان از این اعداد در بازارهای مالی نیز استفاده نمود.

سطوح بازگشتی فیبوناچی. منبع اینوستوپدیا به نقل از تریدینگ ویو
نکات کلیدی:

• سطوح بازگشتی فیبوناچی می‌توانند هر دو نقطه‌ای که ‌معامله‌گر ‌آن‌ها را با یکدیگر مرتبط می‌داند – که معمولاً بالاترین و پایین ترین نقاط یک حرکت قیمتی هستند – را به یکدیگر مرتبط سازند.
• سطوح درصدی نشان‌دهندهٔ مناطق قیمتی هستند که قیمت در آنجا می‌تواند مدتی توقف داشته و یا بازگشت قیمتی انجام دهد.
• بیشتر نسبت‌های استفاده شده برابر با 23.6 درصد، 38.2 درصد، 50 درصد، 61.8 درصد و 78.6 درصد می‌باشند.
• از این سطوح نباید به‌تنهایی برای معامله کردن استفاده کرد، زیرا امکان بازگشت قیمتی پس از لمس شدن سطح خاصی از این نوع فیبوناچی وجود دارد.

فرمول محاسبه سطوح بازگشتی فیبوناچی​

سطوح بازگشتی فیبوناچی فرمول خاصی ندارند. زمانی که این اندیکاتورها بر روی یک نمودار اعمال می‌شوند، ‌معامله‌گر دو نقطه را انتخاب می‌کند. زمانی که این دو نقطه انتخاب شدند، خط‌هایی به‌علاوه درصد میزان حرکت ‌آن‌ها رسم می‌شود.

فرض کنید که قیمت سهمی‌از 10 دلار تا 15 دلار افزایش می‌یابد، و ما از این دو سطح قیمتی جهت اعمال اندیکاتور فیبوناچی بازگشتی استفاده می‌کنیم. در این حالت، سطح 23.6 درصدی در سطح قیمتی 13.82 دلار و سطح بازگشتی 50 درصدی در سطح 12.5 دلار خواهد بود.

چگونه سطوح مختلف فیبوناچی بازگشتی را محاسبه کنیم؟​

همان‌طور که بالاتر به آن اشاره شد، فرمول خاصی برای محاسبه شدن در سطوح بازگشتی فیبوناچی وجود ندارد. ‌آن‌ها تنها درصدهای ‌‌ساده‌ای هستند که پس از اعمال شدن این اندیکاتور در محدودهٔ خاصی از نمودار به ما نشان داده می‌شوند.

با این وجود، اعداد فیبوناچی اعدادی محسورکننده می‌باشند. ‌آن‌ها براساس نسبتی به نام نسبت طلایی (Golden ratio) پایه‌گذاری ‌‌شده‌اند.

شروع این توالی قیمتی با اعداد 0 و 1 می‌باشد. پس از آن، شما باید دو عدد قبلی را با یکدیگر جمع کنید تا رشتهٔ اعدادی به‌شکل زیر بسازید:

0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987…

سطوح بازگشتی فیبوناچی از اعداد این رشته حاصل ‌‌شده‌اند. همان‌طور که در این توالی قیمتی به‌جلو می‌رویم با تقسیم یک عدد به عدد بعدی‌اش به‌نسبت 0.618 (و یا 61.8 درصد) می‌رسیم.

با تقسیم عددی بر دو عدد بعد از خود، به نسبت 0.382 یا 38.2 درصد خواهیم رسید. تمامی‌نسبت‌ها، به‌غیر از نسبت 50 درصد، براساس محاسبات ریاضی حاصل ‌‌شده‌اند که در توالی اعداد فیبوناچی وجود دارند.

جالب است بدانید که نسبت طلایی 1.618 و یا عکس آن 0.618 در رشد دانه‌های آفتابگردان، شکل‌گیری کهکشان‌ها، صدف‌ها، مصنوعات تاریخی و همچنین معماری مورد استفاده قرار می‌گیرد.

سطوح بازگشتی فیبوناچی چه چیزهایی به شما می‌گوید؟​

سطوح بازگشتی فیبوناچی می‌توانند به‌عنوان مناطقی جهت قرار دادن دستورات ‌‌معامله‌ای انتخاب شوند، همچنین از ‌آن‌ها برای قرار دادن دستور استاپ حفاظتی (Stop loss order) و یا تعیین اهداف قیمتی استفاده کرد.

برای مثال، یک ‌معامله‌گر ممکن است حرکت قیمت یک سهم را به‌سمت بالاتر ببیند. پس از یک حرکت به سمت بالا، این قیمت تا سطح 61.8 درصدی افت می‌کند (بازگشت قیمتی انجام می‌دهد).

سپس، سهم دوباره شروع حرکت به سمت بالا می‌کند. از آنجایی که این بازگشت قیمتی در یک روند کلی رو به بالا و در یکی از سطوح فیبوناچی رخ داده است، ‌معامله‌گر تصمیم می‌گیرد تا به معاملهٔ خرید وارد شود. ‌

معامله‌گر ممکن است یک دستور استاپ حفاظتی را در سطح 61.8 درصدی قرار دهد، زیرا ادامهٔ حرکت قیمتی به زیر این سطح ممکن است نشانهٔ این باشد که رالی قیمتی پایان یافته است و ماندن در پوزیشن لانگ منطقی نیست.

حمیده آقایی

عضو شناخته شده

سطوح فیبوناچی همچنین در قسمت‌های دیگر تحلیل تکنیکال نیز دیده می‌شوند. برای مثال، می‌توانیم این سطوح را در الگوهای گارتلی (Gartley Patterns) و تئوری امواج الیوت (Elliott wave theory) نیز ببینیم.

پس از یک حرکت قابل توجه قیمتی به سمت بالا یا پایین، این نوع از تحلیل‌های تکنیکال نشان می‌دهند که امکان بازگشت قیمتی در کدام یک از سطوح بازگشتی فیبوناچی بیشتر است.

سطوح فیبوناچی برگشتی برخلاف میانگین‌های متحرک، قیمت‌هایی ثابت هستند که تغییر نمی‌کنند. طبیعت ثابت این سطوح قیمتی به ما این اجازه را می‌دهد تا بتوانیم سریع و به آسانی ‌آن‌ها را شناسایی نماییم.

این ویژگی به ‌معامله‌گران و ‌سرمایه‌گذاران کمک می‌کند تا بتوانند عمل ‌‌پیش‌بینی و واکنش به حرکات قیمت را عاقلانه انجام دهند، زیرا ممکن است حرکت قیمتی در جهت مدنظر ادامه یابد و یا اینکه یک بازگشت قیمتی یا یک شکست (Break) رخ دهد.

تفاوت بین فیبوناچی برگشتی و فیبوناچی گسترشی (Fibonacci Retracement and Fibonacci Extensions)​

در حالی که فیبوناچی برگشتی میزان درصدهای حرکت احتمالی قیمت در یک بازگشت قیمتی را به ما نشان می‌دهد، فیبوناچی‌های گسترشی درصدهایی را به ما نشان می‌دهند که امکان حرکت قیمت تا آن سطح‌ها در یک روند اصلی وجود دارد.

برای مثال، قیمت یک سهم از 5 دلار به 10 دلار می‌رسد و سپس به سطح 7.5 دلاری باز می‌گردد. حرکت قیمت از 10 دلار تا 7.5 دلار را بازگشت می‌نامند. اگر قیمت دوباره به سمت بالا حرکت کند و به سطح 16 دلاری برسد، در اینجا شاهد عمل گسترشی خواهیم بود.

محدودیت‌های استفاده از سطوح فیبوناچی بازگشتی​

در حالی که سطوح بازگشتی به ما نشان می‌دهند که قیمت در کدام یک از سطوح ممکن است با مقاومت و یا حمایت روبرو شود، هیچ تضمینی وجود ندارد که قیمت در آن نقطه‌ها متوقف شود.

به همین دلیل است که معمولاً ‌معامله‌گران از سیگنال‌های تأیید دیگری نیز استفاده می‌کنند، مانند قیمتی که از این سطوح شروع به بازگشت نموده است.

ایراد دیگری که به سطوح بازگشتی فیبوناچی وارد است این است که تعداد زیادی از این سطوح وجود دارند، و قیمت ممکن است در نزدیکی هر یک از ‌آن‌ها برگشت نماید.

مشکل اینجا است که ‌معامله‌گران نیاز به تلاش و تقلای زیادی دارند تا بتوانند متوجه شوند که کدام سطح در چه زمانی مثمرثمر واقع می‌شود.

