امواج الیوت در تحلیل تکنیکال

به عبارت دیگر الیوت سیستمی معرفی کرد که به معاملهگران امکان یافتن قلهها و درهها را میدهد. یعنی در بحبوحهٔ این بینظمیهای قیمت، الیوت نظمی پیدا کرد.
کتاب تحلیل موج های الیوت در بازار سرمایه
“هرقدر در شرایط غیر قابل پیشبینی اقتصاد مانند: رکودهای اقتصادی، جنگهای بزرگ، بازسازیهای پس از جنگ و شکوفاییهای اقتصادی بیشتر تأمل میکنیم، روشنتر درک میکنیم که نظریه موج الیوت کاملاً متناسب با واقعیتهای زندگی است. این مهم سبب ایجاد اطمینان بیشتر به این اصل انکارناپذیر میشود.
فهرست مطالب:
فصل اول: اصول پایه
درس اول: اصل موج
درس دوم: جزئیات سیکل کامل
درس سوم: مفاهیم اصلی
فصل دوم: موج های جنبشی
درس چهارم: موج های جنبشی
درس پنجم: مثلث های مورب
فصل سوم : موج های اصلاحی
درس ششم: موج های اصلاحی – زیگزاگ ها
درس هفتم: پهنه ها
درس هشتم: مثلث ها
درس نهم: اصلاحی های مرکب
فصل چهارم : خطوط راهنما
درس دهم: تناوب ها
درس یازدهم: پیش بینی امواج اصلاحی
درس دوازدهم: کانالیزه کردن
درس سیزدهم: چند خط راهنمای دیگر
درس چهاردهم: ویژگیهای امواج
درس پانزدهم: کاربردعملی
فصل پنجم: فیبونانچی
درس شانزدهم: معرفی فیبونانچی
درس هفدهم: هندسه فیبونانچی
فصل ششم: نسبت طلایی وبازار سرمایه
درس هجدهم: مفهوم فی
درس نوزدهم: فی وبازار سهام
درس بیستم: معرفی تحلیلی نسبت
درس بیست و یکم: مضرب های فیبو نانجی درموج های اصلاحی وجنبشی
درس بیست و دوم: کاربرد تحلیل نسبت
درس بیست و سوم: مضرب نسبت های موج
درس بیست و چهارم: کاربرد مضرب نسبت های موج
درس بیست و پنجم: سری زمانی فیبونانچی
فصل هفتم : تحلیل الیوت در عمل
درس بیست و ششم: تحلیل الیوت در اعماق تاریخ
درس بیست و هفتم: الگوی موج تاسال ۱۹۷۸
درس بیست و هشتم: تک سهم ها
درس بسیت و نهم: بازار کالا
فصل هشتم: سایر
درس سی ام: نظریه داو،چرخه ها،اخبار وحرکت تصادفی
درس سی و یکم: تحلیل تکنیکی واقتصادی
درس سی و دوم: پیش بینی سال۱۹۸۲-قسمت اول
درس سی و سوم: پیش بینی سال۱۹۸۲-قسمت دوم
درس سی و چهام: در نـزدیــکـی قله سوپر سیکل بزرگ
نویسنده: رابرت پریچر
مترجمان: کامیار فراهانیفر / رضا قاسمیان لنگرودی
قطع: وزیری
شابک: ۲-۱۳-۲۵۲۲-۹۶۴-۹۷۸
ناشر : چالش
تحلیل شاخص کل با امواج الیوت امواج الیوت در تحلیل تکنیکال | وارد موج ۳ شدیم؟
با توجه به اینکه مدتی است بازار سرمایه روند صعودی را آغاز کرده است و شاخص کل در حال رشد می باشد، بسیاری از سهامداران پیگیر این مسئله هستند که این صعود شاخص کل تا کجا ادامه خواهد داشت؟ در این مطلب تحلیل شاخص کل را با امواج الیوت انجام داده ایم.
به گزارش نبض بورس، تکنیکالیست: مهدی کاردان | قبل از شروع تحلیل تکنیکال شاخص کل لازم است یک توضیح مختصر راجع به این شاخص بدهیم.
شاخص کل بورس چیست؟
شاخص کل بورس بازدهی این بازار را نشان میدهد و از دو پارامتر بدست میآید: تغییرات قیمت و سود تقسیمی شرکتها به همین دلیل نام دیگر شاخص کل بورس، شاخص قیمت و بازده نقدی است، نکتهی مهمی که وجود دارد شرکتهای بزرگ تاثیر عمیقتر و بیش تری بر این شاخص میگذارند که این میتواند یکی از معایب شاخص کل باشد به همین دلیل نمیتوان به عنوان یک معیار تمام و کمال برای بررسی کل بازار استفاده کرد به همین دلیل شاخص کل هم وزن بوجود آمده تا تاثیر گذاری تمام شرکتها به یک میزان شود. خیلی از تحلیل گران اعتقادی به تحلیل شاخص کل ندارند، اما میتوان این گونه فرض کرد که شاخص کل میتواند بازدهی شرکتهای بزرگ و تاثیر گذار را نشان دهد.