زیرا زمانی که یکی از این سطوح کار نکند، می‌توان همیشه این ایراد را به ‌معامله‌گر وارد کرد که او می‌بایست به سطوح بازگشتی دیگری نیز نگاهی می‌کرد.

egy) مورد استفاده قرار می‌گیرند.​

در این سناریو، معامله‌گران یک اصلاح در روند را مشاهده کرده و سعی می‌کنند تا با استفاده از سطوح فیبوناچی ورودی کم‌ریسک در جهت روند اولیه داشته باشند.

معامله‌گرانی که از این استراتژی استفاده می‌کنند، احتمال می‌دهند که قیمت در یکی از سطوح فیبوناچی به حرکت در جهت روند اولیه ادامه داده و به همین جهت، به معامله وارد می‌شوند.

برای مثال، نمودار روزانه جفت‌ارز یورو به دلار آمریکا (EUR/USD) را در شکل زیر می‌بینید. می‌توانید مشاهده کنید که یک روند نزولی اصلی در تاریخ ماه مِی سال 2014 شکل‌ گرفته است (نقطه A). قیمت در ماه ژوئن به کف رسیده (نقطه B) و حدود 38.2 ٪ از سطوح اصلاحی فیبوناچی را (نقطه C) به‌عنوان اصلاح طی کرده است.

نمودار روزانه جفت‌ارز یورو به دلار آمریکا (EUR/USD) را در این شکل می‌بینید. می‌توانید مشاهده کنید که یک روند نزولی اصلی در تاریخ ماه مِی سال 2014 شکل‌ گرفته است (نقطه A). قیمت در ماه ژوئن به کف رسیده (نقطه B) و حدود 38.2 ٪ از سطوح اصلاحی فیبوناچی را (نقطه C) به‌عنوان اصلاح طی کرده است.

در این حالت، سطح 38.2 ٪ یک سطح عالی برای ورود به یک موقعیت معاملاتی فروش (Short position) و کسب سود از حرکات نزولی روند بوده است.

شکی وجود ندارد که بسیاری از معامله‌گران سطح 50 ٪ و 61.8 ٪ را نیز زیر نظر خود داشته‌اند. اما در این نمودار می‌بینیم که بازار آن‌قدر از قدرت صعودی برخوردار نبوده است که بتواند به آن نقاط برسد. به‌جای آن، جفت ارز EUR/USD از نقطه C، حرکت به سمت پایین را آغاز کرده و توانسته با حرکتی نسبتاً روان، کف قیمتی ایجادشده در نقطهٔ B را بشکند.

احتمال بازگشت قیمتی زمانی افزایش می‌یابد که یک سری از سیگنال‌های تکنیکال پس از رسیدن قیمت به‌سطحِ مشخصی از فیبوناچی‌ها، با یکدیگر تلاقی داشته باشند.

دیگر اندیکاتورهای تکنیکالی محبوب که در کنار سطوح فیبوناچی استفاده می‌شوند شامل الگوهای کندلی (candlestick patterns)، خط روند (trendlines)، حجم معاملاتی (trading volume)، نوسان‌سنج‌های شتاب قیمت (momentum oscillator) و میانگین‌ متحرک (moving averages) می‌باشند. دستهٔ زیادی از تأییدیه‌های اندیکاتوری وجود دارند که می‌توانند سیگنال بازگشت قیمتی صادرشده را تقویت کنند.

سطوح اصلاحی فیبوناچی در بسیاری از ابزارهای مالی مانند سهام (stocks)، کالاها (commodities) و بازار مبادلات ارزهای خارجی فارکس (Foreign Currency Exchanges – FOREX) مورد استفاده قرار می‌گیرند.

همچنین می‌توان از آن‌ها در تایم فریم‌های متفاوت استفاده کرد. هرچند، به‌مانند دیگر اندیکاتورهای تکنیکال قدرت پیش‌بینی ابزار فیبوناچی نیز نسبی بوده و بستگی به تایم فریم مورد استفاده دارد.

هرچه تایم فریم بلندمدت‌تر باشد، احتمال صحیح بودن پیش‌بینی‌ها نیز افزایش پیدا می‌کند. به‌عنوان مثال، یک سطح اصلاحی 38.2 ٪ در یک نمودار هفتگی بسیار مهم‌تر از یک سطح اصلاحی 38.2٪ در یک نمودار پنج دقیقه‌ای است.

استفاده از فیبوناچی گسترشی​

در حالی که می‌توان از سطوح اصلاحی فیبوناچی برای پیدا کردن نقاط احتمالی حمایت و مقاومت در بازار – محل‌هایی که معامله‌گران می‌توانند با امید گرفتن کل روند وارد معاملات شوند – استفاده کرد، فیبوناچی گسترشی (Fibonacci extension) می‌تواند این استراتژی را با مشخص نمودن اهداف سود، تکمیل کند.

سطوح فیبوناچی گسترشی شامل تعدادی از سطح‌های قیمتی می‌باشد که فراتر از سطح استاندارد 100 ٪ ترسیم شده و توسط معامله‌گران برای یافتن نقاط خروج مناسب، مورد استفاده قرار می‌گیرند. سطوح اصلی فیبوناچی گسترشی شامل 161.8 ٪، 261.8 ٪ و 423.6 ٪ می‌باشند.

حال با نگاه کردن به نمودار جفت‌ارز یورو به دلار آمریکا (EUR/USD)، به بررسی یک مثال می‌پردازیم:

به سطوح فیبوناچی گسترشی رسم شده در نمودار بالا نگاهی بیاندازید. می‌توانیم یک هدف قیمتی (Price Target) احتمالی را برای معامله‌گری که معامله‌اش را از سطح اصلاحی 38.2 ٪ مثال قبلی نگه داشته است مشاهده کنیم. معامله‌ای که تا سطح 161.8 ٪ در قیمت 1.3195 حرکت کرده است.

جمع‌بندی​

سطوح اصلاحی فیبوناچی می‌تواند نقاط بازگشت قیمتی را با دقتی بالا به‌نمایش بگذارند. هرچند معامله با استفاده از آن‌ها راحت نمی‌باشد. بهترین روش برای استفاده از این سطوح،‌ به کارگیری آن‌ها در یک استراتژی معاملاتی می‌باشد.

به‌طور ایدئال، این استراتژی به‌دنبال تلاقی‌ای از سیگنال‌های چندین اندیکاتور جهت تشخیص نقاط احتمالی بازگشت قیمتی می‌باشد. مناطقی که ورودی کم‌ریسک (Low-risk entry) با سود بالا محسوب می‌شوند.

هرچند ابزارهای معاملاتی فیبوناچی، از مشکلی مشابه با تمامی استراتژی‌های معامله‌گری– حتی تئوری امواج الیوت – رنج می‌برند. با این حال، بسیاری از معامله‌گران با استفاده از نسبت‌های فیبوناچی (Fibonacci ratios) و سطوح اصلاحی توانسته‌اند به موفقیت‌های خوبی در روندهای طولانی‌مدت قیمت دست پیدا کنند.

استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

سطوح فیبوناچی به عنوان سطوح حمایتی و مقاومتی مورد استفاده قرار می‌گیرند و از آنها به عنوان ابزاری برای مشخص کردن هدف قیمتی نیز می توان استفاده نمود.

اگر به تازگی روند تحلیل تکنیکال را در بورس آغاز کرده باشید، احتمالاً این پرسش برایتان مطرح شده که چه ابزاری می‌تواند در انجام این تحلیل به شما یاری رساند؟ ابزار فیبوناچی، استراتژی مناسبی برای پاسخ به این پرسش است. در این جستار، قصد داریم ضمن معرفی فیبوناچی، به توضیح نحوه پیدایش سری فیبوناچی و کاربردهای آن بپردازیم؛ چرا که اعداد و نسبت‌های فیبوناچی در بازار سهام و تحلیل تکنیکال کاربرد فراوانی دارند و می‌توانند به افرادی که قصد انجام تحلیل تکنیکال را دارند، کمک شایانی نمایند.

فیبوناچی کیست؟

لئوناردو بوناچی – که با نام مستعار لئوناردو فیبوناچی نیز شناخته می‌شود – ریاضیدان ایتالیایی قرن دوازدهم میلادی بود که اعداد هندی-عربی (…، ۱،۲،۳،۴،۵) را به اروپا معرفی کرد. او به عنوان یکی از برترین ریاضیدانان تاریخ است که بیشتر فعالیت هایش از آثار ریاضیدان‌های مسلمان، بخصوص خوارزمی، کرجی و ابوکامل تأثیر پذیرفته است. فیبوناچی با اینکه خود سری‌ای که با صفر و یک شروع می‌شود را ایجاد نکرد، اما قطعاً خودش بود که این پدیده را در کتاب Liber Abaci به جهان غرب معرفی نمود تا کاربردهای گوناگون و خواص شگفت‌انگیزآن برای دانشمندان دیگر نیز مؤثر افتد.