با تمام مطالب گفته شده سعی کردم نگاهی متفاوت به تحلیل تکنیکال شاخص کل داشته باشیم، اما اینکه این تحلیل چقدر میتواند صحیح باشد به عوامل زیادی همچون پارامترهای بنیادی، ارزش کل معاملات، خوش بینی سرمایه گذاران و . بستگی دارد.
آشنایی یا امواج الیوت
در این تحلیل از نظریه امواج الیوت استفاده شده پس بهتر است توضیحی مختصری راجع به این امواج داشته باشیم؛ آقای رالف نلسون الیوت اعتقاد داشت که یک موج که در جهت روند بازار حرکت میکند از ۵ موج کوچکتر تشکیل شده است که سه موج آن در جهت روند (۱-۳-۵) و دو موج آن اصلاحی و بر خلاف روند میباشد (۲-۴). الگویی داریم به نام الگوی زیگزاگ که این الگو شامل منفرد-دوگانه-سه گانه میشود و بیشتر اوقات در موج ۲ اصلاحی تشکیل می شود و شروط این الگو به این شکل میباشد:
موج w نباید بیشتر از تراز ۶۱.۸ درصد موج قبلی خود را بازگردد، موج y پایینتر از سطح و انتهای موج w قرار میگیرد، موج x نباید بیشتر از ۶۱.۸ درصد موج w را برگردد.
تحلیل تکنیکال شاخص کل با امواج الیوت
همانطور که از نمودار شاخص کل پیداست این شرایط در نمودار وجود دارد پس اگر حرکت شاخص کل از محدوده ۱۰۹۵۷۲۵ واحدی تا محدوده ۱۵۸۵۷۰۶ واحدی را موج ۱ در نظر بگیریم و اصلاح آن؛ موج ۲ باشد، آیا میتوان خروج از کانال را این موضوع در نظر گرفت که وارد موج ۳ میشویم؟ با وارد شدن به موج ۳ میتوانیم شاهد فصل جدیدی از بازار باشیم، اما متاسفانه در بازارهای مالی که ارزش معاملات کم است، تحلیل از هر روشی امکان خطایش بیشتر میشود پس بهتر است برای انتخاب سهم تمام جوانب تحلیل تکنیکال، بنیادی و تابلوی بازار را در نظر گرفت و نسبت به ریسک پذیری شخصی اقدام به خرید و فروش کنیم.
توضیح ساده و روان تئوری امواج الیوت در بازارهای مالی
در این قسمت از سری مقالات آموزش فارکس، به بررسی امواج الیوت میپردازیم. با ایران بروکر در این مقاله همراه باشید.
آشنایی با رالف نلسون الیوت
رالف نلسون الیوت حسابدار و مؤلف آمریکایی که یکی از بنیانگذاران نوین تحلیل تکنیکال است. الیوت بازار سهام را به مدت ۷۵ سال را تجزیه و تحلیل کرد. او از طریق دادههایی که به دست آورد کشف کرد که بازار سهام که گمان میشد رفتار بینظمی دارد، در واقع چندان هم بینظم نیست.
وقتی به سن ۶۶ سالگی رسید بالاخره شواهد (و اطمینان) کافی به دست آورده بود تا کشف خود را به دنیا معرفی کند.
او نظریهٔ خود را در کتابی به نام قانون امواج منتشر کرد.
به گفتهٔ او بازار چرخههای تکراری را طی میکند که این چرخهها حاصل احساسات سرمایهگذاران است. و احساسات سرمایهگذاران نیز تحت تأثیر روانشناسی غالب تریدرها در آن زمان، و عوامل خارجی مثل رسانههای خبری از جمله CNBC، بلومبرگ، ESPN است.
الیوت توضیح داد که نوسانات صعودی و نزولی قیمت به صورت یک الگوی تکراری ظاهر میشود. او به این تغییرات را «امواج» میگفت.
به عقیدهٔ او اگر بتوانید به درستی الگوهای تکرار شونده در قیمت را مشخص کنید، میتوانید پیشبینی کنید که قیمت در مرحلهٔ بعد چه تغییری خواهد داشت (یا نخواهد داشت).
همین است که باعث جذابیت بالای امواج الیوت برای تریدرها شده است.
این روش به آنها راهی برای شناسایی نقاط دقیق بازگشت قیمت را میدهد.
به عبارت دیگر الیوت سیستمی معرفی کرد که به معاملهگران امکان یافتن قلهها و درهها را میدهد.
یعنی در بحبوحهٔ این بینظمیهای قیمت، الیوت نظمی پیدا کرد.
البته مانند تمام مخترعین باید این کشف را از آن خود میکرد به همین دلیل نام بسیار اصیل «نظریهٔ امواج الیوت» را روی آن گذاشت.
فراکتال چیست؟
اما قبل از آن که وارد امواج الیوت شویم بهتر است ابتدا معنای فراکتالها را متوجه شویم.
اساساً فراکتالها ساختارهایی هستند که میتوانند به بخشهایی قسمت شوند که هر یک کپی بسیار مشابهی از کل است. ریاضیدانان به این خاصیت «خود تشابهی» یا «شباهت به خود» میگویند.
برای اینکه نمونههایی از ساختارهای فراکتالی بیابیم میتوانیم کمی به اطرافمان دقت کنیم. این مثالها در طبیعت فراوانند!
صدف یک فراکتال است. دانهٔ برف یک فراکتال است. صاعقه هم یک فراکتال است.
چرا که وقتی به هر ریزدانههای درون یک دانه برف نگاه کنید ساختار مشابهی با ساختار کل میبینید. همینطور در صدف یا در یک صاعقه. یا حتی در بسیاری از برگهای درختان.
مثلا برگ سرخس که از برگهای کوچک دیگری تشکیل شده، اگر به هرکدام از برگهای کوچک نگاه کنید، میبینید که شبیه برگ بزرگ هستند. و از طرف دیگر هر برگ شبیه درخت سرخس است.
یکی از ویژگیهای مهم امواج الیوت این است که فراکتال هستند.
امواج الیوت هم مانند صدفها، دانههای برف و صاعقه میتوانند به امواج الیوت کوچکتر تقسیم شوند.
امواج محرک یا ایمپالس در نظریه امواج الیوت
آقای الیوت نشان داد که بازار معاملاتی که روند دارد به صورت الگوی ۳-۵ حرکت امواج الیوت در تحلیل تکنیکال میکند، این نام را نیز خود آقای الیوت بر این الگو گذاشت.
اولین الگوی ۵ موجی، امواج محرک یا پیشرو یا ایمپالس نامیده میشود.
آخرین الگوی ۳ موجی امواج اصلاحی یا corrective نام دارد.
در این الگو امواج ۱، ۳، ۵ محرک هستند یعنی با روند کلی پیش میروند در حالی که امواج ۲ و ۴ اصلاحی هستند.
توجه داشته باشید که امواج ۲ و ۴ را با الگوی اصلاحی ABC اشتباه نگیرید. (بعدا بیشتر در این باره توضیح میدهیم)
ابتدا نگاهی به الگوی محرک ۵ موجی داشته باشیم.
هنوز هم گیجکننده به نظر میرسد. بیایید کمی آن را رنگارنگ کنیم.
ما هر موج را همراه با شمارش آن به وسیلهی رنگ کدگذاری کردیم.
توصیف کوتاهی از اتفاقی که در طول هر موج میافتد.
برای نمونه از سهام استفاده میکنیم چون آقای الیوت از سهام استفاده کرده بود اما واقعاً مهم نیست در چه مورد باشد. میتوان از آن در مورد ارز، اوراق بهادار، طلا، نفت و … استفاده کرد. مهم این است که نظریهٔ موج الیوت را میتوان در بازار خرید و فروش ارز یا فارکس هم به کار برد.
موج ۱
نمودار در ابتدا رو به بالا حرکت میکند. دلیل این امر معمولاً تعداد نسبتاً کم افرادی است که ناگهان (به دلایل مختلف واقعی یا خیالی) حس میکنند که قیمت سهام ارزان است و در نتیجه بهترین موقع برای خرید است. این باعث افزایش قیمت میشود.
موج ۲
در این مرحله افراد کافی که در موج اصلی بودند فکر میکنند قیمت سهام بیش از حد بالاست و سود میکنند و در نتیجه سهمشان را میفروشند. این باعث میشود ارزش سهام پایین بیاید. اما سهام قبل از آن که دوباره معاملهٔ خوبی محسوب شود، به اندازهی قیمتهای پایین قبلی نمیرسد و سهام مجددا برای برخی معاملهگران خوشقیمت محسوب میشود.
موج ۳
این معمولاً طولانیترین و قویترین موج است. سهام توجه تودهٔ مردم را جلب کرده است. مردم بیشتر متوجه سهام شدهاند و مایلند آن را بخرند. این باعث میشود قیمت سهام بالاتر و بالاتر برود. این موج معمولاً از سقفی که در پایان موج ۱ ایجاد شد فراتر میرود.
موج ۴
معاملهگران سود میکنند و از معامله خارج میشوند چون سهام باز هم گران تلقی میشود. این موج معمولاً ضعیف است چون معمولاً مردم بیشتری سهام را میخرند و منتظرند «در زمان پایین آمدن قیمت» بخرند.
موج ۵
در اینجا بیشتر مردم وارد سهام میشوند و هیجان باعث این امر میشود.
معاملهگران و سرمایهگذاران دلایل مسخرهای برای خرید سهام میآورند و اگر امواج الیوت در تحلیل تکنیکال با آنها مخالفت کنید از عصبانیت میخواهند شما را خفه کنند. اینجاست که سهام به حبابیترین حالت ممکن خود میرسد. مخالفان شروع به فروش سهام به قیمت ارزان میکنند که باعث تشکیل الگوی ABC میگردد.
امواج محرک گسترده (Extended Impulse Waves)
نکتهٔ دیگری که باید در مورد نظریهٔ موج الیوت بدانید این است که یکی از سه موج محرک (۱، ۳ یا ۵) همیشه بزرگتر خواهد بود.
به بیان ساده همیشه یک موج است که صرف نظر از میزان، طولانیتر از دو موج دیگر است.