عجایب اعداد در فیبوناچی

عدد طلایی از دنباله فیبوناچی گرفته شده است و تصاعد مشهوری را نمایش می‌دهد که شهرتش فقط به واسطه آن نیست که هر جمله با مجموع دو جمله پیشین خود برابر است، بلکه به خاطر آن است که خارج قسمت هر دو جمله به جمله ماقبلش، عدد طلایی ۱.۶۱۸ بازمی‌گردد که به نسبت طلایی شهرت دارد.

سری فیبوناچی رشته‌ای از اعداد است که در آن اعداد بجز دو عدد اول با محاسبه‌ مجموع دو عدد قبلی ایجاد می‌شوند و اولین اعداد این سری عبارتند از: ۱،۱،۲،۳،۵،۸،۱۳،۲۱،۳۴،۵۵،۸۹،۱۴۴،۲۳۳

تصاعد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

در بدو امر، تصاعد فیبوناچی از دو عدد صفر و یک تشکیل شده که هر عدد در تصاعد مذکور، محصول جمع دو عدد پیشین خود است و فرمول خاصی را تشکیل می‌دهد.

مهم‌‌ترین سطوح فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

چنان که آمد فیبوناچی سطوح بسیاری دارد، اما از مهم‌ترین سطوح این سری اعداد در تحلیل تکنیکال می‌توان به ۱۶۱٫۸%، ۶۱٫۸% و ۳۸٫۲% اشاره نمود. جهت تبیین این نکته که چگونه این سطوح قابل محاسبه هستند باید گفت، سطح ۶۱٫۸% محصول تقسیم هر جمله‌ی تصاعد بر جمله‌ی بعد خود است. در مقابل، سطح ۱۶۱٫۸% محصول تقسیم هر جمله‌ی تصاعد با جمله‌ی پیش از آن است که به آن نسبت طلایی گفته می‌شود. در نهایت نیز سطح ۳۸٫۲% محصول تقسیم هر جمله بر دومین جمله‌ی پس از آن است.

لازم به ذکر است علاوه بر سطوح مذکور، سطح ۲۳٫۶% (محصول تقسیم هر جمله بر سومین جمله پس از آن) نیز که در رده سطوح مشهور فیبوناچی جای نمی‌گیرد، همانند نسبت‌های ۰%، ۵۰%، ۱۰۰% و ۲۰۰% – که جزو اعداد فیبوناچی نیستند – توسط معامله‌گران مورد استفاده قرار می‌گیرد.

تفاوت بین سطوح گسترش (extension) و اصلاحی (retracement) فیبوناچی چیست؟

سطوح اصلاحی فیبوناچی، نشان‌دهنده سطوح کمتر از ۱۰۰ درصد موج قیمتی هستند، در حالی که سطوح گسترش، سطوح بالاتر از ۱۰۰ درصد را نمایش می‌دهند. سطوح فیبوناچی به عنوان سطوح حمایتی و مقاومتی مورد استفاده قرار می‌گیرند و از آنها به عنوان ابزاری برای مشخص کردن هدف قیمتی نیز می توان استفاده نمود.

علت محبوبیت تحلیل فیبوناچی در معاملات چیست؟

فیبوناچی سری اعدادی است که در معاملات بسیار استفاده می‌شود و در انجام تحلیل تکنیکال کمک شایانی به معامله‌گران می‌نماید. دلایل محبوبیت تحلیل فیبوناچی در معاملات بسیار است؛ از جمله آن اینکه سطوح فیبوناچی اعداد هندسی هستند، از این رو سطوح گسترش (extension) و اصلاحی (retracement) پس از رسم چشم‌نواز به نظر می‌رسند.

از دیگر دلایل محبوبیت تحلیل فیبوناچی می‌توان گفت، سطوح فیبوناچی نقاط مرجع ملموسی را فراهم می‌کنند که در صورت استفاده درست، از انتزاعی شدن موضوع جلوگیری می‌شود و در نهایت، علت محبوبیت تحلیل فیبوناچی آن است که سطوح گسترش و اصلاحی فیبوناچی، سطوح نامرئی حمایت و مقاومت محسوب می‌شوند.

اصلاح فیبوناچی

سطوح اصلاح فیبوناچی (Fibonacci Retracement) مجموعه خطوط افقی هستند که نشان می‌دهند در چه موقعیتی حمایت و مقاومت ایجاد می‌شود. این سطوح متناسب با اعداد فیبوناچی رسم می‌شوند؛ بدین شکل که هر سطح با درصدی خاص مشخص می‌شود. درصدها نیز نسبت به یک قیمت اولیه ایجاد می‌شوند. سطوح فیبوناچی اصلاحی ۲۳٫۶ درصد، ۳۸٫۲ درصد، ۶۱٫۸ درصد و ۷۸٫۶ درصد هستند. البته در این میان، از ۵۰ درصد نیز استفاده می‌شود که به طور رسمی نسبت فیبوناچی نیست، اما مورد استفاده قرار می‌گیرد.

این سطوح اصلاح نسبت به نقاط سقف و کف نمودار محاسبه می‌شوند. جهت انجام این کار، پنج خط ترسیم می‌شود: خط اول در ۱۰۰ درصد (بالاترین نقطه نمودار)، خط دوم در ۶۱٫۸ درصد، خط سوم در ۵۰ درصد، خط چهارم در ۳۸٫۲ درصد و و خط آخر در ۰ درصد (پایین‌ترین نقطه نمودار). طبق تحلیل مذکور، پس از یک حرکت قیمتی قابل توجه بالا به پایین یا برعکس، سطح حمایت و مقاومت جدید اغلب در این خطوط قرار گرفته یا در نزدیکی آنها قرار دارد.

کمان فیبوناچی

کمان‌های فیبوناچی (Fibonacci Arc) نیم‌دایره‌هایی هستند که نقاط حمایت و مقاومت بالقوه را نشان می‌دهند؛ البته گاهی می‌توان این نیم‌دایره‌ها را با دایره‌های کامل نیز نشان داد. کمان‌های فیبوناچی به قیمت و زمان وابسته هستند و اولین قدم برای تشکیل آنها، یافتن سقف و کف نموداراست. چنان که گفته شد کمان فیبوناچی محدود به دو عامل است، بدین‌ترتیب هر قدر کمان‌ها عریض‌تر شود، خط پایه طولانی‌تر می‌گردد و هر قدر کمان نازک شود، خط پایه کوتاه‌تر می‌گردد.

بادبزن فیبوناچی

بادبزن‌ فیبوناچی (Fibonacci Fan) مجموعه‌ای از خطوط روند است که با استفاده از سطوح اصلاح فیبوناچی ترسیم می‌شود. جهت رسم این خطوط، تحلیلگر به ترسیم روند صعودی می‌پردازد که معمولاً قیمت‌های پایین و بالای سهم را در دوره زمانی خاص پوشش می‌دهد. جهت دستیابی به سطوح اصلاح، تحلیلگر اختلاف قیمت را در قیمت کف و سقف با نسبت‌های تعیین شده توسط سری فیبوناچی (معمولاً ۲۳٫۶ درصد، ۳۸٫۲ درصد، ۵۰ درصد و ۶۱٫۸ درصد) تقسیم می‌نماید. خطوطی که با اتصال نقطه شروع خط روند استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال پایه و هر سطح اصلاح شده ایجاد می‌شوند، بادبزن فیبوناچی را تشکیل می‌دهند.

تحلیلگران از خطوط بادبزن فیبوناچی، جهت پیش‌بینی نقاط اصلی مقاومت یا حمایتی بهره می‌گیرند. در این صورت، انتظار می‌رود روند قیمت‌ها معکوس شود. هنگامی که معامله‌گر الگوها را در نمودار مشخص کرد، می‌تواند از این الگوها برای پیش‌بینی حرکت آینده قیمت و سطح حمایت و مقاومت و یا پیش‌بینی زمان انجام معاملات استفاده ‌کند.

نواحی زمانی فیبوناچی

نواحی زمانی فیبوناچی، خطوطی عمودی را در بر می‌گیرند و به نمایش مناطق بالقوه‌ای می‌پردازند که در آنها نوسان زیاد، کم یا معکوس است. نواحی زمانی فیبوناچی شاخص تکنیکال، مبتنی بر زمان است. این شاخص معمولاً با نوسان زیاد یا پایین در نمودار آغاز می‌شود.

نواحی زمانی فیبوناچی نسبت به زمان اولیه انتخاب می‌شوند و شناسایی نقطه شروع مناسب، عاملی مهم در استفاده از نواحی زمانی فیبوناچی است. در نظر داشته باشید تاریخ یا دوره انتخاب شده، حائز اهمیت است و باید یک نقطه سقف یا کف را نشان دهد.