به گفتهٔ الیوت معمولاً موج پنجم است که بزرگتر میشود.
با گذشت زمان امواج الیوت در تحلیل تکنیکال این سبک قدیمی نامگذاری موج تغییر کرد چون مردم بیشتر و بیشتری موج سوم را موج گسترده نامیدند.
امواج اصلاحی (اصلاح ABC) در نظریه الیوت
روندهای ۵ موجی اصلاح میشوند و با روندهای مخالف ۳ موجی معکوس میشوند.
به جای عدد از حروف برای نام گذاری موجهای اصلاحی استفاده میشود.
این مثال از الگوی بسیار جالب ۳ موجی اصلاحی را ببینید.
فقط به این خاطر که از بازار صعودی به عنوان مثال اصلی استفاده کردیم معنایش این نیست که نظریهٔ موج الیوت در مورد بازارهای نزولی صدق نمیکند.
همین الگوی ۳-۵ موجی میتواند به این شکل باشد:
انواع الگوهای موج اصلاحی
به گفتهٔ الیوت، ۲۱ الگوی اصلاحی ABC از ساده تا پیچیده وجود دارند.
شاید حفظ کردن تمام آنها دشوار باشد بخاطر همین بهتر است بدانید که از سه دستهی بسیار ساده تشکیل شدهاند که فهمشان آسان است.
بیایید نگاهی به این دستهها داشته باشیم.
مثالهای زیر در مورد روندهای رو به بالا صدق میکنند،
اما اگر با روند رو به پایین سروکار دارید کافی است آنها را معکوس کنید.
دستهٔ زیگزاگ
زیگزاگها تغییرات بسیار شدید قیمت هستند که مخالف روند غالب پیش میروند.
موج B معمولاً در مقایسه با امواج A و C کمترین طول را دارد.
این الگوهای زیگزاگ ممکن است دو یا سه بار در یک اصلاح اتفاق بیافتند.
۲ تا ۳ الگوی زیگزاگ که به یکدیگر پیوند خوردهاند.
مانند تمام امواج دیگر هر یک از امواج در الگوهای زیگ زاگ را میتوان به الگوهای ۵ موجی تقسیم کرد.
دسته یکنواخت
یکنواختها امواج اصلاحی ساده و جنبی هستند.
در این امواج طول موجها عموماً برابر است و B معکوس A و C
دستهٔ مثلث
مثلثها الگوهای اصلاحی هستند که با خطوط روند همگرا یا واگرا محدود شدهاند. مثلثها از گروههای ۵ موجی تشکیل شدهاند که به صورت جنبی مخالف روند حرکت میکنند.
این مثلثها میتوانند، متقارن، نزولی، صعودی یا گسترده باشند.
موجهایی درون موج
همان طور که قبلاً گفتیم امواج الیوت فراکتال هستند. هر موج از موجهای کوچکتر تشکیل شده است.
بگذارید یک تصویر دیگر به شما نشان دهم.
میبینید که امواج ۱، ۳ و ۵ از الگوی حهشی ۵ موجی کوچکتری تشکیل شده در حالی که امواج ۲ و ۴ از الگوی اصلاحی ۳ موجی تشکیل شده است؟
همیشه به یاد داشته باشید که هر موج از الگوهای موج کوچکتر تشکیل شده است و الگو تکرار میشود.
برای آسان شدن نامگذاری این امواج، نظریهٔ موج الیوت مجموعهای از دستهها را برای امواج تعیین کرده که از بزرگ به کوچک مرتب شدهاند. اینها عبارتند از:
ابر چرخهٔ بزرگ از امواج ابر چرخه تشکیل شده و آنها از امواج چرخهای تشکیل شدهاند که شامل امواج اصلی میشوند.
امواج اصلی دارای امواج متوسط هستند که از امواج کوچک تشکیل شدهاند که شامل امواج ریز هستند که از امواج بسیار ریز تشکیل شدهاند.
در واقع هر کدام در دل دیگری جای میگیرد.
مثالهای واقعی برای درک امواج الیوت
خب، برای روشن شدن اینها بیایید موج الیوت را در نمودار واقعی ببینیم.
همان طور که میبینید، امواج درنمودار واقعی شکل بی عیب و نقصی ندارند.
به علاوه متوجه میشوید که گاهی سخت است که برای امواج نامی انتخاب کنید.
اما هر چه بیشتر به نمودارها نگاه کنید مهارت بیشتری پیدا میکنید.
به علاوه قرار نیست شما را تنها بگذاریم!
در بخشهای بعد توصیههایی در مورد شناسایی درست و آسان امواج ارائه میدهیم و به شما یاد میدهیم چطور با استفاده از امواج الیوت معامله کنید.
امواج الیوت (Elliott Waves) چیست؟ استفاده از آن در تحلیل تکنیکال ارز دیجیتال
اگر تمایل دارید برای معاملات خود برنامهریزی کنید، پس باید بتوانید در هر بازه زمانی دیدی کلی از وضعیت بازار داشته باشید. تحلیلگران تکنیکال معمولاً برای رسیدن به چنین دیدی در تحلیل خود از امواج الیوت (Elliott Waves) استفاده میکنند. امواج الیوت یکی از پیچیدهترین ابزارهای تحلیل تکنیکال است؛ در نتیجه درک آن در ابتدا دشوار به نظر میرسد، اما به محض اینکه بر این تکنیک تسلط بیابید، به فواید فراوانش پی خواهید برد. در این مقاله میکوشیم شما را با مفهوم امواج الیوت آشنا کنیم.