کاربرد فیبوناچی در تحلیل تکنیکال سهام

تا کنون مفاهیم مرتبط با سری اعداد فیبوناچی مطرح شد، حال لازم است با کاربرد آن در تحلیل بازار سهام آشنا شوید. در حال حاضر آنچه برای معامله‌گران اهمیت دارد آن است که بفهمند چگونه این اعداد وارد بازی سهام می‌شوند و نقش خود را در بازار بر عهده می‌گیرند. در ابتدای شکل‌گیری بازار، کاری که در بازارها انجام می‌شود، بسیار ساده است. افراد با خرید و فروش‌های خود به ایجاد یک بازار می‌پردازند، اما به ‌تدریج پیچیدگی بازارها افزایش می‌یابد. چنان که بسیاری از افراد متخصص به دلیل احساس خود، خرید در بازار سهام را کنار می‌گذارند. تحلیلگران می‌کوشند به دقت به این نکته دست یابند که در چه نقطه‌ای از نمودار باید وارد شده و در چه نقطه‌ای از آن خارج شد. پذیرش اهمیت نقاط فیبوناچی توسط معامله‌گران، به ‌جایی ختم می‌شود که هر گاه نمودار به سمت این نقاط حرکت می‌کند، معامله‌گران بتوانند رفتار آن را پیشگویی کنند.

با توجه به آنچه گفته شد انواع ابزارهای فیبوناچی در بازارهای مالی، روشی برای تحلیل بازگشت یا ادامه روند هستند و از منظر دیگر، ابزارهای فیبوناچی – که در آن درصدها اهمیتی فوق‌العاده‌ای دارند – همان نقاط حمایت و مقاومت هستند که با ابزارها و روش‌های گوناگون رسم می‌شوند. این سطوح بازگشت، برخلاف حمایت و مقاومت‌های قبلی که تنها قیمتی خاص را نقطه حساس تلقی می‌کردند، می‌توانند قیمتی خاص، خطی مورب یا زمان خاصی را نقطه حساس حمایت یا مقاومت تعریف کنند. عموم درصدها از نسبت درصدهای میان اعداد فیبوناچی حاصل می‌شود، بجز چند عدد ابتدای سری اعداد فیبوناچی، هر یک از اعداد دنباله، تقریباً ۱٫۶۱۸ برابر عدد قبل از خود هستند و هر عدد ۰٫۶۱۸ برابر عدد بعد از خود است. لازم به ذکر است نسبت‌های مذکور به درصد، به ترتیب ۱۶۱٫۸ درصد و ۶۱٫۸ درصد می‌شوند.

نتیجه‌گیری

چنان که آمد بسیاری از تحلیلگران از فیبوناچی جهت بررسی روند سهم و تحلیل سهام استفاده می‌کنند و بر اساس آن می‌دانند در چه زمان به خرید و فروش سهم بپردازند تا معامله خوبی داشته باشند.

در جستار حاضر تلاش شد ضمن تعریفی جامع از فیبوناچی، توضیحات کافی در باب اعداد آن و ارتباط آن با تحلیل سهام تبیین شود تا علاقه‌مندان به آشنایی با فیبوناچی، بتوانند با شرکت در کلاس‌های آموزشی بورس یا به کارگیری ویدیوهای آموزشی، در تحلیل تکنیکال سهام از آن بهره گیرند.

آموزش کامل نحوه کار و استفاده از اندیکاتور فیبوناچی (Fibonacci)

استفاده از اندیکاتور فیبوناچی (Fibonacci) ساده است، در این مقاله نحوه استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال کار با اندیکاتور فیبوناچی در بازار بورس و فارکس و ارز دیجیتال برای تحلیل تکنیکال را به شما عزیزان آموزش خواهیم داد، همراه داتیس نتورک باشید.

آموزش استفاده از اندیکاتور فیبوناچی (Fibonacci)

اندیکاتور فیبوناچی (Fibonacci) یکی از کاربردی ترین اندیکاتور های بازار سرمایه بورس و فارکس و ارز دیجیتال است که به تحلیل تکنیکی روند حرکت بازار کمک می کند.

فیبوناچی و عقب‌نشینی‌های آن را می‌توان یک اندیکاتور در نظر گرفت.

شاید نحوه کار با آن و نحوه رساندن سیگنال‌هایش کمی با دیگر اندیکاتورهای تحلیل تکنیکال که تا به امروز با آن‌ها آشنا شده‌اید فرق داشته باشد.

اما از روی نسبت‌ها و فواصل قیمت‌ها می‌توان سیگنال‌های خوبی دریافت کرد.

رسالت اصلی یک اندیکاتور مشخص کردن سیگنال‌های معامله برای ماستغ پس می‌توان فیبوناچی و سطوح آن را نیز به عنوان اندیکاتور در نظر گرفت.

آموزش اندیکاتور فیبوناچی و همچنین نسبت‌های فیبوناچی در بسیاری از الگوها و امواج مختلف در نمودارهای بورس مورد استفاده قرار می‌گیرد.

برای مثال برای مشخص کردن بازگشت‌ها و عقب‌نشینی‌ها بعد از ایجاد امواج الیوت، نسبت‌های فیبوناچی کمک‌ زیادی به ما می‌کنند.

فیبوناچی نام یک ریاضیدان بود که توانست یک سری نسبت‌های خاص را پیدا کند.

این نسبت‌ها در طبیعت، اقتصاد، ریاضیات، مهندسی و… به وفور مشاهده می‌شوند.

در این مقاله می‌خواهیم در مورد آموزش اندیکاتور فیبوناچی در تحلیل تکنیکال صحبت کنیم.

چیزی که در اقتصاد با نام اندیکاتور تحلیل تکنیکال می‌شناسند، عقب‌نشینی (Retracement) فیبوناچی و سطوح آن است.

پس قبل از اینکه به طور اختصاصی به این اندیکاتور بسیار کاربردی در تحلیل تکنیکال بپردازیم، بهتر است اندکی در مورد عقب‌نشینی اندیکاتور فیبوناچی در بورس صحبت کنیم.

عقب‌نشینی فیبوناچی و سطوح آن

عقب‌نشینی اندیکاتور فیبوناچی و سطوح آن در بین معامله‌گران بورس یک ابزار بسیار محبوب است و بر اساس اعداد کلیدی لئوناردو فیبوناچی، که در قرن 13 می‌زیسته است، تعیین می‌شود.

دنباله اعداد فیبوناچی به اندازه روابط و نسبت‌های ریاضی بین اعداد آن اهمیت ندارد.

در تحلیل تکنیکال، یک عقب‌نشینی فیبوناچی از وصل کردن دو نقطه (معمولا اوج و کف قیمت) بر روی نمودار قیمت سهام در بورس تعیین می‌شود؛ بعد از وصل کردن، فاصله عمودی این دو نقطه با نسبت‌های اصلی فیبوناچی؛ یعنی 23.6 درصد، 38.2 درصد، 50 درصد، 61.8 درصد و 100 درصد تقسیم شده و به خطوط افقی تبدیل می‌شود تا سطوح مقاومت و حمایت احتمالی مشخص شود.

دنباله اعداد فیبوناچی چگونه کار می‌کند؟

قبل از اینکه بخواهیم متوجه شویم که چرا نسبت‌های فیبوناچی انتخاب شده‌اند، باید کمی بیشتر در مورد دنباله اعداد فیبوناچی بدانیم.

دنباله اعداد فیبوناچی مانند زیر است:

0-1-1-2-3-5-8-13-21-34-55-89144-…

هر عدد در این دنباله به طور ساده مجموع دو عدد قبلی خود در دنباله است و این روند تا بینهایت ادامه پیدا می‌کند.

یکی از ویژگی‌های اصلی این دنباله این است که هر عدد تقریبا 1.618 برابر عدد قبلی خود است و این رابطه معمول بین اعداد پایه و اساس به دست آمدن نسبت‌های مختلف در مباحث مربوط به عقب‌نشینی است.

نسبت کلیدی اندیکاتور فیبوناچی 61.8 درصد است که از استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال تقسیم یک عدد در دنباله بر عدد بعدی به دست می‌آید. برای مثال 21 تقسیم بر 34 برابر است تا 0.6179.

نسبت 38.2 درصد از تقسیم یک عدد در دنباله بر عددی که دو جایگاه سمت راست‌تر قرار دارد به دست می‌آید. برای مثال 55 تقسیم بر 144 برابر است با 0.3819.