الیوت کیست؟
امواج الیوت به دست رالف نلسون الیوت (Ralph Nelson Elliott) ابداع شد. او حسابداری آمریکایی بود و در دهه 1920 کار میکرد. الیوت در دوران کاری خود به بیماری گوارشی مبتلا شد و مجبور بود شغل خود را برای درمان رها کند؛ پس تصمیم گرفت برای دور کردن ذهن خود از بیماری، رفتار قیمت سهام بورس را مطالعه کند.
الیوت در سال 1934 به این نکته پی برد که رفتار قیمت سهام تصادفی نیست و به جای آنکه مبتنی بر هرج و مرج باشد، از الگوهای تکرارشوندهای تبعیت میکند. الیوت مشاهده کرد که الگوهای یکسانی در چرخههای تکرارشونده تشکیل میشود. این چرخهها عواطف و احساسات سرمایهگذاران و تریدرها را در قالب نوسانات قیمت منعکس میکردند. این حرکات قیمت به واحدهایی تقسیم میشد که الیوت آنها را امواج (Waves) نامید.
امواج الیوت (Elliott Waves)
بر اساس مشاهدات الیوت، تحرکات روند بازار در قالب الگوی امواج پنج بخشی و سه بخشی شکل میگرفت که امواج پنج بخشی نخست با اعداد 1 تا 5 نامگذاری میشد و در جهت روند بزرگتر حرکت میکرد. در پی حرکت امواج پنج بخشی نخست یک حرکت اصلاحی صورت میگیرد که سه موج متوالی دارد. برای نشان دادن این الگوی اصلاحی از حروف a، b و c استفاده میشود.
این امواج پنجگانه پیشرونده و الگوی اصلاحی سهبخشی آن به صورت زیر نمایش داده میشود.
امواج شماره 1، شماره 3 و شماره 5 امواج ایمپالس (Impulse) ضربهای یا شتابدار نامیده میشوند. موج شماره 2 اصلاح موج شماره 1 و موج شماره 4 نیز اصلاح موج شماره 3 است و برآیند کلی موج شماره 1 تا 5 از طریق برآیند امواج a-b-c اصلاح میشود.
الگوهای الیوت در چندین تایم فریم واقع شدهاند. این یعنی ممکن است دنباله کاملی از 5 موج در یک تایم فریم کوچک مثلاً در نمودار 15 دقیقهای، صرفاً نمایانگر موج اول یک دنباله از امواج در تایم فریمی بزرگتر باشد. از منظری کلانتر، هر الگوی موج جاری بخشی از الگوی موجی بزرگتر است که در یک تایمفریم بزرگتر در حرکت است.
با این اوصاف، میتوان امواج الیوت را همچون مجموعهای از عروسکهای روسی ماتروشکا در نظر گرفت که در آن مجموعهای از امواج متوالی، یکی از امواج درجه بالاتر را تکمیل میکند. به صورت جزئیتر میتوان گفت که برآیند حرکت از موج 1 تا 5، یکی از موجهای 1، 3 یا 5 درجه بالاتر را تکمیل میکند، در حالی که برآیند حرکت از موج a تا c یکی از موجهای 2 یا 4 درجه بالاتر را تکمیل میکند. میتوانید این وضعیت را به روشنی در تصویر زیر مشاهده کنید:
احتمالاً با خواندن مطلب بالا مفهوم اشکال فراکتال (Fractals) به ذهنتان خطور خواهد کرد. فراکتال ساختاری هندسی است که با بزرگ کردن هر بخش از این ساختار به نسبت معین، همان ساختار نخستین به دست میآید.
استفاده از امواج الیوت (Elliott Waves) در تحلیل تکنیکال
حالا که درک روشنی از مفهوم امواج الیوت پیدا کردهایم، باید بتوانیم آن را در معاملات ارزهای دیجیتال به کار ببریم و با آن کسب درآمد کنیم. همانطور که میدانید، تشخیص درست امواج الیوت کار دشواری است. ممکن است هنگامی که در عمل به نمودار قیمت نگاه میکنیم، امواج به صورت کامل شکل نگرفته باشد و بعضاً نامگذاری آنها دشوار است. تسلط یافتن بر این تکنیک به تمرین فراوان نیاز دارد؛ اما خوشبختانه اصول و قواعدی وجود دارد که تا حدی در این راه به ما کمک خواهد کرد:
- موج شماره 2 هرگز نمیتواند فراتر از نقطه شروع موج شماره 1 برود. این قانون در عمل به این معنا است که در یک حرکت صعودی، قیمت نمیتواند در پایان حرکت موج 2، پایینتر از قیمت آغازین موج 1 برود.