نسبت 23.6 درصد نیز از تقسیم یک عدد در دنباله بر عددی که سه جایگاه سمت راست‌تر قرار دارد به دست می‌آید.

برای مثال 8 تقسیم بر 34 برابر است با 0.2352.

آموزش اندیکاتور فیبوناچی و پیش‌بینی قیمت سهام در بورس

یادگیری و آموزش اندیکاتور فیبوناچی در بورس بسیار مهم می باشد چون این نسبت‌ها نقش مهمی در بازار بورس دارند.

با کمک اندیکاتور فیبوناچی می‌توان نقاط مهمی را که قیمت در آن‌ها باز می‌گردد را مشخص کرد.

از نسبت‌های فیبوناچی در بسیاری از ابزارهای تحلیل تکنیکال بازار بورس استفاده می‌شود.

اما عقب‌نشینی‌های فیبوناچی یکی از گسترده‌ترین کاربردها را در بین آن‌ها دارد.

دلیل این موضوع راحتی کار با آن‌ها و کاربردشان در انواع بازارها و ابزارهاست.

از عقب‌نشینی فیبوناچی می‌توان برای تعیین سطوح حمایت و مقاومت و مشخص کردن نقاط هدف و حدد ضرر استفاده کرد.

با آموزش اندیکاتور فیبوناچی در بورس و آموزش عقب‌نشینی فیبوناچی و سطوحش می‌توان برای مشخص کردن سطوح مقاومت و حمایت استفاده کرد.

در این مورد بعدا در مباحث فنی بیشتر صحبت خواهیم کرد. تصویر بعدی نمودار قیمت سهام شرکت سایپا را در بورس نشان می‌دهد و می‌توانید ببینید که سطوح فیبوناچی چگونه بر روی نمودار به نمایش در می‌آیند.

تقریبا در هر پلتفرم معاملات مدرن امکان رسم نقاط فیبوناچی به وصل کردن دو نقطه بر روی نمودار قیمت به هم امکان‌پذیر است و خود ابزار مورد نظر سطوح افقی را برای شما رسم می‌کند.

نکته مهم: عقب‌نشینی 50 درصد واقعا یک نسبت فیبوناچی نیست.

اما سرمایه‌گذاران معمولا آن را دوست دارند؛ چون قیمت بعد از اینکه عقب‌نشینی 50 درصد را رد می‌کند، میل بسیار خوبی برای ادامه حرکت خودش دارد.

مزایا و معایب عقب‌نشینی‌ فیبوناچی

با وجود محبوبیت زیاد عقب‌نشینی‌های اندیکاتور فیبوناچی، این ابزار کمی مشکلات مفهومی و فنی دارد که سرمایه‌گذاران بورس هنگام استفاده از این ابزار از آن‌ها آگاه باشند.

معامله‌گران مختلف در بازار بورس از اندیکاتور فیبوناچی تحلیل تکنیکال با روش‌های مختلفی استفاده می‌کنند.

آن سرمایه‌گذارانی که سود می‌کنند، اعتقاد دارند که فیبوناچی فوق‌العاده و آن دسته‌ای که پول خود را از دست می‌دهند، می‌گویند نباید به این ابزار اعتماد کرد.

اما تمام این موارد به استایل و نحوه استفاده این سرمایه‌گذاران از ابزارهای تحلیل تکنیکال باز می‌گردد.

قوانین بنیادی اندیکاتور فیبوناچی یک سری بی‌نظمی و ناهنجاری‌های عددی است که در هیچ منطقی نمی‌گنجد.

نسبت‌ها، اعداد، دنباله‌ها و فرمول‌هایی که از فیبوناچی به دست می‌آیند، محصول یک سری اتفاقات بدون نظم ریاضی است.

این موضوع به خودی خود چیز بدی نیست.

اما ممکن است برخی از سرمایه‌گذاران را اذیت کند؛ زیرا آن‌ها دوست دارند منطق پشت یک استراتژی را بفهمند.

به طور کلی نسبت‌های اندیکاتور فیبوناچی می‌تواند، بازگشت‌ها، تصحیح‌های قیمتی و برعکس شدن روند‌ها را نشان می‌دهد و بعدا در مباحث فنی در مورد آن بحث خواهیم کرد.

از این سیستم می‌توان برای تایید دیگر اندیکاتورها استفاده کرد و نمی‌توان سیگنال‌های خیلی قوی و یا ضعیف را از آن به دست آورد.

ابزار عقب‌نشینی اندیکاتور فیبوناچی از همان مشکلاتی رنج می‌برد که دیگر استراتژی‌های معامله جهانی؛ همچون امواج الیوت از آن رنج می‌برند و آن‌ هم سختی کار با آن‌هاست.

با این حال بسیاری از سرمایه‌گذاران بورس در استفاده از این ابزارها موفق بوده و توانسته‌اند سودهای کلانی را به حساب بانکی‌های خود روانه کنند.

خوب اکنون که به طور کامل با نسبت‌های فیبوناچی و استفاده از آن‌ها در نمودارهای بورس و اقتصاد آشنا شدید، به سراغ مباحث فنی رفته و در مورد سیگنال‌ها و نحوه استفاده دقیق‌تر این اندیکاتور با شما صحبت خواهیم کرد.

اندیکاتور فیبوناچی

در بخش‌های قبلی در مورد اندیکاتور فیبوناچی و سطوح آن خواندید و با نسبت‌های آن آشنا شده‌اید.

یکی از نسبت‌ها 23.6 درصد بود. برای مثال اگر قیمت یک سهم در بازار بورس هزار تومان رشد کند و سپس به اندازه 236 تومان پایین بیاید؛ یعنی 23.6 درصد عقب‌نشینی داشته است که یک نسبت فیبوناچی است.

همانطور که گفته شد اعداد فیبوناچی در طبیعت به وفور یافت می‌شود و به همین دلیل اقتصاد‌دانان اعتقاد دارند که این اعداد در اقتصاد و بورس نیز با هم ارتباط دارند.

فرمول و محاسبات عقب‌نشینی فیبوناچی

خود اندیکاتور فیبوناچی فرمول خاصی ندارد و فقط وقتی که تحلیلگران از عقب‌نشینی فیبوناچی در نمودار استفاده می‌کنند می توان فرمول خاصی برای آن در نظر گرفت.

برای کار با اندیکاتور فیبوناچی باید دو نقطه را روی نمودار مشخص کرده و سپس خود ابزار به صورت خودکار سطوح و نسبت‌های مختلف را به صورت خطوط افقی رسم می‌کند.

برای مثال اگر قیمت از 10 دلار به 15 دلار رفته باشد، سطوح 23.6 درصد و 50 درصد در قیمت‌های زیر رسم می‌شوند:

23.6%: 15 – (5*0.236) = 13.82

50%: 15 – (5*0.5) = 12.5

از سطوح اندیکاتور فیبوناچی چه اطلاعاتی به دست می‌آوریم؟

از سطوح اندیکاتور فیبوناچی می‌توان برای مشخص کردن زمان ورود به معامله، زمان توقف و قیمت‌ هدف استفاده کرد.

برای مثال یک معامله‌گر ممکن است که رشد قیمت یک سهام را در بورس ببیند و سپس این سهام به انداز 61.8 درصد رشدش عقب‌نشینی کند.

در اینجا اگر قیمت دوباره رو به بالا پرش کند، به دلیل شروع حرکت از سطح فیبوناچی، روند رو به بالای طولانی‌تری داشته و سرمایه‌گذار می‌تواند اقدام به خرید کند.

نقطه توقف در این حالت می‌تواند روی 78.6 و یا 100 درصد قرار بگیرد.

از سطوح اندیکاتور فیبوناچی در دیگر شکل‌های تحلیل تکنیکال نیز استفاده می‌شود. ب

رای مثال از این نسبت‌ها در امواج الیوت و یا الگوهای گارتلی به وفور استفاده شده و در واقع پایه و اساس این الگوها همین نسبت‌های فیبوناچی در بازار بورس است.

روال کار به این صورت است که وقتی قیمت به سمت بالا و یا پایین حرکت می‌کند، یک تصحیح قیمتی و یا عقب‌نشینی از حرکت خود انجام می‌دهد(که همیشه این اتفاق میفتد). در این الگوها این عقب‌نشینی‌ها و تصحیح قیمت‌ها در نزدیکی سطوح فیبوناچی اتفاق میفتند.

سطوح عقب‌نشینی اندیکاتور فیبوناچی برعکس میانگین متحرک ساکن و ایستا هستند.

همین ماهیت ایستای سطوح قیمت‌ها، امکان تشخیص سریع و آسان سیگنال‌های بازار بورس را فراهم می کند.

نکته مهم: در طول این مقاله از عبارت عقب‌نشینی فیبوناچی استفاده شد.

اما این نکته مهم را به خاطر بسپارید که این سطوح فیبوناچی برای گسترش و اضافه شدن قیمت نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد و این اندیکاتور فقط مخصوص عقب‌نشینی قیمت یک سهم در بورس نیست.

رسم فیبوناچی روی نمودار

زمانی که می‌خواهید در تحلیل تکنیکال اندیکاتور فیبوناچی را روی نقشه ترسیم کنید، خواهید دید که یک سری سطوح و خطوط متفاوت در بورس ایجاد می‌شوند.

رسم فیبوناچی بر روی نمودار بسیار آسان است. تنها نکته مهم در آموزش کار با اندیکاتور فیبوناچی تشخیص خط روند و صعودی یا نزولی بودن آن است.

بعدازآن، باید کمترین قیمت را به بیشترین قیمت، یا برعکس، وصل کنید و سپس سطوح فیبوناچی به‌صورت خودکار ترسیم می‌شوند.

قبل از ترسیم اندیکاتور فیبوناچی در بورس، بهتر است خط روند را ترسیم کنید. برای این کار دو نقطه پیوت ماژور، نقاط قیمتی قوی را به یکدیگر وصل کنید.

در اندیکاتور فیبوناچی نسبت‌های مشخصی لحاظ شده‌اند که بدین قرارند: 0، 23.6 درصد، 38.2 درصد، 61.8 درصد و 100 درصد. نسبت 61.8 درصد در این اندیکاتور از حساسیت بالایی برخوردار است و حتی به آن نسبت طلایی هم می‌گویند.

هدف استفاده از این سطوح در تحلیل تکنیکال این است که سطوح حمایتی و مقاومتی محتمل را در بازار بورس شناسایی کنیم.

بر اساس این سطوح، می‌توان حدس زد که قیمت به چه عددی واکنش نشان خواهد داد.

در آموزش کار با اندیکاتور فیبوناچی باید به این نکته اشاره کنیم که این اندیکاتور را در بازه‌های زمانی مختلف می‌توان استفاده کرد.

اگر هدف شما سرمایه‌گذاری‌های کوتاه‌مدت است، باید نقاط قیمتی مهم کوتاه‌مدت را مشخص کنید و اگر به دنبال سرمایه‌گذاری‌های بلندمدت هستید، باید نقاط انتخابی شما در بازه‌های زمانی طولانی‌تری انتخاب شود.

سطوح فیبوناچی چه مفهومی دارند؟

همان‌طور که گفتیم، فیبوناچی سطوح متفاوتی دارد و این اندیکاتور را می‌توانید برای هر نوع دارایی در بازار بورس ترسیم کنید.

چگونه از فیبوناچی اصلاحی در معاملات استفاده کنیم؟

بیایید در این مقاله از سلسله مقالات صفر تا صد آموزش فارکس در مورد سطوح فیبوناچی اصلاحی صحبت کنیم. می‌خواهیم بدانیم چگونه از آنها در معاملات استفاده کنیم. سطوح اصلاحی فیبوناچی خطوط افقی هستند که سطوح حمایت و مقاومت احتمالی را نشان می دهند. در این سطوح احتمال دارد جهت قیمت عکس شود. اولین چیزی که باید در مورد ابزار فیبوناچی بدانید این است که بهترین عملکرد این ابزار در بازارهای دارای روند است.

همانطور که در درس فیبوناچی چیست کامل توضیح دادیم، فرض بر این است که وقتی بازار روند صعودی دارد، زمان اصلاح در سطح حمایت فیبوناچی خرید کنیم و وقتی بازار روند نزولی دارد، زمان اصلاح در سطح مقاومت فیبوناچی فروش کنیم. سطوح اصلاحی فیبوناچی به عنوان یک نماگر پیش بینی تکنیکال در نظر گرفته می‌شوند، زیرا تلاش می‌کنند جهت قیمتی در آینده را شناسایی کنند. تئوری پشت استفاده از سطوح فیبوناچی این است: پس از آنکه قیمت روند جدیدی شروع کرد، قیمت مقداری اصلاح یا برگشت می کند و بعد مجدداً جهت روند قبلی را از سر می گیرد.

آموزش تصویری فیبوناچی اصلاحی

برای یافتن سطوح فیبوناچی اصلاحی ، باید نقاط سووینگ سقف قیمتی و سووینگ کف قیمتی مهم (در درس قبل توضیح دادیم سویینگ چیست) که اخیرا شکل گرفته اند را پیدا کرد. سپس، برای روند نزولی، روی سووینگ سقف کلیک کنید و مکان نما را به آخرین سووینگ کف قیمتی بکشید. برای روند صعودی، روی نقطه کف قیمتی کلیک کنید و مکان نما را به جدیدترین نقطه سقف قیمتی بکشید. انشالله که متوجه شدید! حالا بیایید به چند مثال از نحوه اعمال فیبوناچی اصلاحی در نمودار نگاهی اندازیم.

فیبوناچی اصلاحی در روند صعودی

این نمودار روزانه AUD / USD است.

در اینجا با کلیک بر روی سووینگ کف در 0.6955 در تاریخ 20 آوریل و کشیدن مکان نما به سمت سووینگ سقف در 0.8264 در تاریخ 3 ژوئن ، سطوح فیبوناچی اصلاحی را ترسیم می کنیم. نرم افزار به طور خودکار سطوح اصلاحی را به شما نشان می دهد. همانطور که در نمودار مشاهده می‌کنید، سطوح اصلاح فیبوناچی 0.7955 (23.6%) و 0.7764 (38.2%) و 0.7609 (50.0%*) و 0.7454 (61.8%) و 0.7263 (76.4%) بودند.

اکنون انتظارات این است که اگر AUD / USD از سقف اخیر اصلاح کند، در یکی از این سطوح اصلاح فیبوناچی حمایت پیدا کند زیرا تریدرها با برگشت یا پولبک قیمت، در این سطوح سفارش خرید وارد می کنند. با توجه به اینکه روند کلی صعودی است، تریدرها منتظر بازگشت روند هستند.

* نسبت 50.0٪ رسما یک نسبت فیبوناچی نیست، اما توانسته جای خود را در ترسیم ها بعنوان یک سطح فیبو باز کند. اکنون، ببینیم که پس از شکل گیری سقف قیمتی چه اتفاقی افتاده است.

قیمت از سطح 23.6٪ یک پولبک زده است و طی دو هفته بعدی روند نزولی خود را ادامه داد. حتی سطح 38.2٪ را تست کرده است اما نتوانسته زیر آن ببندد. بعدا، حدود 14 ژوئیه ، بازار حرکت صعودی خود را از سر گرفته است و سرانجام سقف قیمتی را هم شکسته است. واضح است که خرید در سطح 38.2٪ فیبوناچی یک معامله سودآور در بلند مدت بوده است!

فیبوناچی در روند نزولی

حال، ببینیم که چگونه می‌توانیم از ابزار فیبوناچی اصلاحی در روند نزولی استفاده کنیم. در زیر نمودار 4 ساعته EUR / USD آورده شده است.

همانطور که مشاهده می‌کنید، ما سووینگ سقف را در 1.4195 در 25 ژانویه وسووینگ کف را چند روز بعد در 1.3854 در 1 فوریه دیدیم. سطوح اصلاحی 1.3933 (23.6%) و 1.3983 (38.2%) و 1.4023 (50.0%) و 1.4064 (61.8%) و 1.4114 (76.4%) هستند. انتظارات برای روند نزولی این است که اگر قیمت از این کف واکنش دهد، ممکن است در یکی از سطوح فیبوناچی با مقاومت روبرو شود زیرا معامله گرانی که می خواهند با قیمت‌های بهتری از روند نزولی بهره برند، ممکن است در آن نقاط سفارشات فروش آماده داشته باشند. به عبارت دیگر، فروشنده‌ها در کمینند. بیایید نگاهی بیندازیم بعد چه رخ داده است.

ای جان! زیبا نیست ؟! 😉 بازار تلاش داشته یک رالی قیمتی داشته باشد. قبل از اینکه سطح 50.0 درصد را تست کند، کمی زیر سطح 38.2٪ گیر کرده است. اگر سفارشاتی در سطح 38.2٪ یا 50.0٪ داشته باشید ، در این معامله پیپ های خوبی را شکار می ‌کردید.