- طول موج شماره 3 معمولاً از دو موج دیگر بیشتر است اما هرگز امواج الیوت در تحلیل تکنیکال نمیتواند از دو موج دیگر کوتاهتر باشد.
- موج شماره 4 هرگز نمیتواند به منطقه قیمتی موج شماره 1 وارد شود. یعنی موج شماره 4 نمیتواند بیش از اندازه موج 3 عقبگرد کند.
در نمودار زیر نقض قواعد بالا نمایش داده شده است.
الگوهای امتدادی (Extensions)، قطری (Diagonals) و مثلث انبساطی (Expanding Triangles)
علاوه بر قواعد فوق، موارد دیگری هم وجود دارد که نظریه امواج الیوت (Elliott Waves) را تا حدی پیچیدهتر میکند. ما در اینجا اشکال اصلی را توضیح میدهیم، اما اشکال فرعی را میتوانید در منابع دیگری پیدا کنید.
اولین نمونهای که در اینجا بررسی میکنیم Extensions یا الگو های امتدادی نامیده میشود. اکستنشن حرکتی کشیده و ممتد در راستای روند اصلی است که در یکی از موج های ضربهای (Impulse Wave) شماره 1، 3 یا 5 رخ میدهد. در شکل زیر نمونهای از حرکت اکستنشن نمایش داده شده است:
نوع دیگر موج های ضربهای (Impulse) دیاگونال (Diagonals) هستند که از 5 موج تشکیل میشود و در انتهای روندی قوی رخ میدهد؛ به خصوص هنگامی که موج شماره 3 در مدتزمان کوتاهی مقدار قابل ملاحظهای حرکت میکند. امواج دایاگونال میتوانند در موج c دنباله اصلاحی هم باشند که در این صورت نشاندهنده خاتمه حرکت در درجهای بالاتر است.
این شکل معمولاً الگویی کُنجمانند (Wedge-Like Pattern) است و همانطور که در تصویر زیر مشخص است، توسط دو خط همگرا تشکیل میشود.
توجه کنید که هر یک از 5 موج قبلی از سه ریزموج تشکیل شده و ساختار معمولی 5 موجی ندارد. در یک شکل دیاگونال موج 4 ممکن است بر خلاف قاعده اصلی به محدوده قیمتی موج 1 وارد شود. موج شماره 5 در این الگوها تمایل دارد که از حد خط روند فراتر یا فروتر رود.
در نوع سوم ما با شکل مثلث انبساطی روبهرو میشویم. قله موج شماره 5 در این حالت نمیتواند به ارتفاعی بالاتر از موج شماره 3 دست یابد. این الگو معمولاً نشانهای است مبنی بر اینکه کف یا سقف در جای خود قرار دارد و بازار خلاف جهت روند بازگشت خواهد کرد.
نسبت های فیبونانچی و نظریه امواج الیوت
با اینکه نظریه امواج الیوت میتواند شکل و ساختار مناسبی از حرکات قیمت ارائه دهد، اما برخی تحلیلگران اصول امواج الیوت را با نسبتهای فیبونانچی ترکیب میکنند تا بتوانند پتانسیل حرکت قیمت را با مدتزمان احتمالی آن اندازهگیری کنند. در ابتدا نحوة محاسبه این نسبتها را توضیح میدهیم.
همانطور که احتمالاً میدانید، لئوناردو فیبونانچی ریاضیدانی ایتالیایی در قرن 13 میلادی بود که دنباله فیبونانچی را کشف کرد. این دنباله با اعداد 0 و 1 آغاز و با افزودن دو عدد قبلی ساخته میشود؛ یعنی غیر از دو عدد اول(0 و 1)، اعداد بعدی از جمعِ دو عددِ قبلیِ خود به دست میآیند: 0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13، 21، 34، 55، 89.
نسبتهای فیبونانچی با تقسیم جملات مختلف دنباله به صورت زیر به دست میآید:
- 2% با تقسیم هر جمله دنباله به مقدار دو جمله بعد از خودش به دست میآید. برای مثال 38.2% از تقسیم 21 به 55 حاصل میشود.
- 50% در واقع نسبت فیبونانچی نیست، اما به کار میرود؛ زیرا داراییهای تمایل دارند پس از 50% عقبنشینی و اصلاح در مسیر مشخص به حرکت خود ادامه دهند.
- 8% از تقسیم یک جمله دنباله به مقدار جمله بعدی به دست میآید. برای مثال با تقسیم 13 بر 21 یا 55 بر 89 به نسبت 61.8% خواهیم رسید.
- 8% که به نسبت طلایی هم معروف است، از تقسیم هر جمله دنباله به جمله قبلی خود به دست میآید: 89 تقسیم بر 55 یا 144 تقسیم بر 89.
با ترکیب نظریه امواج الیوت با نسبتهای فیبونانچی به قواعدی میرسیم که میتواند در امواج الیوت در تحلیل تکنیکال استفاده عملی از امواج الیوت در معاملات بسیار مفید باشد:
- اول از همه، اصلاح مبتنی بر نسبتهای فیبونانچی معمولاً از سطوح مهم عرضه و تقاضا، یعنی همان حمایت و مقاومت است. سطوح شتابدار یا اصلاحی احتمالی معمولاً به وسیله درصدی از طول موج قبلی اندازهگیری میشود.
- موج شماره 3 در یک دنباله 5 موجی تحت تأثیر موج شماره 1 قرار دارد و اغلب نسبتی 161.8% از موج شماره 1 است. دو موج ایمپالس دیگر هم اغلب طول کوچکتری دارند و تقریباً با هم برابرند.
- حرکت اصلاحی قیمت که در پی حرکت ایمپالس ظاهر میشود، معمولاً 50% الی 61.8% از موج ایمپالس قبلی را اصلاح و بازگشت میکند.
- موج شماره 4 معمولاً به اندازه 38.2% از موج شماره 3 را اصلاح میکند.
- از آنجایی که موج شماره 2 در اغلب اوقات به محدوده آغاز حرکت موج شماره 1 وارد نمیشود، لذا نقطه آغاز حرکت موج شماره 1 سطح مناسبی برای ثبت سفارش زیانگریز است.
مثالی از امواج الیوت (Elliott Waves) در معاملات ارزهای دیجیتال
حال که با مفهوم امواج الیوت آشنا شدهایم، بیایید از آن در بازار استفاده کنیم و معاملات خود را ارتقا دهیم و فرصتهایی را بیابیم که نسبت ریسک به پاداش آن در شرایط ایدهآلی باشد. بیایید نگاهی بیندازیم به نمودار قیمت EOS/USD در تایم فریم 30 دقیقهای:
همانطور که مشاهده میکنید، در نمودار بالا روند صعودی کوتاهمدتی وجود دارد که به 5 موج تقسیم شده است. ابتدای هر موج را مشخص کردهایم و همچنین با اتصال نقاط آغازی و پایانی هر موج، خطوطی ترسیم کردهایم. حالا میخواهیم ببینیم که امواج تصویر بالا با قواعد امواج الیوت که در بخش قبلی بدان اشاره شد مطابقت دارد یا نه.
موج شماره 2 هرگز نمیتواند پایینتر از نقطه شروع موج شماره 1 برود.
- این قاعده رعایت شده است؛ زیرا موج شماره 2 کمتر از 13.30 دلار عقبنشینی نکرده است.
موج شماره 3 معمولاً از دو موج دیگر طولانیتر است و همواره بالاتر از اوج موج شماره 1 خاتمه مییابد.
- همانطور که در نمودار بالا مشخص است، طول موج 3 0.82 دلار است که از موج 1 (0.80 دلار) بیشتر است و تقریباً با موج 5 (0.83 دلار) برابر است. موج شماره 3 نیز در سطح قیمت 14.48 تمام میشود که از آغاز موج 1 بالاتر است.
موج شماره 4 هرگز بیش از 100% موج 3 اصلاح نمیشود.
- موج شماره 4 زیر سطح قیمت 13.66 دلار نمیرود؛ یعنی از قیمت آغازین موج شماره 3 کمتر نمیشود.
اما در مورد ابزار فیبونانچی چه میتوان گفت؟ بیایید اصلاحات فیبونانچی را به موج شماره 1 بیفزاییم:
همانطور که انتظار میرفت، موج 2 معادل 50 – 61.8 درصد از موج 1 اصلاح شده است. این یعنی که پایینترین موضع موج 2 بین 13.63 و 13.74 دلار قرار دارد. در نتیجه اگر اولین موج ایمپالس را نقطه آغاز چرخه 5 موجی در نظر بگیرید، در این صورت، در اینجا یک استراتژی معاملاتی خواهیم داشت: هنگامی که موج 1 تمام میشود، در حد فاصل 50% الی 61.8% اصلاح (مثلاً در سطح 13.70 دلار) سفارش خرید و دقیقاً زیر سطح قیمت 13.32 دلار، یعنی نقطه شروع موج 1، سفارش استاپ لاس ثبت کنید. از طرفی دیگر باید تارگت سود خود را بیشتر از 0.80 دلار ($14.12 – $13.32 = $0.80) تعیین کنید؛ زیرا نظریه امواج الیوت میگوید که موج شماره 3 همیشه بزرگترین موج ایمپالس است و در نتیجه طول آن باید از طول موج شماره 1 بزرگتر باشد.
سخن پایانی
امواج الیوت یکی از ابزارهای تحلیل تکنیکال است که در نگاه نخست پیچیده به نظر میرسد و تسلط یافتن بر آن به تمرین نیاز دارد. مفهوم امواج الیوت در تحلیل تکنیکال نماینگر نظم سیستماتیک رفتار عاملان بازار در واکنش به نوسانات قیمت است. این نظم باعث میشود که حرکات قیمت در بازارهای مالی قابل پیشبینی باشد و از الگوهای تکرارشونده و قابل پیشبینی تبعیت کند.