جمع بندی

نمونه های واقعی از کاربرد فیبوناچی اصلاحی در معاملات را دیدیم. در این دو مثال، می‌بینیم که قیمت در سطوح فیبوناچی اصلاحی حمایت‌ها یا مقاومت‌های موقت خوبی داشته است. به دلیل افراد زیادی که از ابزار فیبوناچی استفاده می‌کنند، این سطوح خود به خود تبدیل به سطوح حمایت و مقاومت می‌شوند. اگر تعداد کافی از فعالان بازار معتقد باشند که یک اصلاح در نزدیکی سطح فیبوناچی اصلاحی اتفاق می‌افتد و منتظر باشند تا با رسیدن قیمت به آن سطح، موقعیتی را باز کنند، در اینصورت آن همه سفارش‌های پندینگ می‌توانند قیمت بازار را تحت تأثیر قرار دهند.

نکته‌ای که باید به آن توجه داشته باشید این است که قیمت همیشه به این سطوح واکنش نخواهد داد. باید به آنها به عنوان مناطق ابراز علاقه‌مندی نگاه کرد، یا به گفته برخی “مناطق مرگبار” آنها را نامید. بعداً در این باره بیشتر خواهیم گفت. به خاطر داشته باشید استفاده از فیبوناچی همیشه ساده نیست. اگر آنها به همین سادگی بودند، معامله گران همیشه سفارشات خود را در سطوح فیبوناچی اصلاحی می‌چیدند و بازارها هم همیشه روند می‌گرفتند. همگی خوب و خوش و پولدار بودیم. 🙂 در درس بعدی، به شما نشان خواهیم داد که در صورت عمل نکردن سطوح فیبوناچی اصلاحی چه اتفاقی می‌افتد.

فیبوناچی اکستنشن

اندیکاتور فیبوناچی، کاربردهای متعددی داشته و بهتر است مقالات فیبوناچی اکستنشن را نیز مطالعه کنید (البته اگر قبلا این کار را نکرده‌اید). از اکستنشن فیبو عموما برای تعیین حد سود استفاده شده که در این مقاله، کامل و به همراه آموزش تصویری توضیح داده شده است.

فیبوناتچی در تحلیل و ترکیب آن با خط روند

اعداد فیبوناچی (Fibonacci numbers) به‌عنوان یک اندیکاتور تکنیکال به‌کار می‌روند. این توالی اعداد توسط ریاضی‌دان ایتالیایی به نام فیبوناچی در قرن سیزدهم میلادی ابداع شد.

به طور کلی این توالی اعداد، که از صفر و یک شروع می‌شود، از طریق جمع شدن دو عدد قبلی به‌دست می‌آید. برای مثال، بخش ابتدایی این توالی به‌شکل زیر است. 0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13، 21، 34، 55، 89، 144، 233، 377 و…. ضرایبی از این توالی به‌دست می‌آید که برخی معتقدند حرکت بازار را پیش‌بینی می‌کند.

توالی فیبوناچی به‌علت وجود نسبت طلایی (Golden ratio) که برابر با 1.618 می‌باشد، و یا معکوس آن که برابر 0.618 می‌باشد، مورد توجه است.

نکته: در توالی فیبوناچی، هر عدد داده شده تقریباً 1.618 برابر عدد قبل از خود می‌باشد، البته در این حالت چند عدد اول را در نظر نمی‌گیریم.

خوب است بدانید که نسبت طلایی در همه‌جای طبیعت وجود دارد و همه‌چیز را از جهت‌گیری آوند‌ها در یک برگ تا میزان رزونانس مغناطیسی در کریستال‌‌های کوبالت نیوبیت (Cobalt niobate crystals) را نشان می‌دهند.

ابزار‌های فیبوناچی و کاربرد آن‌‌ها در تحلیل تکنیکال

ابزار‌های فیبوناچی در تحلیل تکنیکال و بازار‌های مالی، روشی برای تحلیل بازگشت یا ادامه‌ی روند می‌باشند. به بیان دیگر فیبوناچی‌‌ها نقاط حمایتی و مقاومتی هستند که با کمک طیف گسترده‌ای از ابزار‌ها و روش‌‌های گوناگون رسم می‌شوند. در استفاده از این ابزار‌های مختلف، نسبت‌‌های فیبوناچی که راجع به آن‌‌ها صحبت شد از اهمیت فوق‌العاده‌ای برخوردار هستند.

برخی از ابزار‌های فیبوناچی به شرح زیر می‌باشند:

فیبوناچی اصلاحی (RET) Fibonacci Retracement:

می‌توان گفت که یکی از مهمترین ابزار‌های فیبوناچی در تحلیل تکنیکال است. با کمک فیبوناچی اصلاحی می‌توانیم درصد‌های احتمالی برای پایان یک حرکت اصلاحی را تخمین‌زده و نقاط ورود مناسبی را به دست آوریم.

فیبوناچی خارجی (EXT) Fibonacci Extension:

برای پیش‌بینی سطوح قیمتی بیش از ۱۰۰ درصد، مورد استفاده قرار می‌گیرد.

فیبوناچی انبساطی (EXP) Fibonacci Expansion:

فیبوناچی‌ گسترشی یا انبساطی ابزاری است که ‌معامله‌گران از ‌آن‌ برای مشخص کردن اهداف قیمتی و یا تخمین میزان حرکت قیمت پس از یک بازگشت و یا ‌‌‌پولبک قیمتی استفاده می‌کنند.

فیبوناچی پروژكشن (PRO) Fibonacci Projection:

فیبوناچی پروجکشن یا به اختصار فیبوناچی Pro ابزاری است که نقاط بازگشت بیش از ۱۰۰ درصد هر موج را نشان می‌دهد.

فیبوناچی کمان‌‌‌ها Fibonacci arcs:

این ابزار، تراز‌‌های اصلاحی را به صورت کمان نمایش می‌دهد.

فیبوناچی باد‌بزن Fan:

این ابزار فیبوناچی تراز‌‌های اصلاحی را به شکل خطوط روند نمایش می‌دهد.

فیبوناچی کانال Channel:

کاربرد این ابزار در تحلیل نمودار‌‌های قیمتی که داخل یک کانال هستند، می‌باشد هنگام شکست کانال، می‌توان به سادگی نقاط حمایت و مقاومت پیش ‌روی چارت قیمت را بر اساس خطوط ابزار Channel مشخص‌کرد.

به چه دلیل تحلیل فیبوناچی در معاملات بورسی محبوبیت دارد؟

همانطور که از قبل گفتیم در سطوح فیبوناچی در تحلیل تکنیکال به عنوان سطوح حمایتی و مقاومتی مورد استفاده قرار می‌گیرند و از این سطوح به عنوان ابزاری برای مشخص کردن اهداف قیمتی نیز می‌توان استفاده کرد. موارد زیر از جمله دلایل محبوبیت تحلیل فیبوناچی در معاملات می‌باشند:

• سطوح گسترش و اصلاحی فیبوناچی، به‌عنوان سطوح نامرئی حمایت و مقاومت به شمار می‌آیند.
• سطوح فیبوناچی، نقاط مرجع ملموسی را فراهم می‌آورند که اگر از آن‌‌ها درست استفاده شود، از انتزاعی شدن موضوع جلوگیری می‌کنند.

نکته: از آن‌جایی که سطوح فیبوناچی اعداد هندسی هستند، سطوح گسترش (extension) و اصلاحی (retracement) پس از رسم چشم‌نواز به نظر می‌رسند.

نکات کلیدی:

اعداد و خطوط فیبوناچی با نسبت‌‌های معروف فیبوناچی ساخته شده‌اند.

اعداد پُرکاربرد فیبوناچی در بازار‌های مالی شامل 0.236، 0.382، 0.618، 1.618، 2.618 و 4.236 هستند. این نسبت‌‌ها و یا درصد‌ها می‌توانند از تقسیم اعداد مشخصی در این توالی به اعداد دیگر حاصل شوند.

با وجود اینکه این اعداد، اعداد فیبوناچی محسوب نمی‌شوند؛ بسیاری از ‌معامله‌گران از سطوح 0.5، 1 و 2 نیز استفاده می‌کنند. این اعداد نشان می‌دهند که قیمت می‌تواند چه میزان حرکت را داشته باشد. برای مثال، اگر قیمت سهمی ‌از یک دلار به دو دلار برسد، می‌توان اعداد فیبوناچی را بر آن اعمال کرد. یک سقوط قیمتی به سطح 1.76 دلار برابر با 23.6 درصد بازگشت از حرکت قیمتی شروع شده از سطح یک دلار می‌باشد.

دو عدد از پُرکاربردترین ابزار‌های فیبوناچی، فیبوناچی برگشتی و فیبوناچی گسترشی (Fibonacci extensions) می‌باشند. فیبوناچی برگشتی (Fibonacci retracements) مقدار بازگشت قیمتی را محاسبه می‌کند و می‌گوید که قیمت در بازگشت قیمتی تا چه سطوحی می‌تواند پیش برود. فیبوناچی گسترشی نیز میزان حرکت موج اصلی قیمت را بیان می‌دارد.

سطوح بازگشتی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال چیست؟

فیبوناچی برگشتی به دو نقطه قیمتی نیاز دارد که باید در نمودار قیمت انتخاب شوند. معمولاً برای فیبوناچی برگشتی از سطح سوئینگ‌‌های (بالاترین نقطه قیمتی) و سطح سوئینگ لو (پایین‌ترین سطح قیمتی) استفاده می‌کنند. زمانی که این دو نقطه را انتخاب کردید، خطوط فیبوناچی به‌همراه اعداد آن‌‌ها در نمودار شما رسم می‌شوند.

اگر قیمت یک سهم از پانزده دلار به بیست دلار برسد، در این حالت سطح 6.23 درصدی برابر با سطح قیمتی 18.82 دلاری می‌باشد. که آن را بدین شکل محاسبه می‌کنیم:

$18.82 = (0.236*$5) – $20

سطح قیمتی 50 درصد نیز برابر با 17.5 دلار خواهد بود که آن را نیز می‌توانیم بدین شکل محاسبه کنیم:

$17.50 = (0.5*$5) – $20

محدودیت‌‌های استفاده از اعداد و سطوح فیبوناچی

استفاده از فیبوناچی‌‌ها مسئله‌ای ذهنی می‌باشد زیرا که ‌معامله‌گر باید مقادیر بالا یا پایین در نمودار را خودشان انتخاب کنند.

نکته: مقادیر بالا (Highs) و پایین (Lowes) انتخاب شده توسط ‌معامله‌گر می‌تواند نتایجی که او به‌دست می‌آورد را تحت تأثیر قرار دهد.

اختلاف‌نظر دیگری که در مورد اعداد فیبوناچی و روش‌‌های ‌معامله‌گری با آن‌‌ها وجود دارد این است که تعداد سطوح بسیار زیادی در آن وجود دارد که بازار می‌تواند در نزدیکی هر یک از آن‌‌ها دچار بازگشت قیمتی شود، که موجب می‌شود این اندیکاتور به‌عنوان اندیکاتوری که می‌توان پس از رخ دادن حرکات قیمتی از آن استفاده کرد، در نظر گرفته شود. مشکل اصلی اینجا است که حدس زدن و پیدا کردن عددی که سطح قیمتی در آن در حال حاضر و یا در آینده بازار مهم خواهد بود، سخت می‌باشد.

در زمان انجام معاملات هرچقدر بتوانید نشانه‌‌های بیشتری را پیدا کنید که سیگنال‌‌های یکسانی در یک جهت بدهند به احتمال زیاد معاملات موفق‌تری خواهید داشت. به عنوان مثال زمانی که در حال معامله‌ کردن بر اساس اندیکاتور‌ها هستید بهتر است که از تاییدیه‌‌های پرایس اکشن و ترکیب سیگنال اندیکاتور‌ها با سطوح قیمت و یا ابزار‌های دیگر استفاده کنید. البته این موضوع که چه ابزاری را با چه ابزار دیگری ترکیب کنید کاملا بستگی به سبک و استراتژی معاملاتی شما دارد و نمی‌توان برای همه افراد یک نسخه یکسان پیچید.

روش استفاده ترکیبی از خطوط رونده:

برای استفاده ترکیبی از خطوط روند و فیبوناچی اصلاحی کافیست که ما یک روند را شناسایی کنیم. در صورتی که بتوانیم برای روند مذکور یک خط روند ترسیم کنیم، به احتمال زیاد خواهیم توانست که از یک فیبوناچی اصلاحی نیز برای گرفتن تایید‌های بیشتر استفاده کنیم.

همانطور که قبلا گفتیم، یک خط روند صعودی از دو کف بالاتر و یک خط روند نزولی از دو سقف پایین‌تر تشکیل می‌شوند. بنابراین قدم اول آن است که، نقطه برخورد سوم می‌تواند مکان مناسبی برای انجام معامله باشد. هرچند بعضی افراد عقیده دارند که بعد از برخورد سوم تازه می‌توان خط روند را معتبر دانست و برای برخورد بعدی و انجام معامله آماده شد. اما برخی دیگر معتقدند که استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال برخورد سوم یک “برخورد تازه (Fresh Touch)” بوده و برای انجام معامله مناسب‌تر است.

قدم بعدی آن است که از ترسیم خط روند بر اساس دو نقطه به سراغ مرحله بعدی خواهیم رفت. برای انجام مرحله بعدی کافیست که یک فیبوناچی اصلاحی روی موج ماقبل آخر ترسیم کنید.

بنابراین باید فیبوناچی را روی آخرین حرکتی که قبل از شکل‌گیری موج اصلاحی به سمت خط روند می‌باشد ترسیم کنیم (از نقطه A به نقطه B).

نقاط ورود، حد ضرر و حد سود این روش

نقاط ورود

بعد از رسیدن قیمت به خط روند و ترسیم فیبوناچی اصلاحی طبق روش اشاره شده در بالا، باید ببینید که قیمت با کدام سطح فیبوناچی همتراز شده است. در صورتی که قیمت با یکی از سطوح ۵۰%، ۶۱٫۸% یا ۷۸٫۶% و خط روند همتراز شده بود، می‌توانید اقدام به معامله کنید. اگر قیمت در ناحیه‌ای بین ۶۱٫۸ و ۷۸٫۶ فیبوناچی قرار گیرد و با خط روند نیز همتراز شود، بهترین نقطه برای ورود خواهد می‌باشد.

حد ضرر

برای تعیین حد ضرر می‌توانید از دو روش استفاده کنید.

1. در صورتی که روی خط روند صعودی معامله خود را باز کرده‌اید می‌توانید حد ضرر خود را زیر کف قبلی در نمودار قرار دهید. اگر روی خط روند نزولی پوزیشن‌گیری کرده‌اید می‌توانید حد ضرر خود را بالای سقف قبلی قرار دهید. البته تنها در حالتی مجاز به استفاده از این روش برای تعیین حد ضرر می‌باشید که کف یا سقف قبلی فاصله خیلی زیادی با نقطه ورود شما نداشته باشد.
2. می‌توانید از سطوح فیبوناچی نیز برای تعیین حد ضرر استفاده نمایید. اگر روی سطح ۵۰% وارد بازار شده‌اید می‌توانید حد ضرر را پشت ۶۱٫۸% قرار دهید. به همین ترتیب اگر روی ۶۱٫۸ معامله خود را باز کرده‌اید، می‌توانید حد ضرر را زیر ۷۸٫۶ قرار دهید. در صورت معامله روی ۷۸٫۶ حد ضرر شما بهتر است که بالای سطح ۱۰۰% (نقطه شروع ترسیم فیبوناچی) قرار گیرد. البته حتی در صورت استفاده از این روش نیز پیشنهاد ما این است که از کف و سقف‌‌های قیمتی نیز برای تعیین بهتر حد ضرر استفاده نمایید.

حد سود

برای تعیین حد سود نیز روش‌‌های مختلفی وجود دارد که در ادامه به آن‌‌ها اشاره خواهیم کرد.

۱- در روش اول ما از نسبت “ریسک به سود” استفاده می‌کنیم. به عنوان مثال یک معامله خرید در سکه انجام داده‌اید و حد ضرر آن (بر اساس قیمت نمودار) ۲۵ هزار تومان است. بنابراین بر اساس نسبت‌‌های ریسک به سود می‌توانیم حد سود را نیز تعیین کنیم.

• حد سود اول = ۲۵ هزار تومان (R: R = 1: 1)
• حد سود دوم = ۵۰ هزار تومان (R: R = 1: 2)
• حد سود سوم = ۷۵ هزار تومان (R: R = 1: 3)

نکته، لازم است که به یاد داشته باشید که در زمان رسیدن قیمت به هر پله از سود می‌توانید مقداری از حجم معامله خود را ببندید.

۲- بر اساس سطوح مهم قیمت نیز می‌توانید حد سود‌هایی برای معامله خود در نظر بگیرید. به عنوان مثال اگر روی خط روند صعودی معامله خرید باز کرده‌اید می‌توانید از سقف‌‌های مهمی که در مسیر قرار دارند به عنوان حد سود استفاده نمایید.

نکته مهمی که باید به یاد داشته باشید این است که تحت هیچ شرایطی حد سود اول شما نباید از حد ضررتان کوچکتر باشد. چرا که در بلند مدت بازدهی منفی نصیب شما خواهد کرد.

نگارش: ساناز یوسفی

به منظور کسب اطلاعات بیشتر، مطالعه مقاله محاسبه نرخ بازگشت سرمایه را به شما عزیزان پیشنهاد می نماییم.