امواج الیوت در قالب یک الگوی پنج و سه موجی نمایش داده میشود و در دل خود ابعاد کوچکتری دارد و خود جزئی از موجی بزرگتر است. امواج فرد (1، 3 و 5) ایمپالسیو هستند و همراستا با روند اصلی بازار، اما امواج زوج (2 و 4) اصلاحی هستند و بر خلاف جهت روند، قیمت را اصلاح میکنند. در پایان موج پنجم، سه موج رخ میدهد که با حروف a، b، c نمایش داده میشوند. برای تشخیص امواج الیوت در نمودار قیمت، قواعدی وجود دارد. از ابزار فیبونانچی هم در ترکیب با الیوت استفاده میشود تا نتیجه آن در معاملات نتیجه فوقالعاده بهتری داشته باشد.
درس ۱۸ : امواج الیوت
در این درس، توضیحات کامل و مفیدی را دربارهی موج الیوت ارائه میکنیم. برای روشنتر شدن مسئله، از چند نمودار و جدول نیز استفاده کردهایم.
نکاتی دربارهی تحلیل تکنیکال - موج الیوت (Elliott Wave)
طرح نمودار زیر وضعیت یک چرخهی هشت موجی متشکل از پنج موج پیشرونده و سه موج مخالف را نشان میدهد. یکی از موجهای تکانهای صعودی به پنج موج کوچکتر شکسته شده است. توجه داشته باشید که شناسایی موجها غالبا نیازمند تلاش و دقت است، زیرا در این فرایند برخی استثنائات و تغییرات نیز وجود دارند.
تحلیلگران موج الیوتی که نسبتا کمتجربه هستند، باید تفاوتهای میان موجهای رونددار را با موجهای اصلی یاد بگیرند و تشخیص بدهند. با استفاده از قوانین پایهی اصل موج میتوان با کمی تحلیل و بررسی، بیشتر بازارها را شناسایی کرد.
تکانهها یا ایمپالسها موجهایی هستند که بازار را در جهت روند حرکت میدهند. آنها از برخی قوانین پایه پیروی میکنند؛ از این رو، آنها را میتوان نسبتا به راحتی شناسایی کرد. در موجهای تکانهای:
- موج «2» هرگز موج «1» را به صورت ۱۰۰ درصد اصلاح (retrace) نمیکند - یعنی به نقطهی اول آن بر نمیگردد.
- موج «3» همیشه فراتر از پایان موج «1» امواج الیوت در تحلیل تکنیکال میرود.
- موج «4» هرگز از پایان موج «1» عبور نخواهد کرد. (همپوشانی)
- موج «3» هرگز کوتاهترین زیر موج تکانهایِ یک موج تکانهای بزرگتر نخواهد بود.
مجموعهی بعدیِ قوانین و تعاریف نیز به سادگی در ذهن میمانند. بیشتر افرادی که به صورت نه چندان عمیق به این اصل نگاه میکنند، بر این نظریه انتقاد دارند و میگویند استثنائات بسیاری برای الگوهای اصلی آن وجود دارند. موج گسترشی و مثلثهای مورب (گُوِه شکل) اندکی قوانین را تغییر میدهند، ولی ساختارهای پایه همچنان موجهای تکانهای را در جهت روند بزرگتر و موجهای اصلاحی را خلاف روند بزرگتر نشان میدهند.
- موجهای گسترشی هنگامی ایجاد میشوند که یک موج تکانهای بتواند به مجموعهی دیگری از پنج موج تقسیم شود.
- مثلثهای مورب دارای شکل گوهای هستند و جهت مسیر روند بزرگتر را نشان میدهند.
- موربها باعث میشوند زیر موج 4 با زیر موج 1 همپوشانی داشته باشد.
موجهای اصلاحی
موجهای اصلاحی که با حروف نشان داده میشوند، خلاف روند اصلی حرکت میکنند و نشاندهندهی مرحلهای هستند که فروشندگان و خریداران برای رسیدن به موقعیت بهتر رقابت میکنند. این مسئله، همزمان با اینکه بازار - ظاهرا برخلاف ارادهاش - مخالف روند کشیده میشود، باعث ایجاد اشکال جالبی روی نمودار خواهد شد. موجهای اصلاحی نه تنها الگوهای بیشماری دارند، بلکه دستهبندیهای خودشان را نیز دارند:
- زیگزاگها دارای ساختارهای سه موجی بوده و به راحتی قابل شناسایی هستند، و خلاف روند بزرگتر حرکت میکنند.
- الگوهای تخت (Flat) نیز دارای سه موج هستند ولی حرکت آنها اساسا و طبیعتا جانبی است.
- مثلثها الگوهای مارپیچی آشنایی هستند که در سایر تحلیلها نیز مشاهده میشوند، ولی هر دو خط مرزی آنها میتوانند کاهشی، یکی کاهشی و دیگری تخت، یا حتی هر دو گسترشی باشند.
- الگوهای پیچیده، که به آنها سهتاییهای دوگانه و سهگانه نیز گفته میشود، دو یا سه الگوی بالا را با هم ترکیب میکنند و آنها را با هر الگوی سه موجی با اندازه مساوی (که به آن موج «X» گفته میشود) پیوند میدهند. بدون آنکه بخواهیم وارد جزییات شویم، باید بگوییم کل این الگو دارای حرکت جانبی گسترشی است.
موجهای اصلاحی، مانند موجهای تکانهای، از دستورالعملهای متعددی پیروی میکنند: